Σύμφωνα με τα πρόσφατα διεθνή επιδημιολογικά δεδομένα παρατηρείται έξαρση κρουσμάτων ιλαράς, τόσο σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ, από 1/01/2023 έως 31/12/2023 δηλώθηκαν 2.361 επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς από 23 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πλειονότητα των κρουσμάτων παρατηρείται στη Ρουμανία (1.755), στην Αυστρία (186), στην Γαλλία (118), στην Γερμανία (82), στο Βέλγιο (69), στην Πολωνία (37), στην Ιταλία (44), στην Ισπανία (13) και στην Σουηδία (11). Οι υπόλοιπες χώρες έχουν δηλώσει στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα λιγότερα από 10 επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Από 5-6/02/2024 δηλώθηκαν 1.861 νέα ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς από εννέα χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τα οποία τα 1.737 στην Ρουμανία. Τα υπόλοιπα 124 επιβεβαιωμένα κρούσματα δηλώθηκαν από την Αυστρία (27), την Εσθονία (1), την Γερμανία (18), την Ελλάδα (3), την Ουγγαρία (6), την Ισλανδία (1), την Ιρλανδία (1), την Ιταλία (27), και την Πορτογαλία (6).
Το 2024 έχουν δηλωθεί 4 θάνατοι σχετιζόμενοι με ιλαρά στην Ε.Ε.
Σε ό,τι αφορά τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερη προσοχή συνιστάται στους ταξιδιώτες στην Ρουμανία.
Έξαρση ιλαράς σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης
Από 1-24/01/2024 δηλώθηκαν δύο επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς από την Ελβετία. Επιπλέον, από τα ΜΜΕ ανακοινώθηκε συρροή έξι επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε διεθνές εκπαιδευτικό ίδρυμα.
Από 1/01 – 31/12/ 2023 από το Ηνωμένο Βασίλειο δηλώθηκαν 368 επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς.
Από 1/01- 31/12 2023 δηλώθηκαν μέσω του περιφερειακού γραφείου του ΠΟΥ Ευρώπης- WHO/EURO, 40.299 κρούσματα σε χώρες εκτός ΕΕ και κυρίως στο Καζακστάν (13.662), τη Ρωσία (10.954), το Κιργιστάν (5.486), την Τουρκία (4.559), το Αζερμπαϊτζάν (3.316), το Ουζμπεκιστάν (1.026), και την Αρμενία (518).
Σε εγρήγορση ΕΟΔΥ και Υπουργείο Υγείας
Στο πλαίσιο της εγρήγορσης του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΔΥ, με στόχο την αντιμετώπιση ενδεχόμενης αύξησης κρουσμάτων ιλαράς στον ελληνικό πληθυσμό, οι ταξιδιώτες, παιδιά και ενήλικες, σε χώρες με έξαρση κρουσμάτων συστήνεται να επιβεβαιώνουν τον πλήρη εμβολιασμό τους με δύο δόσεις του μικτού εμβολίου ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR) πριν το ταξίδι.
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν ιστορικό νόσου πρέπει να είναι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις εμβολίου για την ιλαρά.
Επισημαίνεται ότι οι ταξιδιώτες, παιδιά και ενήλικες, στο εξωτερικό, σκόπιμο είναι να ελέγχουν και να επικαιροποιούν τον βασικό εμβολιασμό τους για όλα τα απαιτούμενα εμβόλια, σύμφωνα με τις οδηγίες του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού.
