Το ροχαλητό στα παιδιά, πέρα της ενοχλητικής φύσης του, δεν εμπεριέχει κανένα απολύτως κίνδυνο για την υγεία του παιδιού. Είναι συνήθως παροδικό και υποχωρεί με την ανάπτυξη του παιδιού και την υποχώρηση της υπερτροφίας των αδενοειδών. Λόγος ανησυχίας υπάρχει μόνο εάν το ροχαλητό συνοδεύεται από υπνική άπνοια.
Τα παιδιά που παρουσιάζουν συχνότερα την κατάσταση αυτή είναι μεταξύ 2 και 8 ετών. Τα κρεατάκια στη μύτη, οι μεγάλες αμυγδαλές, η χαλάρωση ή και η μείωση του μυϊκού τόνου των άνω αναπνευστικών οδών κατά τη διάρκεια του ύπνου μπορεί να είναι οι αιτίες που προκαλούν την αποφρακτική άπνοια.
Επίσης το υπερβολικό πάχος στην κοιλιά και στο στομάχι μπορούν να εμποδίζουν το διάφραγμα να λειτουργεί κανονικά με αποτέλεσμα να προκαλεί ροχαλητό.
Έχει υπολογιστεί ότι 10% των παιδιών παρουσιάζουν ροχαλητό και το 2% παρουσιάζει αποφρακτική άπνοια του ύπνου.Από τα παχύσαρκα παιδιά το 20% έως το 40% παρουσιάζουν την αποφρακτική άπνοια.
Τι είναι το Ροχαλητό και ποια η σημασία του στα παιδιά
Το ροχαλητό, ως γνωστό, είναι ήχος που παράγεται κατά την διάρκεια του ύπνου και μπορεί να επιφέρει αφύπνιση στους υπολοίπους, έστω και αν προέρχεται από ένα παιδί. Τα αίτια του ροχαλητού όμως στα παιδιά είναι διαφορετικά απ΄ ότι στους ενήλικες. Το συχνότερο αίτιο στα παιδιά είναι η μερική απόφραξη του ρινοφάρυγγα ή/και του οροφάρυγγα δηλαδή του πίσω μέρους της μύτης ή/και του πίσω μέρος του στόματος. Αυτό μπορεί να υπεισέλθει περιστασιακά από ένα απλό κρυολόγημα ή εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα, αλλά και πιο μόνιμα από υπερτροφία των αδενοειδών (κρεατάκια) ή/και των αμυγδαλών.
Τι είναι η υπνική άπνοια
Η υπνική άπνοια είναι η επαναλαμβανόμενη διακοπή της αναπνοής τόσο από το στόμα όσο και από τη μύτη κατά την διάρκεια του ύπνου, για μικρό χρονικό διάστημα (συνήθως μερικά δευτερόλεπτα). Η υπνική άπνοια συνήθως συνοδεύεται από ροχαλητό. Η άπνοια μπορεί να είναι αποφρακτική (λόγω απόφραξης της αναπνευστικής οδού) αλλά κάποτε μπορεί να είναι και κεντρική (λόγω εγκεφαλικής δυσλειτουργίας του κέντρου της αναπνοής). Η συχνότερη άπνοια στα παιδιά είναι η αποφρακτική.
Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και αντιμετώπισης της υπνικής άπνοιας
Η υποξαιμία δηλ. η χαμηλή οξυγόνωση του αίματος που δημιουργεί η άπνοια, μαζί με την κακή ποιότητα ύπνου και τις παρατεταμένες μυϊκές προσπάθειες αποκατάστασης της αναπνοής μπορούν να επιφέρουν σοβαρά προβλήματα στην ανάπτυξη και την υγεία του παιδιού. Προβλήματα όπως απώλεια βάρους, πνευμονία, υπέρταση και καρδιακή ανεπάρκεια. Επίσης μπορούν να επιφέρουν νευροψυχολογικές διαταραχές όπως υπερκινητικότητα, νευρικότητα, κόπωση καθώς και χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο.
Στις περιπτώσεις που υπάρχουν αμφιβολίες όσον αφορά την διάγνωση ή τον διαχωρισμό μεταξύ κεντρικής και αποφρακτικής άπνοιας, τότε επιπρόσθετες εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν. Βιντεογράφηση του παιδιού κατά την διάρκεια του ύπνου για μικρό χρονικό διάστημα μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Σε ειδικές περιπτώσεις χρήσιμο μπορεί να είναι και το παλμικό οξύμετρο που καταμετρά την οξυγόνωση του αίματος κατά την διάρκεια του ύπνου.
Θεραπεία υπνικής άπνοιας
Η θεραπεία εξαρτάται εξ’ολοκλήρου από το είδος της υπνικής άπνοιας στο παιδί (αποφρακτικής ή κεντρικής) και από τα αίτια που το προκαλούν. Συνήθως, η απόφραξη είναι λόγω αδενο-αμυγδαλικής υπερτροφίας και η άπνοια θεραπεύεται εντελώς με αδενοειδεκτομή και αμυγδαλεκτομή. Εάν δε η απόφραξη συνοδεύεται και από αλλεργική ρινίτιδα, που είναι συχνή στα παιδιά, τότε θεραπεία με επιπλέον ρινικά στεροειδή σπρέι ή σταγόνες για κάποιο χρονικό διάστημα μπορεί να βοηθήσει. Σπανιότερα, συνήθως σε παιδιά με κρανιοπροσωπικά σύνδρομα και νευρολογικές διαταραχές χρειάζεται χρόνια θεραπεία με ειδική συσκευή παροχής αέρα θετικής πίεσης (CPAP) από την μύτη για να κρατά την αναπνευστική οδό ανοιχτή. Σπάνια, και σε εξαιρετικά σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί ακόμα και σωλήνας τραχειοστομίας.
