Η Μαρία Πραστίτη, σχολική, εκπαιδευτική ψυχολόγος μας δίνει σημείο προς σημείο τα κλειδιά για να απολαύσουμε τις διακοπές με τα παιδιά.
• Γιατί είναι σημαντική η δομή για τα παιδιά, ακόμα και το καλοκαίρι;
• Πώς μπορούν οι οικογένειες να παρέχουν δομή στα παιδιά το καλοκαίρι;
• Πώς ανταποκρινόμαστε σε διάφορες συμπριφορές κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών;
Οργανωθείτε
Τα σχολεία έχουν κλείσει και οι καλοκαιρινές διακοπές αρχίζουν. Τα περισσότερα παιδιά νιώθουν ενθουσιασμό και ανυπομονούν για τις καλοκαιρινές διακοπές! Μπορεί το καλοκαίρι να είναι η εποχή που συνδέεται με τη ξεγνοιασιά και τη χαλάρωση, όμως πολλοί γονείς νιώθουν άγχος το καλοκαίρι. Στόχος του συγκεκριμένου άρθρου είναι να παρέχει καθοδήγηση και συμβουλές για πιο εύκολες και χαλαρωτικές διακοπές για όλη την οικογένεια.
Ρουτίνα, η απαραίτητη
Τα παιδιά ανταποκρίνονται καλύτερα όταν μεγαλώνουν σε περιβάλλοντα όπου υπάρχει δομή και ρουτίνες. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για παιδιά που έχουν αναπτυξιακές ή συναισθηματικές δυσκολίες. Η δομή κάνει τα παιδιά με άγχος, ΔΕΠ-Υ ή αυτισμό να αισθάνονται πιο άνετα και ασφαλή. Έτσι, οι καλοκαιρινές διακοπές μπορεί να είναι μια πρόκληση για αυτά τα παιδιά και τους γονείς τους. Η τήρηση κάποιων βασικών κανόνων μπορεί να κάνει το καλοκαίρι πιο εύκολα διαχειρίσιμο και πιο διασκεδαστικό για όλους.
Ημερήσιο πρόγραμμα, το σημαντικό
Διατηρήστε το ημερήσιο πρόγραμμα σας όσο το δυνατόν περισσότερο. Είναι σημαντικό να τηρείτε τις συνήθεις ώρες ύπνου και γευμάτων του παιδιού σας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Φτιάξτε ένα ημερήσιο οπτικοποιημένο πρόγραμμα το οποίο να περιλαμβάνει ρουτίνες και δραστηριότητες. Ανάλογα με το αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού, η αξιοποίηση απλών εικόνων μπορεί να βοηθήσει. Ένα οπτικοποίημένο πρόγραμμα διευκολύνει τη μετάβαση από τη μια δραστηριότητα στην άλλη. Τα παιδιά ανταποκρίνονται καλύτερα όταν υπάρχει προβλεψιμότητα και μπορεί να νιώσουν πανικό κατά τις μεταβάσεις (συμπεριλαμβανομένων των παιδιών στο φάσμα του αυτισμού). Περιγράψτε στα παιδιά τι θα συμβεί κατά τη διάρκεια της μέρας.
Σχέδια, τα λειτουργικά
Κάντε σχέδια για το καλοκαίρι. Προσπαθήστε να προγραμματίσετε όσο το δυνατόν περισσότερες δραστηριότητες, όσο το δυνατόν νωρίτερα, και ενημερώστε τα παιδιά σας. Ο προγραμματισμός δραστηριοτήτων εκ των προτέρων, όπως το να πηγαίνουν σε καλοκαιρινό σχολείο ή στην πισίνα, δίνει στα παιδιά δομή στην οποία μπορούν να βασιστούν.
Όρια και κανόνες, τα απαραβίαστα
Τα όρια και οι κανόνες συμπεριφοράς είναι επίσης σημαντικά. Δημιουργήστε ένα σύστημα συμπεριφοράς. Επιλέξετε μερικές θετικές συμπεριφορές στις οποίες θέλετε να δουλέψει το παιδί σας και συμφωνήστε μαζί του τι θα ακολουθήσει αν παρουσιάζει αυτές τις συμπεριφορές. Επικοινωνήστε τις προσδοκίες σας στο παιδί, συζητήστε και συμφωνείστε τις συνέπειες.
