Με τη συγκλονιστική της ομολογία, η πριγκίπισσα της Ουαλίας, Κέιτ Μίντλετον, κατάφερε να “αποδαιμονοποιήσει” τον καρκίνο, παρόλο που τώρα πολλοί συζητάνε γιατί ο καρκίνος προσβάλλει όλο και πιο συχνά νέους ανθρώπους ηλικίας κάτω των 50 ετών.
Η Κέιτ Μίντλετον είναι μόλις 42 χρόνων. Μια νέα γυναίκα, αδύνατη, σούπερ αθλητική, που τρέφεται σωστά, δεν καπνίζει και δεν πίνει. Βέβαια δεν γνωρίζουμε εάν υπάρχει κληρονομικότητα στην ευρύτερη οικογένειά της για καρκίνο, αλλά σε κάθε περίπτωση η λαοφιλής πριγκίπισσα δεν φαίνεται να «ταιριάζει» με το προφίλ κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου.
Γιατί ο καρκίνος “χτυπά” νέους; Η περίπτωση της Κέιτ Μίντλετον
Αυτό που ξέρουμε, πια, με βεβαιότητα, είναι ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου, που συνδέονται με όλες τις μορφές καρκίνου και εν πολλοίς σχετίζονται με τον τρόπο ζωής.
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, αυτό που προβληματίζει τους ειδικούς επιστήμονες, είναι το γεγονός ότι έχει πέσει ο μέσος όρος ηλικίας των ασθενών και αρρωσταίνουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι παραγωγικής ηλικίας, που στο μυαλό μας πιστεύουμε ότι είναι άτρωτοι. Δυστυχώς δεν ισχύει αυτό.
Νέοι άνθρωποι παλεύουν με τον καρκίνο καθημερινά σε όλο τον κόσμο και, μάλιστα, η πρόγνωση για εκείνους είναι συχνά πολύ χειρότερη από την αντίστοιχη ασθενών τρίτης και τέταρτης ηλικίας. Συμβαίνει πολλές φορές ένας ηλικιωμένος να διαγνωστεί με καρκίνο, να ζήσει όμως πολλά χρόνια με τη νόσο και, τελικά, να πεθάνει από άλλη αιτία.
Απευθυνθήκαμε στην παθολόγο – ογκολόγο, πρόεδρο της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ), διευθύντρια στην Α᾽ Ογκολογική Κλινική του Metropolitan Hospital στην Αθήνα και επιστημονικό υπεύθυνος του Ογκολογικού Τμήματος «Ασκληπιός ΔΙΑΓΝΩΣΙΣ» στο Ηράκλειο Κρήτης, Δρ. Ζένια Σαριδάκη – Ζώρα, για να μας εξηγήσει γιατί συμβαίνει αυτό.
Κυρία Ζώρα ποιοι καρκίνοι είναι πιο συχνοί σε νέους ανθρώπους;
Παρόλο που ο καρκίνος παραδοσιακά λογιζόταν ως ασθένεια της μεγάλης ηλικίας, και φυσικά εξακολουθεί να είναι, τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο βλέπουμε την επίπτωση ορισμένων τύπων καρκίνου να αυξάνεται σε μικρές ηλικίες, δηλαδή σε ενήλικες κάτω από 50 ή και 45 ετών.
Ενώ κάποιοι καρκίνοι εμφανίζονταν ανέκαθεν σε υψηλότερα ποσοστά σε νέους, όπως ο καρκίνος του όρχεος και το μελάνωμα, οι επίσημες σύγχρονες καταγραφές μιλούν για αυξημένη επίπτωση σε ηλικίες κάτω των 50 ετών, του καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου και του ορθού, του παγκρέατος, του ήπατος, της κεφαλής/τραχήλου, του νεφρού, της μήτρας και των ωοθηκών.
Δώστε μας κάποια συγκεκριμένα στοιχεία ανά περίπτωση…
Αύξηση της επίπτωσης κατά 1-2 % ανά έτος καταγράφεται στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σε γυναίκες 30 με 44 ετών και στον καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού σε ενήλικες μικρότερους των 55 ετών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου και του ορθού ήταν η 4η αιτία θανάτου από καρκίνου σε ενήλικες κάτω των 50 ετών την δεκαετία του 1990, ενώ τώρα είναι 1η στους άντρες και 2η στις γυναίκες.
Τι φταίει για αυτό; Πόσο επηρεάζει η κληρονομικότητα;
Ενώ η κληρονομικότητα είναι ένας σημαντικός αιτιολογικός παράγοντας, όταν έχουμε εμφάνιση καρκίνου σε μικρές ηλικίες, εντούτοις αυτή η αυξημένη επίπτωση, που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια, δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο από αυτή.
Φαίνεται να σχετίζεται με συνήθειες και με περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η κακή διατροφή και οι διαταραχές στο μικροβίωμα, η καθιστική ζωή, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, το άγχος και οι διαταραχές στον ύπνο και ενδεχομένως με πολλούς ακόμη, τους οποίους δεν έχουμε ανακαλύψει και συσχετίσει. Κάτι ακόμα, που αξίζει να σημειωθεί, είναι ότι συνήθως ένας καρκίνος στις μικρές ηλικίες θα διαγνωστεί σε πιο προχωρημένο στάδιο και θα έχει ενδεχομένως αυξημένη νοσηρότητα και χειρότερη πρόγνωση, ακριβώς επειδή δεν είναι η πρώτη αιτία μιας παθολογίας, που θα σκεφθεί κάποιος. Κι έτσι η διάγνωση θα καθυστερήσει.
Στην Ελλάδα γίνεται έρευνα για το συγκεκριμένο θέμα; Ποιος είναι ο ρόλος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας σε αυτό;
Η έρευνα στο συγκεκριμένο πεδίο είναι μεγάλη παγκοσμίως, μιας και αυτό είναι ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Και εμείς στην Ελλάδα, στην Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ), σε συνεργασία με την Ελληνική Συνεργαζόμενη Ογκολογική Ομάδα (ΕΣΟΟ) και την Εταιρεία Μελέτης Καρκίνου Πεπτικού Συστήματος (ΕΜ-ΚΑΠΕΣ), εστιάζουμε σε αυτό το πεδίο, καθώς ένα από τα ερευνητικά μας προγράμματα αφορά στην καταγραφή και στην ανάλυση (διαγνωστική, κλινική, θεραπευτική και μοριακή) του καρκίνου του παχέος εντέρου και του ορθού σε νέους ενήλικες (κάτω των 50 ετών), προσδοκώντας να αποκτήσουμε πρωτογενή δεδομένα από την χώρα μας.
Στα στοιχεία, που έχουμε συλλέξει μέχρι στιγμής, όντως βλέπουμε τη διάγνωση να γίνεται σε πιο προχωρημένα στάδια και την πρόγνωση να είναι χειρότερη, κάτι που κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη να ξεκινά ο προ-συμπτωματικός έλεγχος με κολονοσκόπηση και στην χώρα μας στα 45 έτη, τόσο για τις γυναίκες, όσο και για τους άντρες.
Διαβάστε επίσης
Κέιτ Μίντλετον: Τα 6+2 ερωτήματα για τον καρκίνο, από τον οποίο πάσχει η πριγκίπισσα της Ουαλίας
Εμβολιασμός σε ασθενείς με καρκίνο: Νέες, κατευθυντήριες οδηγίες
