Οι πολιτικές που εφαρμόζουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες για τη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα και η «συνταγή» της επιτυχίας συζητήθηκαν στο πλαίσιο του 8ου Summit Tobacco Harm Reduction.
Σε πάνελ με θέμα «Ευρωπαϊκή Πολιτική και Δημόσια Υγεία», οι ομιλητές ανέλυσαν τους τρόπους, με τους οποίους μπορεί να επιτευχθεί η μείωση τα βλάβης από το κάπνισμα, ώστε να μειωθούν δραστικά οι επιπτώσεις στην υγεία από τα χρόνια νοσήματα, τα οποία σχετίζονται με τη συγκεκριμένη συνήθεια.
Τη συζήτηση συντόνισε ο καθηγητής Dr Andrzej Fal, πρόεδρος της Πολωνικής Εταιρείας Δημόσιας Υγείας και επικεφαλής στο Ινστιτούτο Ιατρικής Επιστήμης της Πολωνίας.
Κάπνισμα και χρόνιες ασθένειες: Ο ρόλος της πρόληψης
Όλοι συμφώνησαν ότι οι περισσότερες χώρες δεν μπορούν να συνεχίσουν να αυξάνουν τους προϋπολογισμούς για την υγεία.
Αυτό σημαίνει ότι δεν θα δοθούν παραπάνω χρήματα ειδικά για χρόνια νοσήματα (πολλά από τα οποία σχετίζονται με το κάπνισμα), για τα οποία απαιτείται το 70% του συνολικού budget στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Οι χρόνιες ασθένειες επιβαρύνουν σημαντικά τα κράτη, καθιστώντας τη μείωση της βλάβης και την αποκατάσταση μέρος της πρόληψης, με οφέλη για τη δημόσια υγεία, την ποιότητα ζωής και την οικονομία.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Dr Fal: «Σε μια τυχαία ημέρα, στις 25 Σεπτεμβρίου, οι χώρες δαπάνησαν 16,936,712.309 για τις δαπάνες δημόσιας υγείας. Όμως καταλαβαίνουν όλοι τι σημαίνει πρόληψη και σε τι συνίσταται;
Πρόληψη είναι μια διαδικασία 4 βημάτων, που πρέπει να τα κάνουμε όλα, ώστε να έχουμε τα καλύτερα αποτελέσματα – πρωτογενής πρόληψη, πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια φροντίδα υγείας.
Να ξεκινήσουμε από να διδάξουμε στα παιδιά τους κανόνες καλής υγείας και καλής ζωής. Όσον αφορά στο αλκοόλ και στα τσιγάρα, αυτό σημαίνει πως θα διδαχθούν ότι αυτά δεν είναι υγιεινές συνήθειες».
Τα εμπόδια στη μείωση της βλάβης
Η συνεδρίαση ανέδειξε τα εργαλεία πρόληψης, που χρησιμοποιούνται στην Κροατία, την Τσεχική Δημοκρατία και τη Σλοβακία.
Ο καθηγητής Fal αναφέρθηκε στις συστάσεις της Πολωνικής Εταιρείας Δημόσιας Υγείας προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την οδηγία της ΕΕ που αφορά στον έλεγχο του καπνού, συμπεριλαμβανομένων των τιμών, της ρύθμισης της αγοράς και των επενδύσεων σε μελέτες.
Οι ομιλητές Martin Smatana Healthcare Analyst Slovak Medical University της Σλοβακίας, ο Dr. Ranko Stevanovic αναπληρωτής καθηγητής από την Κροατία και ο Jiri Votruba ιατρός στο Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Πράγας, επεσήμαναν την αντίσταση που προβάλλουν επαγγελματίες υγείας και άτομα, που σχετίζονται κεντρικά με τη λήψη αποφάσεων στις κυβερνήσεις, να συμμορφωθούν με τους κανονισμούς που προτάσσουν τη δημόσια υγεία, απαγορεύοντας το κάπνισμα.
Επιπλέον ανέφεραν ότι υπάρχουν πολίτες, που αρνούνται να εξεταστούν, καθώς φοβούνται ότι θα αποδειχθεί ότι πάσχουν από κάποιο νόσημα…
Το παράδειγμα της Σουηδίας
Οι ομιλητές συμφώνησαν ότι η αυστηρή νομοθεσία, όπως η απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, η υπερφορολόγηση των τσιγάρων, αλλά και, στον αντίποδα, η βοήθεια για τη διακοπή του καπνίσματος, οδηγούν σε μείωση της βλάβης, προλαμβάνοντας σε πολλές περιπτώσεις σοβαρές ασθένειες και τις επιπλοκές τους.
Παράλληλα έγινε εκτενής αναφορά στις πολιτικές πρόληψης, που εφαρμόζουν η Κροατία, η Πολωνία, η Σλοβακία και η Τσεχία.
Στο πλαίσιο της συζήτησης παρουσιάστηκαν στοιχεία για χώρες εντός και εκτός Ευρώπης, που κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά τα ποσοστά των καπνιστών, φθάνοντάς τα ακόμη και στο 10%.
Η Σουηδία, για παράδειγμα, θα είναι «ελεύθερη καπνού» νωρίτερα από την υπόλοιπη Ευρώπη, που το έχει θέσεις ως στόχο για το 2040. Οι Σουηδοί κάνουν snus (στικάκια νικοτίνης), που είναι πολύ φθηνότερο από τα τσιγάρα.
«Χάρη σε αυτή την πρακτική έχουν μειωθεί τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα και γενικά έχουν ελαττωθεί τα περιστατικά διάφορων μορφών καρκίνου στη χώρα. Παράλληλα είναι μικρότερα τα ποσοστά σε ασθένειες, που σχετίζονται με τον καπνό», υπογράμμισε ο Dr. Fal.
Στην Ευρώπη ο μέσος όρος των καπνιστών είναι 23%, 5 φορές πάνω από τα ποσοστά στη Σουηδία. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθεί να καπνίζει ο 1 στους 3.
Η «συνταγή» της επιτυχίας
Η «συνταγή» της επιτυχίας στην Ευρώπη, είπαν οι ομιλητές, είναι ο παράλληλος συνδυασμός δράσεων σε όλους τους τομείς, που σχετίζονται με το κάπνισμα. Και αύξηση στις τιμές των τσιγάρων και πιο αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο και πιο οικονομικά υποκατάστατα, ακόμη και έλλειψη διαθεσιμότητας τσιγάρων στα καταστήματα πώλησης.
Επιπλέον υπογράμμισαν τη σημασία νέων επιστημονικών μελετών, με τη συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων, υπό την αιγίδα δημόσιων φορέων και όχι ιδιωτικών εταιρειών, που σε λίγα χρόνια θα προσφέρουν πλούσια data.
Στο πλαίσιο των προτάσεών τους ανέφεραν και την εκπόνηση φαρμακο-οικονομικής ανάλυσης, που θα συγκρίνει τα κόστη των τσιγάρων με εκείνα των προϊόντων νικοτίνης, καθώς και τη διενέργεια καμπάνιας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού.
Διαβάστε επίσης
9ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τον Αυτισμό