Η παγκόσμια υγεία έχει σημειώσει τεράστια άνοδο τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, αλλά η αύξηση του προσδόκιμου ζωής φέρνει νέες προκλήσεις για κοινωνίες και συστήματα υγείας. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του Lancet (Αύγουστος 2025, Chang και συνεργάτες), οι αλλαγές αυτές θα καθορίσουν την ποιότητα ζωής και την οικονομική βιωσιμότητα των κοινωνιών έως το 2050.
Το 1970, το προσδόκιμο ζωής ήταν 56 χρόνια και η μέση ηλικία του παγκόσμιου πληθυσμού 20 έτη. Το 2019, τα αντίστοιχα νούμερα αυξήθηκαν στα 73 και 29 έτη, χάρη στις εμβολιαστικές εκστρατείες, την πρόοδο της ιατρικής και τη βελτίωση της διατροφής. Η παιδική θνησιμότητα μειώθηκε σημαντικά, ενώ οι θάνατοι από λοιμώδη νοσήματα και επιπλοκές εγκυμοσύνης έχουν περιοριστεί δραματικά.
Η παιδική θνησιμότητα υποχώρησε σε πρωτόγνωρα επίπεδα, χάρη στις εμβολιαστικές εκστρατείες, τις θεραπείες για μολυσματικές ασθένειες και τη βελτίωση της διατροφής. Η πρόοδος της ιατρικής και των δημόσιων πολιτικών υγείας άλλαξε δραματικά το τοπίο. Η Καθηγήτρια Θεραπευτικής – Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής, Παθολόγος (Θεραπευτική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο Αλεξάνδρα), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και η Βιολόγος, Αλεξάνδρα Σταυροπούλου, συνοψίζουν τα κυριότερα σημεία της δημοσίευσης.
Η γήρανση του πληθυσμού
Μέχρι το 2050, η μέση ηλικία αναμένεται να φτάσει τα 36 έτη και η μέση ηλικία θανάτου τα 82. Η αύξηση των ηλικιωμένων σημαίνει περισσότερα χρόνια ζωής αλλά και αυξημένο βάρος χρόνιων παθήσεων, όπως καρδιοπάθειες, καρκίνοι και διαβήτης. Ο δείκτης αδρών θανάτων, που έφτασε στο χαμηλότερο σημείο του το 2019, προβλέπεται να αυξηθεί σταδιακά λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.
Οι βελτιώσεις συνεχίζονται με γοργούς ρυθμούς στην Κίνα και την Ινδία, ενώ η Υποσαχάρια Αφρική σημειώνει σημαντική πρόοδο στη μείωση παιδικής θνησιμότητας και την καταπολέμηση του HIV/AIDS. Αντίθετα, στις ΗΠΑ αυξάνονται οι θάνατοι μεσήλικων από υπερδοσολογίες οπιοειδών, αυτοκτονίες και νοσήματα που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής.
Οι νέες αιτίες θανάτου
Οι παραδοσιακές λοιμώξεις υποχωρούν, ενώ τα μη μεταδοτικά νοσήματα κυριαρχούν. Ο σακχαρώδης διαβήτης, ιδιαίτερα στην Ινδία και την Κεντρική Ευρώπη, αυξάνεται σταθερά. Η καταπολέμηση καρδιοπαθειών, καρκίνου και διαβήτη αναδεικνύεται ως κρίσιμο στοίχημα για τις επόμενες δεκαετίες.
Photo Shutterstock
Διαβάστε επίσης
Καρδιακές παθήσεις: Τα οργανοειδή, στο μικροσκόπιο επιστημόνων του ΑΠΘ
