Οι μαθητές γυμνασίων και λυκείων βρίσκονται σε μεγάλο αναβρασμό αυτές τις μέρες, καθώς οι μεν πρώτοι προετοιμάζονται για την έναρξη των απολυτήριων εξετάσεων οι δε δεύτεροι έχουν ήδη ξεκινήσει τις προαγωγικές εξετάσεις. Για να μην μιλήσουμε για τους μαθητές της Γ’ λυκείου που προετοιμάζονται για τη “μητέρα των μαχών” σε επίπεδο εξετάσεων.
Επειδή λαμβάνουμε μηνύματά σας αυτές τις μέρες, που δηλώνουν την αγωνία όλης της οικογένειας ενόψει των εξετάσεων, σας παραθέτουμε έναν συνοπτικό Οδηγό για την προετοιµασία των µαθητών για τις προαγωγικές, τις απολυτήριες εξετάσεις, αλλά και τις Πανελλαδικές. Με την ευχή, όλα τα παιδιά, αναλόγως της προσπάθειάς τους, να αριστεύσουν!
Α. Ψυχολογική προετοιμασία
Καθώς πλησιάζουν οι µέρες των εξετάσεων είναι αναπόφευκτη µια κατάσταση
αγωνίας σε όλους σχεδόν τους µαθητές. Αυτή η αγωνία ως ένα βαθµό
αποδεικνύεται θετική, γιατί συνεγείρει κι ενεργοποιεί όλες τις δυνάµεις του
µαθητή, για να ανταποκριθεί στην πρόκληση των εξετάσεων και να αποδείξει,
έτσι, την ικανότητά του για επιτυχία.
Μερικοί µαθητές, όµως, για διάφορους λόγους, αισθάνονται σε υπερβολικό
βαθµό αυτή την αγωνία φτάνοντας µέχρι το άγχος. Αυτό όµως αποδιοργανώνει
τον οργανισµό και προκαλεί αρνητικά αποτελέσµατα για την προετοιµασία όσων
το υφίστανται.
Προκαλεί ταχυκαρδίες, ανορεξία (ή, το αντίθετο, βουλιµικές τάσεις), πονοκεφάλους, εξάψεις, εκνευρισµό, αδυναµία συγκέντρωσης κλπ., ό,τι δηλαδή δε χρειάζεται στον ετοιµαζόµενο για εξετάσεις. Γι’ αυτό είναι καλό να προληφθεί το άγχος µε τη σωστή οργάνωση, που αποτελεί και το καλύτερο “αγχολυτικό”, και µε τις σωστές στάσεις έναντι του έργου που καλείται ο µαθητής να επιτελέσει.
Ο εξεταζόµενος µοιάζει µε τον αθλητή που διαγωνίζεται σε κρίσιµο αγώνα.
Πρέπει να φροντίσει, πρώτα απ΄ όλα, την ψυχοσωµατική του κατάσταση. Ούτε
να αδιαφορήσει εντελώς, αλλά ούτε να καταπονηθεί πάρα πολύ µέχρι του
βαθµού της υπερκόπωσης.
Μια γενική στάση αισιοδοξίας συµβάλλει στο να αντικρίζει µε αυτοπεποίθηση τη
δοκιµασία αυτή και σαν αφορµή, για να αποδείξει την αξία του. Άλλωστε, όσα θα
απαιτηθούν να απαντήσει είναι, βασικά, τα όσα διδάχτηκε και στο επίπεδο που
τα διδάχτηκε.
Η ψυχραιµία βοηθά, ο πανικός καταστρέφει. Ας µη θεωρηθεί φοβερό το ότι
παραµονή των εξετάσεων νοµίζει κανείς ότι τα έχει ξεχάσει όλα και δε θυµάται
τίποτε. Αυτό συµβαίνει σε όλους µας, ενώ στη συγκεκριµένη ώρα η µνήµη µας τα
ανακαλεί ένα – ένα.
Β. Αποκτήστε καλές συνήθειες
Οι πιο κάτω συνήθειες θα αποδειχτούν χρήσιµοι σύµµαχοί σας.
