Η απειλή μιας νέας υγειονομικής κρίσης επανέρχεται στο προσκήνιο, καθώς οι ειδικοί του Ινστιτούτου Παστέρ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη γρίπη των πτηνών. Η έξαρση του ιού σε άγρια πτηνά και εκτροφές, σε συνδυασμό με τα πρόσφατα περιστατικά μετάδοσης σε θηλαστικά και εργαζόμενους σε φάρμες, αναζωπυρώνει τα ερωτήματα για το τι θα συμβεί αν ο H5N1 αποκτήσει τελικά τη δυνατότητα να μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να παραμείνει σε επιφυλακή, καθώς σε ένα τέτοιο σενάριο ο κόσμος θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια επιδημία πιο επιθετική από την COVID-19.
Συνεχής εξάπλωση και ανησυχία για μετάλλαξη
Από το 2021 έως σήμερα, η γρίπη των πτηνών έχει οδηγήσει στον θάνατο εκατοντάδες εκατομμύρια πτηνά και έχει εμφανίσει ανησυχητική προσαρμοστικότητα. Το 2024 εντοπίστηκε μετάδοση του ιού σε αγελάδες γαλακτοπαραγωγής στις ΗΠΑ, όπου προσβλήθηκαν εργαζόμενοι και καταγράφηκε ένας θάνατος. Τα δεδομένα αυτά, που παρουσιάστηκαν και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αναδεικνύουν ότι τα ανθρώπινα κρούσματα, αν και ακόμη περιορισμένα, έχουν υψηλή θνητότητα που αγγίζει το 48%.
Η Marie-Anne Rameix-Welti, ιατρική διευθύντρια του Κέντρου Αναπνευστικών Λοιμώξεων του Ινστιτούτου Παστέρ, υπογραμμίζει ότι το μεγάλο ζητούμενο είναι η προσαρμογή του ιού στον άνθρωπο. Αν ο Η5Ν1 αποκτήσει τη δυνατότητα να μεταδίδεται μεταξύ ανθρώπων, τότε ο μηχανισμός εξάπλωσής του θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά, επαναφέροντας το σενάριο μιας παγκόσμιας κρίσης.
Πληθυσμός χωρίς ανοσία και κίνδυνος για υγιή άτομα
Σε αντίθεση με τα συνηθισμένα στελέχη της εποχικής γρίπης, ο ιός Η5 δεν έχει αφήσει ίχνη ανοσίας στον άνθρωπο. Αυτό σημαίνει ότι, σε περίπτωση μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο, η νόσηση θα μπορούσε να εξελιχθεί σοβαρά ακόμη και σε νεαρά και υγιή άτομα. Οι ειδικοί υπενθυμίζουν ότι, μέχρι στιγμής, σχεδόν όλα τα κρούσματα αφορούσαν άμεση επαφή με άρρωστα πτηνά, ωστόσο οι μεταλλάξεις του ιού παραμένουν ο μεγάλος άγνωστος.
Παράλληλα, οργανισμοί όπως το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων έχουν ήδη από τις αρχές του έτους χτυπήσει καμπανάκι για την ανάγκη ενίσχυσης της επιτήρησης.
Τα εμβόλια
Το Ινστιτούτο Παστέρ, τονίζει ότι η επιστημονική κοινότητα βρίσκεται σήμερα σε καλύτερη θέση απ’ ό,τι στις αρχές της πανδημίας COVID-19. Πιθανά εμβόλια κατά της γρίπης των πτηνών έχουν ήδη αναπτυχθεί, ενώ υπάρχουν διαθέσιμα και αντιικά φάρμακα που θεωρητικά μπορούν να αναχαιτίσουν την εξάπλωση του ιού.
Σημειώνεται πως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προχωρήσει στην προμήθεια 700.000 δόσεων «προπανδημικού» εμβολίου της CSL Seqirus, με δυνατότητα επέκτασης της αγοράς σε 40 εκατομμύρια δόσεις. Οι πρώτοι που θα εμβολιαστούν, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, θα είναι εργαζόμενοι σε πτηνοτροφεία, κτηνίατροι και τεχνικοί διαγνωστικών εργαστηρίων.
photo shutterstock
Διαβάστε επίσης
Γρίπη των πτηνών: Είναι η νέα σιωπηλή πανδημία; Τι γίνεται στην Ελλάδα
