Σήμερα, με τη βοήθεια της λογοθεραπεύτριας Ελένης Ζαχάρη θα δούμε κάποιες Αρθρωτικές & Φωνολογικές Διαταραχές. “Μα αφού μόνο του το λέει το σ, γιατί στις λεξούλες το χάνουμε;” Πάμε λοιπόν να δούμε τι συμβαίνει.
“Μα πώς να το πει το σ; Αφού δεν έχουν κατέβει ακόμη τα δοντάκια μας…”
Αν έχετε παιδάκι προσχολικής ηλικίας και έχετε αυτές ή παρόμοιες απορίες, βρίσκεστε στο κατάλληλο μέρος την κατάλληλη στιγμή!
Άρθρωση και φωνολογία
Δύο μεγάλα κεφάλαια της Λογοθεραπείας είναι αυτά της άρθρωσης και της φωνολογίας. Στην προσχολική ηλικία εμφανίζεται αρκετά συχνά δυσκολία στην παραγωγή μεμονωμένων φωνημάτων ή/και εκφοράς τους μέσα σε λέξεις. Σε άλλες περιπτώσεις το παιδί χρειάζεται χρόνο, ενώ σε άλλες πρόκειται για αρθρωτική ή/και φωνολογική διαταραχή.
Η φωνολογική διαταραχή καθορίζει μία δυσκολία του παιδιού στην οργάνωση, εκμάθηση και αναπαράσταση των φθόγγων και του φωνολογικού συστήματος της γλώσσας του.
Ένα παιδί με φωνολογική διαταραχή μπορεί να αρθρώσει σωστά όλους τους φθόγγους της γλώσσας μεμονωμένα, όμως αδυνατεί να τους παράγει σωστά στο επίπεδο της λέξης.
Αρθρωτικές διαταραχές
Οι αρθρωτικές διαταραχές σχετίζονται με τη δυσκολία του παιδιού να αρθρώσει ήχους μεμονωμένα και κατ’ επέκταση στις λέξεις.
Ας δούμε ένα παράδειγμα!
Ένα παιδί δε μπορεί να αρθρώσει το /ρ/ και το παραλείπει. Αντί για /ρόδα/ παράγει /όδα/.
Μιλάμε για αρθρωτική διαταραχή όταν εμπλέκονται οργανικοί παράγοντες, όπως περιπτώσεις στοματικών ανωμαλιών (σοβαρές οδοντικές ανωμαλίες ή κοντός χαλινός), βαρηκοΐα, σχιστία, καθώς και νευρολογικές παθήσεις.
Φωνολογικές διαταραχές
Αντίθετα, όταν δεν υπάρχουν οργανικοί παράγοντες, μιλάμε για μια φωνολογική διαταραχή, ρίζες της οποίας μπορεί να είναι:
Επαναλαμβανόμενες ωτίτιδες: όταν συλλέγεται υγρό στο αυτί μειώνεται η πρόσληψη ακουστικών ήχων και το παιδί δε μπορεί να ακούσει με ακρίβεια τον εαυτό του και τους άλλους.
Μειωμένη ακουστική μνήμη – διάκριση: τα παιδιά δυσκολεύονται να συγκρατήσουν αλλά και να διαχωρίσουν φθόγγους, οι οποίοι αρθρώνονται κοντά ο ένας με τον άλλο π.χ. /ρ/ – /λ/.
Γλωσσική καθυστέρηση: ένα παιδί που παρουσιάζει γλωσσική καθυστέρηση είναι πολύ πιθανόν να εμφανίσει και διαταραχές στο φωνολογικό του σύστημα.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες: όπως, η διγλωσσία αλλά και η έλλειψη ερεθισμάτων, μπορεί να επηρεάσουν τη φωνολογική ανάπτυξη του παιδιού.
Συνήθως, η Λογοθεραπεία ξεκινάει σε ηλικία 3,5 – 4 ετών, λαμβάνοντας υπόψιν τις δυσκολίες του παιδιού, την αιτία, αλλά και τη δυνατότητα συνεργασίας με το Λογοθεραπευτή. Σε περιπτώσεις, όμως, που υπάρχει οργανικότητα, όπως είναι η ύπαρξη βαρηκοΐας, η θεραπεία μπορεί να ξεκινήσει νωρίτερα.
Σημαντικό είναι να έχουν αποκατασταθεί οι αρθρωτικές δυσκολίες του παιδιού μέχρι να φοιτήσει στο σχολείο, καθώς τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος εμφάνισης δυσκολιών στο γραπτό λόγο και την ανάγνωση.
Να θυμάστε ότι σε κάθε περίπτωση, όσο νωρίτερα ξεκινήσει η παρέμβαση τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση!
Διαβάστε επίσης
Η μετάλλαξη Όμικρον προκαλεί παγκοσμίως μεγάλους αριθμούς κρουσμάτων