– Από νωρίς ξεκινήστε την προετοιµασία µε συστηµατική µελέτη και επαναλήψεις.
Μερικές φορές συνδυαστικά τεχνάσµατα βοηθούν πολύ να ξαναφέρετε στη
µνήµη σας τις σωστές απαντήσεις.
– Όταν νιώσετε κουρασµένοι, διακόψτε για διάλειµµα. Ο οργανισµός σας έχει
περιορισµένη βιολογική αντοχή και, ξεπερνώντας την, υποχρεώνετε τον
εγκέφαλό σας να λειτουργεί χωρίς να συγκεντρώνεται, άρα µαταίως τον
καταπονείτε.
– ∆ιατηρείτε ένα ισορροπηµένο ωράριο εργασίας και ύπνου. Η στέρηση του
ύπνου και η υπερβολική κόπωση αδυνατίζουν την απόδοσή σας. Οι ενδιάµεσες
ελαφρές σωµατικές ασκήσεις βοηθούν τη χαλάρωση της έντασης και αυξάνουν
τη δύναµη συγκέντρωσής σας. Π.χ. πέντε συνεχείς ώρες ακίνητοι για διάβασµα
αποδίδουν λιγότερο παρά σαραντάλεπτα µελέτης και ενδιάµεσα διαλείµµατα 10′-15΄ λεπτών µε ανάλογες ασκήσεις.
– ∆ιατηρείτε τις βασικές οδηγίες για σωστή διατροφή: Θρεπτικές αλλά ελαφρές τροφές, όχι πολυφαγία σε λίγα γεύµατα, αλλά µικρά και περισσότερα γεύµατα σε καθορισµένες ώρες. Αποφύγετε καφέδες, αλκοόλ, φάρµακα και άλλα αχρείαστα. Εσείς είστε νέοι µε αυτάρκεια δυνάµεων.
– ∆ιαλέξτε το χώρο που σας ταιριάζει, για να δουλέψετε ήσυχοι και απερίσπαστοι.
Μην επιτρέψετε στο τηλέφωνο, την τηλεόραση ή σε άλλους παράγοντες (π.χ.
επισκέψεις φίλων ή συγγενών) να σας διακόπτουν ή να σας αποσπούν την
προσοχή.
– Προσέξτε το φωτισµό. Το φως να πέφτει όχι στα µάτια σας, αλλά στο βιβλίο ή
στο τετράδιο που χρησιµοποιείτε.
– Προσέξτε το οξυγόνο στο δωµάτιό σας. Η κλεισούρα προκαλεί πρόωρη
κόπωση ή πονοκέφαλο.
Γ. Πώς να μελετάτε
Μη µελετάτε µηχανικά ούτε και να αποµνηµονεύετε τις σελίδες του βιβλίου, αλλά
να προχωρείτε στη σύλληψη του νοήµατος του κειµένου που έχετε µπροστά σας.
Συγκεντρώστε, λοιπόν, τη σκέψη σας, παραµερίζοντας κάθε άλλο θέµα ή
πρόβληµά σας, και προχωρήστε έχοντας υπόψη τις πιο κάτω συµβουλές:
– Κατανοήστε πρώτα τον τίτλο του κεφαλαίου και διαβάστε ολόκληρο το
κεφάλαιο, για να καταλάβετε ως σύνολο ποιο θέµα είναι µπροστά σας.
– Μελετήστε το ίδιο κεφάλαιο, παράγραφο µε παράγραφο, σηµειώνοντας τις
βασικές έννοιες πάνω στο βιβλίο ή στο τετράδιό σας ή και στα δύο.
– Αν κάποια φάση είναι δυσκολονόητη, εξετάστε την. Αν κρίνετε ότι είναι
δευτερεύουσα, αγνοήστε την. Αν την κρίνετε ως ουσιώδη, τότε προσπαθήστε να
την κατανοήσετε χρησιµοποιώντας είτε λεξικό είτε τα συµφραζόµενα.
