Ο Κώδικας Δεοντολογίας για την κατοχύρωση του δικαιώματος στη λήθη (Right to be forgotten – RTB) της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος αφορά στις ασφαλίσεις ζωής των επιζώντων από καρκίνο που εκδίδονται για τη εξασφάλιση κάθε είδους δανείου (π.χ. στεγαστικό, επαγγελματικό, καταναλωτικό) και χορηγείται από τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, μέχρι 300.000 ευρώ και έχει τεθεί σε ισχύ από 26 Μαρτίου 2023.
Αυτό αναφέρθηκε σε εκδήλωση όπου παρουσιάστηκε ο κώδικας από το υπουργείο Οικονομικών, την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ) και την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ).
Όπως επισημάνθηκε, με την υποστήριξη του υπουργείου Οικονομικών, η ελληνική ασφαλιστική αγορά, αναγνωρίζοντας το θεμιτό συμφέρον των επιζώντων από καρκίνο να έχουν πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες υψηλής κοινωνικής σημασίας, υιοθέτησε τον κώδικα.
Ο Κώδικας Δεοντολογίας των Ασφαλιστικών Εταιρειών
Πρόκειται για ένα κείμενο αυτό-δέσμευσης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, το οποίο συν-διαμορφώθηκε με το υπουργείο Οικονομικών και την ΕΛΛΟΚ και αφορά, ειδικότερα, στην κατοχύρωση του δικαιώματος στη λήθη στο πλαίσιο των ασφαλίσεων ζωής που συνδέονται με κάθε είδος δανείου είτε στεγαστικού είτε επαγγελματικού είτε καταναλωτικού, μέχρι του ποσού συνολικά των 300.000 ευρώ.
Η κατοχύρωση του δικαιώματος αυτού σημαίνει ότι οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις δεν θα χρησιμοποιούν το ιστορικό καρκίνου ενός υποψήφιου προς ασφάλιση, μετά την παρέλευση 10 ετών από την ολοκλήρωση της θεραπείας και την πλήρη ίασή του από την ασθένεια. Το διάστημα αυτό μειώνεται στα 5 χρόνια, σε περίπτωση που η διάγνωση του καρκίνου έγινε πριν την ενηλικίωση. Στον πυρήνα του πρόκειται για δικαίωμα μη διαφοροποίησης ενός πρώην καρκινοπαθούς σε σχέση με κάθε άλλο πρόσωπο με ανάλογο προφίλ κινδύνου, απαλλαγμένου από τη συγκεκριμένη ασθένεια.
Το όριο των 30.000 ευρώ αφορά στο συνολικό κεφάλαιο ασφαλιστικής κάλυψης, ανεξάρτητα από τον αριθμό των δανείων που καλύπτονται ασφαλιστικά. Για παράδειγμα ένας ασφαλισμένος μπορεί να διαθέτει στεγαστικό δάνειο καλυπτόμενο με ασφαλισμένο κεφάλαιο 130.000 ευρώ και συγχρόνως ένα επαγγελματικό δάνειο με κεφάλαιο 170.000 ευρώ.
Επιπλέον, το ασφαλισμένο ποσό των 300.000 ευρώ εφαρμόζεται σε επίπεδο συνολικής ασφαλιστικής κάλυψης, ανά δικαιούχο. Για παράδειγμα το ασφαλισμένο ποσό μπορεί να παρέχεται από μια ασφαλιστική εταιρεία ή περισσότερες και να καλύπτει ασφαλιστικά, μία ή περισσότερες δανειακές συμβάσεις που αθροίζουν το ποσό των 300.000 ευρώ.
Ειδικά σε ό,τι αφορά στα καταναλωτικά δάνεια αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το Νοέμβριο του 2026 κοινοτική οδηγία που περιλαμβάνει ειδική ρύθμιση για την αναγνώριση δικαιώματος στη λήθη για επιζώντες από καρκίνο για ασφάλειες που είναι συνδεδεμένες με αυτό το είδος δανείων.
Όπως υπογραμμίστηκε, σύσσωμες οι εταιρίες- μέλη της ΕΑΕΕ, που ασκούν ασφαλίσεις ζωής, προσχώρησαν στον κώδικα, σηματοδοτώντας έμπρακτα τη δέσμευση του κλάδου.
Η ΕΑΕΕ για την αναλυτική ενημέρωση του κοινού έχει αναρτήσει στην ηλεκτρονική σελίδα της, Συχνές Ερωτήσεις-Απαντήσεις (Q&As) σχετικά με την εφαρμογή του κώδικα στην πράξη, μαζί με τον κατάλογο των εταιριών-μελών της που έχουν προσχωρήσει σε αυτόν.
Ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε: «Η θέσπιση του «Δικαιώματος στη Λήθη» είναι μια αυτονόητη κίνηση ανθρωπιάς για τους επιζώντες από καρκίνο, ώστε να μην υπάρχουν πλέον διακρίσεις εις βάρος τους στη συνέχεια της ζωής τους. Ουσιαστικά αφορά περίπου 400.000 συμπολίτες μας που έχουν επιζήσει από τον καρκίνο και βλέπουν πια τα δικαιώματά τους να εξισώνονται με των υπόλοιπων πολιτών. Πλέον δηλαδή θα μπορούν να προχωρούν στις αποφάσεις τους για δάνεια και ασφαλίσεις ζωής, απελευθερωμένοι από τα δεσμά του σχετικού ιατρικού τους ιστορικού».
Ο Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, πρόεδρος της ΕΑΕΕ δήλωσε: «Τα μέλη της ΕΑΕΕ, βάζοντας τους ανθρώπους που έχουν νικήσει τον καρκίνο πάνω από τους αριθμούς προσχώρησαν σύσσωμα στον κώδικα. Ο Κώδικας, που είναι σε ισχύ από 26.3.2024, θα συμβάλει στην ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής συμπερίληψης των ανθρώπων που ανέκαμψαν από την περιπέτεια του καρκίνου δημιουργώντας νέες ευκαιρίες επανεκκίνησης της ζωής τους».
Ο Γιώργος Καπετανάκης, πρόεδρος της ΕΛΛΟΚ δήλωσε από την πλευρά του: «Η θέσπιση του Κώδικα Δεοντολογίας για το Δικαίωμα στη λήθη, είναι το αποτέλεσμα μίας ειλικρινούς και δημιουργικής συνεργασίας, μεταξύ της πολιτείας, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών. Πρακτικά πρόκειται για ένα ουσιαστικό βήμα που οδηγεί στην κατάργηση οικονομικών διακρίσεων και στηρίζει την ισότιμη επανένταξη στην κοινωνία και την εργασία των ατόμων με εμπειρία καρκίνου. Παράλληλα δίνει ένα σαφές μήνυμα ελπίδας και προοπτικής σε όλους τους ασθενείς με καρκίνο και τις οικογένειές τους»