Ιλαρά – Συμπτώματα
Η ιλαρά είναι μια οξεία ιογενής ασθένεια του αναπνευστικού. Μεταδίδεται μέσω των σταγονιδίων που εντοπίζονται στους βλεννογόνους της μύτης και του φάρυγγα και είναι εξαιρετικά μολυσματική: ένα άτομο το οποίο νοσεί μπορεί δυνητικά να μεταδώσει τον ιό σε τουλάχιστον άλλα οχτώ, ενώ ο ιός SARS-CoV-2 ο οποίος προκαλεί τη COVID-19, σε μόλις τρία. Τα γενικότερα συμπτώματα της λοίμωξης περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό – έως 40°C – κακουχία, βήχα και επιπεφυκίτιδα, ενώ χαρακτηριστική είναι η εμφάνιση των κηλίδων Koplik στη στοματική κοιλότητα και η ταχεία εξάπλωση ενός κηλιδοβλατιδώδους εξανθήματος σε όλο το σώμα (Εικ.1)
Πρόκειται για σοβαρή ασθένεια, όπου 6 – 20% των ανθρώπων που θα νοσήσουν θα έχουν σαν επιπλοκή ωτίτιδα, διάρροια, ή πνευμονία, ενώ ένας στους 1000 ασθενείς θα αναπτύξει εγκεφαλίτιδα.
Μία σπάνια επιπλοκή της νόσου είναι η υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτις, η οποία εμφανίζεται έως και επτά χρόνια μετά τη λοίμωξη. Επιπροσθέτως, η ιλαρά έχει βαρειά κλινική εικόνα σε άτομα ανοσοκατεσταλμένα όπως, για παράδειγμα, από λοίμωξη από ιό HIV, λευχαιμία, λέμφωμα, κακοήθεια ή ακτινοθεραπεία.
Εμβολιασμός κατά της ιλαράς
Το βασικό μέτρο πρόληψης της νόσου είναι ο εμβολιασμός. Στην Ελλάδα το εμβόλιο εντάχθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών το 1981 με μία δόση, ενώ από το 1999 χορηγούνται δύο δόσεις. Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι υψηλή, 93% μετά από την πρώτη δόση και 97% μετά και την δεύτερη, στο πρώτο και πέμπτο έτος ηλικίας αντίστοιχα, ενώ η διάρκεια της ανοσίας είναι ισόβια.
Σύμφωνα με τις οδηγίες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού και την αντίστοιχη Εγκύκλιο που εξέδωσε στις 9 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη συστήνονται τα παρακάτω :
1. Σε παιδιά και εφήβους συστήνονται 2 δόσεις του εμβολίου MMR, με τη 2η δόση να χορηγείται σε ηλικία 24-36 μηνών (μπορεί όμως να χορηγηθεί και νωρίτερα, αρκεί να έχουν περάσει 4 εβδομάδες μετά την πρώτη δόση). Και οι δύο δόσεις πρέπει να χορηγούνται μετά το 12ο μήνα ζωής. Παιδιά και έφηβοι που δεν έχουν εμβολιασθεί με τη 2η δόση πρέπει να αναπληρώσουν το ταχύτερο δυνατόν.
2. Σε περιόδους επιδημίας μπορεί να γίνεται εμβολιασμός με MMR από την ηλικία των 6 μηνών. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να επανεμβολιάζονται με 2 δόσεις MMR μετά την ηλικία των 12 μηνών σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Βρέφη ηλικίας 6 έως 11 μηνών που πρόκειται να επισκεφτούν χώρες στις οποίες ενδημούν η ιλαρά, η παρωτίτιδα και η ερυθρά συστήνεται να εμβολιαστούν με μια (1) δόση του εμβολίου MMR πριν την αναχώρησή τους.
3. Αναφορικά με τους ενήλικες, τονίζεται ότι σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμανεμβολιασμών ενηλίκων, τα άτομα που γεννήθηκαν πριν το 1970 θεωρούνται άνοσα.
Όσοι έχουν γεννηθεί μετά το 1970, θα πρέπει να έχουν εμβολιασθεί με δύο (2) δόσεις MMR, με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 4 εβδομάδων μεταξύ των δόσεων. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ιστορικό νόσησης ή το ιστορικό εμβολιασμού είναι άγνωστο, το άτομο θεωρείται μη εμβολιασμένο και συστήνεται η χορήγηση δύο δόσεων εμβολίου με ελάχιστο μεσοδιάστημα τεσσάρων εβδομάδων.
Διαβάστε επίσης
ΠΟΥ: Αύξηση κρουσμάτων ιλαράς κατά 79% – Απαραίτητος ο εμβολιασμός
