Το δημογραφικό παραμένει το νούμερο ένα πρόβλημα στην Ελλάδα και όλα τα στατιστικά στοιχεία συγκλίνουν σε ανησυχητικές εκτιμήσεις για τα επόμενα χρόνια.
Η πτωτική πορεία του πληθυσμού της Ελλάδας τη δεκαετία 2011-2020, αποτυπώνεται στις περισσότερες περιοχές της χώρας φτάνοντας μάλιστα σε ορισμένες περιφερειακές ενότητες ακόμα και το 10%.
Εξαίρεση αποτελούν περιοχές της Αττικής, της Θεσσαλονίκης, των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων και της Κρήτης, όπου το ισοζύγιο γεννήσεων – θανάτων είναι θετικό τη 10ετία, αλλά παρά το γεγονός αυτό δεν αντιστρέφεται η συνολική πορεία μείωσης σε εθνικό επίπεδο.
Έρευνα για το δημογραφικό
Τα σχετικά στοιχεία περιλαμβάνονται σε έρευνα με τίτλο «Τα φυσικά ισοζύγια σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο τη δεκαετία 2011-20 και η συμβολή τους στη μείωση του πληθυσμού της Ελλάδας» του Προγράμματος (ΕΛΙΔΕΚ) «Δημογραφικά προτάγματα στην έρευνα και πρακτική στην Ελλάδα». Την έρευνα επιμελήθηκαν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Βασίλης Κοτζαμάνης και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Βασίλης Παππάς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σε εθνικό επίπεδο τα αρνητικά φυσικά και μεταναστευτικά ισοζύγια της δεκαετίας 2011-2020 αναμένεται να οδηγήσουν σε μείωση κατά 450.000 περίπου του πληθυσμού μας, που θα οφείλεται κατά 60% στο αρνητικό ισοζύγιο γεννήσεων – θανάτων και κατά 40% στο επίσης αρνητικό μεταναστευτικό ισοζύγιο.
Δημογραφικό : 950.000 περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις μέχρι το 2040
Οι δύο ερευνητές κατέγραψαν ειδικά το φυσικό ισοζύγιο σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας (Π.Ε.) ή δήμου, αναζητώντας διαφοροποιήσεις. Σε εθνικό επίπεδο ο δείκτης αυτός διαμορφώνεται περίπου στο -2,5%. Τι γίνεται σε επίπεδο περιφερειακών ενοτήτων;
Οι ΠΕ με τις περισσότερες γεννήσεις
Μόλις 12 από τις 74 Π.Ε. έχουν περισσότερες γεννήσεις από θανάτους. Πρόκειται για τις Π.Ε. Δυτικής και Ανατολικής Αττικής, Ρεθύμνου, Ηρακλείου, Χανίων, Ρόδου, Κω, Θήρας, Μυκόνου, Πάρου, Νάξου και Ξάνθης.
Οι ΠΕ με τις λιγότερες γεννήσεις
Οι περιφερειακές ενότητες με τον πιο έντονα αρνητικό δείκτη (άνω του -7,5%) είναι της Άρτας, της Καρδίτσας, των Σερρών, του Κιλκίς και των Γρεβενών.
Αξιοσημείωτη αρνητική τάση (από -5% έως -7,5%) καταγράφεται μεταξύ άλλων στις Π.Ε. Μεσσηνίας, Ηλείας, Αρκαδίας, Λακωνίας, Φθιώτιδας, Ευρυτανίας, Φωκίδας, Τρικάλων, Πρεβέζης, Πέλλας, Δράμας, Καβάλας.
Σε επίπεδο δήμου οι διαφοροποιήσεις είναι ακόμη εντονότερες. Σύμφωνα με την ανακοίνωση των Β. Κοτζαμάνη και Β. Παππά, μόνο 56 από τους 325 είχαν θετικά φυσικά ισοζύγια. Σχεδόν όλοι αυτοί οι δήμοι βρίσκονται στο Αιγαίο (Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, κεντρική βόρεια Κρήτη) και σε Αττική και Θεσσαλονίκη.
Στο 1/3 από αυτούς η υπεροχή των γεννήσεων επί των θανάτων είναι ασήμαντη (μικρότερη του 1%). Στον αντίποδα, από τους εναπομείναντες 269 δήμους με αρνητικά φυσικά ισοζύγια, σε 50 από αυτούς ο δείκτης υπερβαίνει το -10% και σε 139 υπερβαίνει το -5%.
Όσον αφορά το μέλλον, η εκτίμησή των δύο καθηγητών είναι ιδιαίτερα ανησυχητική: «Οι θάνατοι το 2021-2040 θα είναι κατά 950.000 περίπου περισσότεροι από τις γεννήσεις. Κατ’ επέκταση, εάν έχουμε απουσία συνταρακτικών ανατροπών (νέου κύματος μαζικής μετανάστευσης αλλοδαπών και δευτερευόντως ανακοπή της φυγής των νέων μας), οι ρυθμοί μείωσης του πληθυσμού μας δεν πρόκειται να ανακοπούν».
