Τρία είναι τα βασικά περιβαλλοντικά προβλήματα που έχουν άμεση επίπτωση στη διατροφή και το νερό και σήμερα Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, είναι μία καλή ευκαιρία να αναλογιστούμε τη σειρά των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε και απαιτούν άμεση προσοχή και δράση.
Σύμφωνα με το earth.org, δεν είναι μόνο η υπερθέρμανση του πλανήτη, η ατμοσφαιρική ρύπανση και η μόλυνση από πλαστικά, που έχουμε όλοι όταν σκεφτόμαστε τα περιβαλλοντικά προβλήματα. Όλα σχετίζονται και όλα είναι αλληλένδετα με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία μας.
Τα 3 μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα που σχετίζονται με τη διατροφή και το νερό, είναι:
Ανασφάλεια τροφίμων και νερού
Η άνοδος της θερμοκρασίας και οι μη βιώσιμες γεωργικές πρακτικές έχουν οδηγήσει σε αυξανόμενη ανασφάλεια όσον αφορά το νερό και τα τρόφιμα.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότεροι από 68 δισεκατομμύρια τόνοι επιφανειακού εδάφους διαβρώνονται κάθε χρόνο με ρυθμό 100 φορές ταχύτερο από αυτόν που μπορεί φυσικά να αναπληρωθεί. Φορτωμένο με βιοκτόνα και λιπάσματα, το έδαφος καταλήγει σε υδάτινες οδούς όπου μολύνει το πόσιμο νερό και τις προστατευόμενες περιοχές.
Επιπλέον, το εκτεθειμένο και άψυχο έδαφος είναι πιο ευάλωτο στη διάβρωση από τον άνεμο και το νερό. Ένας βασικός παράγοντας που συμβάλλει στη διάβρωση του εδάφους είναι η υπερβολική όργωση: αν και αυξάνει την παραγωγικότητα βραχυπρόθεσμα με την ανάμειξη επιφανειακών θρεπτικών συστατικών (π.χ. λίπασμα), το όργωμα είναι φυσικά καταστροφικό για τη δομή του εδάφους και μακροπρόθεσμα οδηγεί σε συμπύκνωση του εδάφους, απώλεια γονιμότητας και σχηματισμό επιφανειακής κρούστας που επιδεινώνει τη διάβρωση του επιφανειακού εδάφους.
Με τον παγκόσμιο πληθυσμό να αναμένεται να φτάσει τα 9 δισεκατομμύρια ανθρώπους μέχρι τα μέσα του αιώνα, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) προβλέπει ότι η παγκόσμια ζήτηση τροφίμων ενδέχεται να αυξηθεί κατά 70% έως το 2050. Σε όλο τον κόσμο, περισσότεροι από 820 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν αρκετά για να φάνε.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες είχε δηλώσει ότι “καθίσταται ολοένα και πιο σαφές ότι υπάρχει μια επικείμενη παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την επισιτιστική ασφάλεια που θα μπορούσε να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις σε εκατοντάδες εκατομμύρια ενήλικες και παιδιά, εκτός εάν ληφθούν άμεσα μέτρα».
Όσον αφορά την ασφάλεια των υδάτων, μόνο το 3% του παγκόσμιου νερού είναι γλυκό νερό και τα δύο τρίτα αυτού είναι κρυμμένα σε παγωμένους παγετώνες ή δεν είναι διαθέσιμα για χρήση. Ως αποτέλεσμα, περίπου 1,1 δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως δεν έχουν πρόσβαση σε νερό και συνολικά 2,7 δισεκατομμύρια αντιμετωπίζουν έλλειψη νερού για τουλάχιστον έναν μήνα του έτους.
Σπατάλη τροφίμων
Το ένα τρίτο των τροφίμων που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση – περίπου 1,3 δισεκατομμύρια τόνοι – σπαταλιέται ή χάνεται. Αυτό το ποσό είναι αρκετό για να θρέψει 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Η σπατάλη και η απώλεια τροφίμων ευθύνεται περίπου για το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ετησίως.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες, το 40% της σπατάλης τροφίμων συμβαίνει μετά τη συγκομιδή και την επεξεργασία, ενώ στις ανεπτυγμένες χώρες, το 40% της σπατάλης τροφίμων συμβαίνει σε επίπεδο λιανικής και καταναλωτή.
Σε επίπεδο λιανικής πώλησης, μια σοκαριστική ποσότητα τροφίμων σπαταλιέται για αισθητικούς λόγους. Στην πραγματικότητα, στις ΗΠΑ, περισσότερο από το 50% όλων των προϊόντων που πετιούνται στα σκουπίδια γίνεται επειδή θεωρούνται «πολύ άσχημα» για να πωληθούν στους καταναλωτές – αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 60 εκατομμύρια τόνους φρούτων και λαχανικών.
Γεωργία
Μελέτες έχουν δείξει ότι το παγκόσμιο σύστημα τροφίμων ευθύνεται για έως και το ένα τρίτο όλων των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, εκ των οποίων το 30% προέρχεται από την κτηνοτροφία και την αλιεία. Η φυτική παραγωγή απελευθερώνει αέρια του θερμοκηπίου, όπως το υποξείδιο του αζώτου, μέσω της χρήσης λιπασμάτω .
Το 60% της παγκόσμιας γεωργικής έκτασης είναι αφιερωμένο στην κτηνοτροφία βοοειδών, αν και αποτελεί μόνο το 24% της παγκόσμιας κατανάλωσης κρέατος.
Η γεωργία όχι μόνο καλύπτει μια τεράστια έκταση γης, αλλά καταναλώνει επίσης μια τεράστια ποσότητα γλυκού νερού, ένα ακόμη από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα. Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις και τα βοσκοτόπια καλύπτουν το ένα τρίτο της επιφάνειας της Γης και μαζί καταναλώνουν τα τρία τέταρτα των περιορισμένων παγκόσμιων πόρων γλυκού νερού.
Η μετάβαση σε πιο βιώσιμες μεθόδους γεωργίας και σε μια διατροφή που βασίζεται περισσότερο στα φυτά θα μείωνε δραματικά το αποτύπωμα άνθρακα της συμβατικής γεωργίας.
Με πληροφορίες από earth.org
Photo Shutterstock
Διαβάστε επίσης
«Ασφαλείς Θάλασσες για Όλους»: Εκστρατεία ΕΟΔΥ για την πρόληψη των πνιγμών
Έρευνα Harvard: Οι φυτοστερόλες μειώνουν τον κίνδυνο διαβήτη και καρδιοπαθειών
