Οι άνδρες και τα άτομα που έχουν επιπλέον σωματικό βάρος, μπορεί να νιώθουν λύπη όταν αναγκάζονται να ακολουθήσουν μία περιοριστική διατροφή.
Παρά την ευρύτερη πεποίθηση ότι η υγιεινή διατροφή ενισχύει την ψυχική ευεξία, οι δίαιτες που θέτουν περιορισμούς στη διατροφή και προκαλούν ανισορροπία στον συνδυασμό των συστατικών, μπορεί να επιδρούν αρνητικά στη συναισθηματική και γνωστική υγεία.
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ανοιχτής πρόσβασης BMJ Nutrition Prevention & Health, η τήρηση μιας δίαιτας χαμηλών θερμίδων συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων.
Οι άνδρες και όσοι είναι υπέρβαροι μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι όταν ακολουθούν μία περιοριστική διατροφή, σύμφωνα με τα ευρήματα.
Μια «υγιεινή» διατροφή πλούσια σε ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα, φρέσκα φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς, σπόρους, άπαχες πρωτεΐνες και ψάρια, σχετίζεται γενικά με χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης, ενώ μια «ανθυγιεινή» διατροφή, στην οποία κυριαρχούν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, τα κορεσμένα λιπαρά, τα επεξεργασμένα κρέατα και τα γλυκά, σχετίζεται γενικά με αυξημένο κίνδυνο, εξηγούν οι ερευνητές.
Ωστόσο, οι άνθρωποι ακολουθούν πολλά διαφορετικά είδη διατροφής για λόγους υγείας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που περιορίζουν τις θερμίδες ή συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά, και δεν είναι σαφές εάν αυτά τα διατροφικά πρότυπα μπορεί να σχετίζονται με κίνδυνο εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων, προσθέτουν.
Για να διερευνήσουν περαιτέρω αυτό το ζήτημα, μελέτησαν 28.525 ενήλικες ερωτηθέντες (14.329 γυναίκες και 14.196 άνδρες) στην εθνικά αντιπροσωπευτική Εθνική Έρευνα Εξέτασης Υγείας και Διατροφής των ΗΠΑ (NHANES) για τα έτη 2007-18, οι οποίοι είχαν συμπληρώσει το Ερωτηματολόγιο Υγείας Ασθενών-9 (PHQ-9) για τη σοβαρότητα των καταθλιπτικών συμπτωμάτων.
Συνολικά, 2508 άτομα (λίγο κάτω από 8%) ανέφεραν συμπτώματα κατάθλιψης και 7995 συμμετέχοντες (29%) είχαν υγιές βάρος, 9470 (33%) ήταν υπέρβαροι και 11060 (38%) ήταν παχύσαρκοι.
Οι περισσότεροι συμμετέχοντες (25.009, 87%) δήλωσαν ότι δεν ακολουθούσαν κάποια συγκεκριμένη δίαιτα, ενώ 2026 (8%) ακολούθησαν δίαιτα περιορισμένης θερμίδας, 859 (3%) δίαιτα περιορισμένης θρεπτικών συστατικών και 631 (2%) καθιερωμένο διατροφικό πρότυπο.
Οι βαθμολογίες PHQ-9 ήταν 0,29 μονάδες υψηλότερες σε όσους ακολούθησαν δίαιτες περιορισμού θερμίδων σε σχέση με εκείνους που δεν ακολούθησαν κάποια συγκεκριμένη δίαιτα.
Οι δίαιτες που περιορίζουν τις θερμίδες συσχετίστηκαν επίσης με υψηλότερες βαθμολογίες γνωστικών-συναισθηματικών συμπτωμάτων (μέτρηση της σχέσης μεταξύ σκέψεων και συναισθημάτων), ενώ οι δίαιτες που περιορίζουν τα θρεπτικά συστατικά συσχετίστηκαν με υψηλότερες βαθμολογίες σωματικών συμπτωμάτων (υπερβολική δυσφορία και άγχος σχετικά με τα σωματικά συμπτώματα).
Αυτές οι βαθμολογίες διέφεραν επίσης ανάλογα με το φύλο: μια δίαιτα περιορισμένη σε θρεπτικά συστατικά συσχετίστηκε με υψηλότερες βαθμολογίες γνωστικών-συναισθηματικών συμπτωμάτων στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες που δεν έκαναν δίαιτα.
Και τα άτομα με παχυσαρκία που ακολουθούσαν ένα καθιερωμένο διατροφικό πρότυπο είχαν υψηλότερες βαθμολογίες γνωστικών-συναισθηματικών και σωματικών συμπτωμάτων από εκείνα με υγιές βάρος που δεν έκαναν δίαιτα.
Πρόκειται για μια παρατηρητική μελέτη και ως εκ τούτου δεν μπορούν να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα σχετικά με την αιτιότητα.
Τα ευρήματα έρχονται επίσης σε αντίθεση με εκείνα προηγούμενων δημοσιευμένων μελετών που υποδηλώνουν ότι οι δίαιτες χαμηλών θερμίδων βελτιώνουν τα συμπτώματα κατάθλιψης. Ωστόσο, οι ερευνητές εξηγούν: «Αυτή η ασυμφωνία μπορεί να προκύψει επειδή οι προηγούμενες μελέτες ήταν κυρίως τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές (RCTs) όπου οι συμμετέχοντες ακολουθούσαν προσεκτικά σχεδιασμένες δίαιτες που εξασφάλιζαν ισορροπημένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών».
Photo Shutterstock