Επιβράβευση, η διαχρονική αξία
Τα παιδιά αισθάνονται ασφάλεια όταν γνωρίζουν τι αναμένετε από αυτά, και όταν γνωρίζουν τι θα ακολουθήσει όταν συμπεριφέρονται όπως αναμένετε. Επιβραβεύστε την προσπάθεια των παιδιών και γιορτάστε τις επιτυχίες. Προσπαθήστε να αγνοήσετε μικρές ανεπιθύμητες συμπεριφορές οι οποίες δεν είναι επικίνδυνες. Έτσι, αποφεύγετε να δώσετε αρνητική προσοχή που μπορεί να ενισχύσει την εμφάνιση τέτοιων συμπεριφορών.
Κοινωνικοποίηση
Προσπαθήστε να δημιουργήσετε ευκαιρίες για κοινωνικοποίηση με συνομήλικα παιδιά. Για πολλά παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολία στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις ή έχουν αισθητηριακές δυσκολίες, το σπίτι είναι η ζώνη ασφαλείας τους, και πολύ πιθανόν να περνούν πολύ χρόνο μπροστά σε οθόνες.
Φύση, η μοναδική
Ενθαρρύνετε την επαφή με τη φύση οργανώνοντας εξορμήσεις, βόλτες στη θάλασσα ή στο βουνό. Παρατηρήστε και εξερευνήστε τη φύση μαζί με τα παιδιά παίζοντας παιχνίδι θησαυρού. Οι κατασκηνώσεις είναι μια επιλογή που μπορεί να παρέχει δομή και διασκέδαση, δραστηριότητες και παιχνίδια στη φύση, κοινωνικοποίηση και περιορισμό του χρόνου μπροστά σε οθόνες. Αν η κατασκήνωση δεν είναι η κατάλληλη επιλογή για το παιδί σας, προσπαθήστε να βρείτε κάτι που απολαμβάνει.
Άγχος, το αναμενόμενο
Αν το παιδί σας νιώθει άγχος, προσπαθήστε να καταλάβετε τι το προκαλεί και προσπαθήστε να βρείτε μαζί τρόπους διαχείρισης των φόβων του.
Δώστε χρόνο προσαρμογής στο παιδί. Ένας καλός τρόπος να το βοηθήσετε να διαχειριστεί το άγχος του για μια νέα εμπειρία είναι η τεχνική της σταδιακής έκθεσης. Αν για παράδειγμα έχει άγχος αποχωρισμού ή κοινωνικό άγχος – ανησυχεί ότι θα ντροπιάσει τον εαυτό του στο ποδόσφαιρο- μπορεί να παρακολουθήσετε τον πρώτο αγώνα. Την επόμενη φορά, θα μπορούσατε να σταθείτε πιο πίσω ή να φύγετε σε καθορισμένη ώρα. Σταδιακά, θα αφήσετε το παιδί σας το οποίο πιθανότατα θα νιώθει πιο άνετα. Στόχος είναι να βοηθήσετε το παιδί να προσαρμοστεί και να το προετοιμάσετε για την επιτυχία.
Δυσκολίες, οι αναπόφευκτες
Προετοιμαστείτε για μερικές δύσκολες στιγμές. Ακόμα κι αν κάνετε ό,τι μπορείτε για να προετοιμαστείτε και να κάνετε τα καλύτερα σχέδια για το καλοκαίρι, είναι φυσιολογικό τα παιδιά να παρουσιάσουν κάποιες δύσκολες συμπεριφορές κατά τη διάρκεια των διακοπών. Αυτό μπορεί να είναι αρκετά κουραστικό για τους γονείς, γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να φροντίζετε τον εαυτό σας. Δεχτείτε τη βοήθεια που μπορεί να σας προσφέρουν φίλοι και συγγενείς. Φροντίστε τις προσωπικές σας ανάγκες για να μπορέσετε να φροντίσετε καλύτερα και τις ανάγκες του παιδιού σας.
Το καλοκαίρι συνδέεται με την ανεμελιά και τη χαλάρωση, αλλά μπορεί να προσφέρει επίσης πολλές ευκαιρίες για μάθηση και εξέλιξη. Το καλοκαίρι προσφέρει επίσης την ευκαιρία για περισσότερο και ποιοτικό χρόνο με την οικογένεια.
Αξιοποιήστε λοιπόν το καλοκαίρι για να καλλιεργήσετε την μεταξύ σας επικοινωνία και να περάσετε χαλαρές, χαρούμενες στιγμές μαζί με τα παιδιά.