– Χρησιµοποιήστε την κριτική δύναµη του µυαλού σας. Αξιολογήστε την
παράγραφο: τι καινούριο προσθέτει, είναι γνώµη ή είναι γεγονός, πώς συνδέεται
µε τον τίτλο του κεφαλαίου ή µε προηγούµενες γνώσεις που έχετε για το θέµα,
έρχεται σε αντίθεση ή σε συµφωνία µε αυτές, βρείτε παράλληλα παραδείγµατα.
Με λίγα λόγια, συζητήστε µε τον εαυτό σας τα λεγόµενα του συγγραφέα, προτού
τα αποδεχτείτε. Θυµηθείτε τι σχετικό διδαχτήκατε στην τάξη, τι συζητήθηκε, ποιες
απόψεις εκφράστηκαν, πού καταλήξατε. Κοιτάξτε τι έχετε γραµµένο στο τετράδιό
σας από το σχετικό µάθηµα, τι ερωτήσεις ή ασκήσεις σας έδωσε ο καθηγητής
σας και πού έδωσε έµφαση. Αυτή η διαδικασία θα σας κάνει να θυµάστε
ευκολότερα τα ουσιώδη και να κάνετε δική σας τη νέα γνώση.
– Στο τέλος, οργανώστε το κεφάλαιο στα κύρια σηµεία του και στα επιµέρους
βοηθητικά σηµεία. Προσπαθήστε να φανταστείτε ερώτηση ή ερωτήσεις, που είναι
δυνατό να διατυπώνατε εσείς, αν ήσασταν ο εξεταστής. Καταγράψτε τις µε τις
απαντήσεις σας. Ίσως αυτό το υλικό να αποτελέσει το κείµενο που θα σας βοηθεί
για τις επαναλήψεις σας, αλλά είναι καλό να ξαναδιαβάζετε και το αρχικό
κεφάλαιο του βιβλίου σας κάθε τόσο. ∆ιαβάστε όλα τα κεφάλαια της εξεταστέας
ύλης και όχι κατ’ επιλογή νοµίζοντας ότι δε θα µπουν στην εξέταση, διότι είναι
πολύ εύκολα (είτε πολύ δύσκολα) ή διότι περιλαµβάνονταν ερωτήσεις τους σε
προηγούµενες εξετάσεις.
– Μην αµελείτε τις επαναλήψεις. Η επανάληψη είναι η µητέρα της µάθησης, λέει
ένα λατινικό ρητό.
∆. Όταν φτάσει η μέρα της γραπτής εξέτασης
Αν ακολουθήσετε τις προηγούµενες συµβουλές, τότε δεν πρέπει να αµφιβάλλετε
ότι θα φέρετε ένα καλό αποτέλεσµα. Όµως θυµηθείτε ακόµα:
– Να έχετε χορτάσει τον ύπνο και να ξυπνήσετε αισιόδοξοι παίρνοντας ένα
ελαφρό πρόγευµα.
– Να φτάσετε στο σχολείο 30 περίπου λεπτά νωρίτερα από την ώρα έναρξης της
εξέτασης, παίρνοντας µαζί σας τα καθοριζόµενα (π.χ. εκτός από πέννα κλπ.,
γεωµετρικά όργανα ή ό,τι άλλο σας ελέχθη). Επιβάλλεται να φτάσετε τόσο νωρίς
στο εξεταστικό κέντρο, γιατί χρειάζεστε χρόνο να µάθετε την αίθουσα εξέτασής
σας, στην οποία πρέπει να παρουσιαστείτε 15 λεπτά πριν από την καθορισµένη
έναρξη της εξέτασης.
– Μην παρασυρθείτε από ψίθυρους, φλυαρίες ή πανικοβληµένους συµµαθητές,
που σας πληροφορούν τάχα ότι τα θέµατα είναι πάρα πολύ δύσκολα.
Ε. Στην αίθουσα των εξετάσεων
– Μπείτε µε µια σιγουριά ότι θα αµειφθούν οι κόποι σας.
