Καρπούζι. Είναι το σήμα-κατατεθέν του ελληνικού καλοκαιριού. Αγαπημένο φρούτο, δροσερό και χορταστικό, αν μάλιστα συνδυάζεται με άλλες τροφές γίνεται πλήρες κυρίως γεύμα, αλλά και με πολλάπλά οφέλη στην υγεία.
Τι γνωρίζουμε για το καρπούζι;
Παρά τη γλυκιά του γεύση, η περιεκτικότητα του καρπουζιού σε ζάχαρη δεν είναι πολύ υψηλή και είναι χαμηλή σε θερμίδες λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε υγρά. Να σημειωθεί πως μια μερίδα 100 γραμμαρίων καρπουζιού έχει μόνο 30 θερμίδες.
Μια μερίδα 100 γραμμαρίων καρπούζι εμπεριέχει 92 γραμμάρια νερό, 0,61 γραμμάρια πρωτεΐνη, κοντά στα 8 γραμμάρια υδατάνθρακες και 0,15 γραμμάρια λίπος. Επίσης, έχει μέταλλα όπως σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο και φώσφορο.
Τα οφέλη στην καρδιά
Το καρπούζι περιέχει ένα αμινοξύ (πρωτεΐνη) που ονομάζεται κιτρουλίνη, το οποίο αυξάνει την παραγωγή μιας άλλης ουσίας στο σώμα που ονομάζεται άζωτο-οξυγόνο και ενθαρρύνει την αγγειοδιαστολή (διεύρυνση των αρτηριών) που βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι αυτό το αμινοξύ συνδέεται με τη μείωση του κινδύνου καρδιακών προσβολών, αλλά ο τρόπος ζωής είναι ο κύριος παράγοντας που επηρεάζει την υγεία της καρδιάς, επομένως η άσκηση, η αποφυγή του καπνίσματος, η μεσογειακή διατροφή, η μείωση του στρες και ο καλός ύπνος συμβάλουν στη διατήρηση της υγείας της καρδιάς.
Η κιτρουλίνη είναι ένα αμινοξύ (πρωτεΐνη) που είναι ένα δημοφιλές συστατικό στα συμπληρώματα διατροφής των αθλητών επειδή αυξάνει την παραγωγή οξειδίου του αζώτου που με τη σειρά του αυξάνει την κάθαρση του γαλακτικού οξέος και εξορθολογεί διάφορες διεργασίες των σκελετικών μυών.
Το λυκοπένιο
Το κόκκινο χρώμα του καρπουζιού προέρχεται από το λυκοπένιο, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό. Μελέτες δείχνουν ότι τα αντιοξειδωτικά μειώνουν τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου, διαβήτη και άλλων ασθενειών. Το καρπούζι έχει περισσότερο λυκοπένιο από οποιοδήποτε άλλο φρούτο ή λαχανικό – ακόμα και τις ντομάτες.
Για να πάρετε περισσότερο λυκοπένιο, επιλέξτε ένα κόκκινο καρπούζι όσο πιο λαμπερό και ώριμο γίνεται. Επίσης, τα καρπούζια χωρίς κουκούτσι τείνουν να έχουν περισσότερο λυκοπένιο από αυτά με σπόρους.
Το καρπούζι προστατεύει τις αρθρώσεις
Το καρπούζι έχει μια άλλη φυσική χρωστική ουσία που ονομάζεται βήτα-κρυπτοξανθίνη (αυτή είναι μια κίτρινη-πορτοκαλί χρωστική ουσία από την οικογένεια των καροτενοειδών) η οποία συνδέεται με τη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων και μπορεί να προστατεύσει τις αρθρώσεις από φλεγμονές.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση καρπουζιού με την πάροδο του χρόνου μπορεί να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης αρθρίτιδας.
Συμβάλλει στην υγεία των ματιών
Μια μέτρια φέτα καρπούζι περιέχει 9-11% της ποσότητας βιταμίνης Α που χρειάζεται το σώμα κάθε μέρα. Αυτή η βιταμίνη είναι ένα από τα κλειδιά για τη διατήρηση της υγείας των ματιών.
Ενυδατώνει τον οργανισμό
Το ζουμερό καρπούζι περιέχει 92% νερό, επομένως αυτός είναι ένας απλός και νόστιμος τρόπος για να συμβάλει στην ενυδάτωση του οργανισμού. Ωστόσο, φροντίστε να πίνετε αρκετά υγρά και μην τρώτε μόνο καρπούζι αλλά και άλλα εξίσου νόστιμα καλοκαιρινά φρούτα.
Ικανοποιεί τη λαχτάρα για γλυκό
Σε σύγκριση με άλλα γλυκά που περιέχουν ζάχαρη, υποκατάστατα ζάχαρης ή άλλα επεξεργασμένα συστατικά που μερικές φορές είναι πλούσια σε θερμίδες, μια μερίδα καρπούζι όπως ήδη αναφέραμε προσφέρει λίγες θερμίδες.
Ποσότητα ζάχαρης
Μια ποσότητα 200 γραμμαρίων καρπουζιού εμπεριέχει περίπου 15 γραμμάρια υδατανθράκων ανά μερίδα. Για σύγκριση με 100 γραμμάρια μήλου έχει 15 γραμμάρια υδατάνθρακες άρα ένα μήλο περιέχει 2 φορές περισσότερους υδατάνθρακες.
Είναι εύκολο στην πέψη
Αν υποφέρετε από διάφορα πεπτικά προβλήματα, η λίστα με το τι δεν πρέπει να τρώτε μπορεί να είναι μεγάλη. Σίγουρα, όμως, μπορείτε να εντάξετε το καρπούζι στη διατροφή σας. Εάν πρέπει να περιορίσετε την πρόσληψη φυτικών ινών, μην τρώτε τη φλούδα ή τους σπόρους.
Γιατί υπάρχει η εντύπωση ότι το καρπούζι ανεβάζει το σάκχαρο στο αίμα;
Ο λόγος που υπάρχει η πεποίθηση ότι το καρπούζι ανεβάζει το σάκχαρο στο αίμα είναι ότι οι περισσότεροι τρώνε μεγαλύτερες μερίδες από 200 γραμμάρια καρπούζι, άρα η ποσότητα της συσσωρευμένης ζάχαρης είναι μεγάλη και επιβαρύνει το πάγκρεας.
Μια άλλη επιλογή είναι να προσθέσετε πρωτεΐνη (τυρί/γιαούρτι) ή λίπος (αμύγδαλα ή άλλους ξηρούς καρπούς) που θα μειώσουν τον γλυκαιμικό του δείκτη και πιθανώς θα τον αναγκάσουν να διασπαστεί αργά, ώστε το σάκχαρο να φτάσει πιο αργά στο αίμα.
Παρά την κοινή πεποίθηση ότι το καρπούζι είναι απαγορευμένο για τους διαβητικούς, η εμπειρία έχει δείξει ότι για πολλούς διαβητικούς, δεν αυξάνει σημαντικά το σάκχαρο, εφόσον καταναλώνεται μία μερίδα φρούτου τη φορά.
