Κι όμως, υπάρχουν λέξεις-κλειδιά και στη γονεϊκότητα, λέξεις, που αν εφαρμόσεις θα γίνεις ένας αποτελεσματικός γονέας. Αυτοπεποίθηση, επιθυμητή συμπεριφορά, όρια, επικοινωνία, πρότυπο, προτεραιότητα, αγάπη και ανάγκες. Η Χρύσω Κουζαπά, Σχολική Ψυχολόγος δίνει το στίγμα του αποτελεσματικού γονέα.
Ενισχύστε την αυτοπεποίθηση του παιδιού σας
Ως γονείς, ο τόνος της φωνής σας, η γλώσσα του σώματος σας και γενικά κάθε σας κίνηση ή λέξη έχει αντίκρισμα στο παιδί. Τα λόγια και οι πράξεις ενός γονέα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης του παιδιού σας. Χρησιμοποιήστε θετικά λόγια προς το παιδί σας. Εκφράστε την αγάπη σας, όχι μόνο με λόγια αλλά και με πράξεις, όπως είναι μια αγκαλιά. Σεβαστείτε τις επιθυμίες και τις ανάγκες του παιδιού σας. Όταν το παιδί νιώθει σεβασμό και αγάπη στο σπίτι του, είναι σε θέση να αντεπεξέλθει με μεγαλύτερη ευκολία εκεί έξω. Μη ξεχνάτε όμως, ότι ένας βαθμός ανεξαρτησίας χρειάζεται. Δώστε ευκαιρίες στο παιδί σας να πάρει πρωτοβουλίες. Επιβραβεύστε το για κάθε μικρή επιτυχία και εξηγήστε του τη σημασία της προσπάθειας και όχι του αποτελέσματος, μαθαίνοντας το να διαχειρίζεται την αποτυχία.
Εστιάστε στην επιθυμητή συμπεριφορά του παιδιού σας
Έχετε σκεφτεί πόσες φορές εστιάζετε την προσοχή σας σε αρνητικές συμπεριφορές του παιδιού σας; Πολύ πιθανόν να εντοπίσετε ότι περισσότερο ασκείτε κριτική στο παιδί σας παρά το επαινείτε. Η πιο αποτελεσματική προσέγγιση είναι να «τσακώνεις» το παιδί σου όταν εκδηλώνει επιθυμητή-θετική συμπεριφορά. Αυτό ενθαρρύνει το παιδί να εκδηλώσει ξανά την συμπεριφορά που επαινέσατε. Είναι σημαντικό επίσης να βρίσκετε καθημερινά στιγμές να επιβραβεύσετε και να επαινέσετε το παιδί σας, να είστε γενναιόδωροι με ανταμοιβές.
Ως γονέας θέσε όρια με συνέπεια και σταθερότητα
Μια από τις σημαντικότερες δεξιότητες που προτείνουν και επισημαίνουν οι ειδικοί είναι η οριοθέτηση των παιδιών. Μέσα από την πειθαρχία το παιδί αντιλαμβάνεται τι είναι επιτρεπτό να κάνει και τι όχι, αφομοιώνει συμπεριφορές που είναι αποδεχτές στο κοινωνικό πλαίσιο και αποκτά αυτοέλεγχο. Τα όρια είναι πολύ σημαντικά για την μετέπειτα εξέλιξη των παιδιών. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες στο σπίτι και να είναι ξεκάθαρες οι προσδοκίες των γονέων. Προκειμένου να πετύχει αυτό μπορείτε να χρησιμοποιείτε ένα σύστημα ανταλλάξιμων αμοιβών και αφαίρεσης προνομίων. Παράλληλα, η συνέπεια και η σταθερότητα είναι τα βασικά συστατικά για την αποτελεσματική εφαρμογή των ορίων στο παιδί σας.