– Συµπληρώστε τα στοιχεία ταυτότητάς σας.
– Παραλαµβάνοντας το εξεταστικό δοκίµιο, µην αρχίσετε να γράφετε αµέσως κατά
σειρά τις απαντήσεις. Πρώτα διαβάστε το ολόκληρο προσεκτικά, για να ξέρετε τι
απαιτείται από σας.
– Αρχίστε να απαντάτε τις πολύ γνωστές ερωτήσεις πρώτα. Αυτό θα σας
ενισχύσει πολύ στη συνέχεια.
– Αφήστε τελευταίες τις πολύ δύσκολες ερωτήσεις και επιµένετε να καταλάβετε τι
ακριβώς ζητούν από σας να γράψετε. Σηµειώστε όλα τα βασικά σηµεία της
απάντησης, για να µην τα ξεχάσετε όταν θα προχωρήσετε στο γράψιµό της.
– Όταν τα γράψετε, ελέγξετε καλά, για να δείτε αν αυτά σας ζητούνται, και αν δεν
έχετε κάτι παραλείψει.
– Προσέξτε τη σαφήνεια, ακριβολογία και πληρότητα της κάθε απάντησης.
– Όχι λιγότερο, προσέξτε την ορθογραφία, τα περιθώρια, την όλη εµφάνιση του
γραπτού (όχι πολλά σβησίµατα) και, προ παντός, γράµµατα ευανάγνωστα.
– Αν το γραπτό απαιτεί σχήµατα ή πίνακες, κατασκευάστε τα µε προσοχή.
– Η επόµενη απάντηση ας διακρίνεται µε µια κενή γραµµή από την προηγούµενη
και το ένα Ζήτηµα από το επόµενο µε δυο γραµµές.
– Κάνετε σωστή κατανοµή του χρόνου που έχετε στη διάθεσή σας. Αν δεν
προλαβαίνετε να απαντήσετε αναλυτικά σε µια ερώτηση, διατυπώστε έστω και
περιληπτικά τις γνώσεις σας για το θέµα. Ο χρόνος προβλέπεται αρκετός. Αν τον
αξιοποιήσετε σωστά, σίγουρα θα προλάβετε.
– Μην παραδώσετε το γραπτό, αν δε το ξαναδιαβάσετε µια και δυο φορές
τουλάχιστον. Αν ήδη το παρέδωσαν άλλοι πριν από σας, αγνοήστε τους, εφόσον
είστε µέσα στα όρια του χρόνου της εξέτασης.
– ∆ιορθώστε κάτι, εν είστε βέβαιοι για την επιβαλλόµενη διόρθωση. Αν θα
συµπληρώσετε π.χ., σηµειώστε στο κατάλληλο σηµείο: «Συµπλήρωση µετά την
απάντηση στο Ζήτηµα 4β», για να παραπέµψετε τον καθηγητή-εξεταστή εκεί που
θα συµπληρώσετε. Βεβαίως εκεί ακριβώς θα γράψετε «Συµπλήρωµα του
Ζητήµατος 4β».
– Γενικά, όταν απαντάτε, να θυµάστε ότι τα γραφόµενά σας θα διαβαστούν
προσεκτικά από έναν ειδικό στο θέµα του (τον καθηγητή/την καθηγήτριά σας). Γι’
αυτό, παραδώστε ένα γραπτό ευπαρουσίαστο µε τις εύστοχες δυνατές
απαντήσεις.
– Τέλος, µην αγωνιάτε, διότι το γραπτό σας θα βαθµολογηθεί δίκαια, όπως του
αξίζει
Διαβάστε επίσης
“Σταμάτησα το κάπνισμα κι έχω βάλει 5 κιλά. Πώς θα καταφέρω να τα χάσω;” Τι απαντά η διατολόγος
Τέλος στις μάσκες από την Τετάρτη – Πού θα υπάρχει υποχρέωση χρήσης
Κνησμός στις θηλές: Είναι πάντοτε αθώος και σε ποιες γυναίκες εμφανίζεται συχνότερα;