Αφιερώστε χρόνο στο παιδί σας
Αδιαμφισβήτητα, οι σύγχρονες τάσεις ζωής δεν επιτρέπουν στους γονείς να μπορούν να αφιερώνουν αρκετό χρόνο με το παιδί τους. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό καθημερινά ο γονέας να κλέβει λίγο χρόνο για να περάσει ποιοτικά με το παιδί του, να συζητήσει, να παίξει, να το ακούσει. Ψάξτε εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης με το παιδί σας.
Να είστε καλό πρότυπο μίμησης για το παιδί σας
Πολλά παιδιά δρουν και αντιδρούν παρατηρώντας τη συμπεριφορά του γονέα τους. Τα παιδιά τείνουν να παρατηρούν τους γονείς τους. Ποικίλα επιστημονικά ευρήματα έδειξαν ότι παιδιά που εκδηλώνουν επιθετική συμπεριφορά τείνουν να μεγαλώνουν σε ένα εχθρικό και επιθετικό πλαίσιο.
Κάντε την επικοινωνία με το παιδί σας προτεραιότητα
Μην ξεχνάτε ότι τα παιδιά είναι παιδιά και όχι ενήλικες, για το λόγο αυτό χρειάζονται πολλές επεξηγήσεις. Χρειάζεται να αφιερώνουμε χρόνο να εξηγούμε στα παιδιά μας αλλιώς τα παιδιά ξεκινούν να διερωτώνται ποιες είναι οι αξίες και τα κίνητρα του γονέα τους. Κάντε τις προσδοκίες σας ξεκάθαρες, περιγράψτε ακριβώς τι ζητάτε, εκφράστε τα συναισθήματα σας. Προτείνετε λύσεις και προσφέρετε επιλογές. Να είστε ανοιχτοί να ακούσετε τις απόψεις του παιδιού σας. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να εμπλακούν στην λήψη αποφάσεων όταν κυρίως τους αφορούν.
Να είστε ευέλικτοι και ανοιχτοί να παρατηρήσετε τον εαυτό σας και το γονεϊκό σας στυλ
Μήπως προσπαθείτε αλλά δεν αλλάζει η συμπεριφορά του παιδιού σας; Έχετε παρατηρήσει καμιά φορά τον δικό σας εαυτό; Είναι σημαντικό να αξιολογούμε το γονεϊκό στυλ που εφαρμόζουμε.
Δείξτε στο παιδί σας ότι η αγάπη σας είναι απεριόριστη
Δείξτε στα παιδιά σας ότι ακόμη και όταν δεν αγαπάτε ή δεν εγκρίνετε την συμπεριφορά που εκδηλώνει πάντα θα το αγαπάτε. Ως γονέας χρειάζεται να επιβεβαιώσεις την αγάπη και την αποδοχή σου για αυτά. Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε «αρνητικούς χαρακτηρισμούς», να βάζετε «ταμπέλες» στα ίδια σας τα παιδιά και να ασκείτε αρνητική κριτική που απευθύνεται στην προσωπικότητα του παιδιού σας. Πάντοτε κριτικάρουμε τη συμπεριφορά όχι το ίδιο παιδί. Πείτε στο παιδί σας ότι η αγάπη σας για αυτό δεν αλλάζει ότι και να γίνει.
Να γνωρίζετε τις δικές σας ανάγκες και τους δικούς σας περιορισμούς ως γονείς
Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσετε το γεγονός ότι δεν υπάρχει τέλειος γονιός. Κάθε άτομο έχει αδυναμίες και δυνατότητες. Αναγνωρίστε τις ικανότητες σας και να είστε ανοιχτοί για βελτίωση και ενδυνάμωση. Προσπαθήστε να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες από τον εαυτό σας και από τα παιδιά σας. Επίσης, μην ξεχνάτε να κάνετε πράγματα για τον εαυτό σας που σας κάνουν ευτυχισμένους πέραν από τον ρόλο σας ως γονείς.
