H ράχη (πλάτη) έχει σημαντική αντοχή, τόσο στις κακώσεις όσο και στον πόνο, συγκριτικά με τη μέση (οσφυαλγία) και με τον αυχένα (αυχεναλγία). Παρ’ όλα αυτά δεν είναι λίγες οι φορές που θα αισθανθείς πόνο στην πλάτη, ενώ οι αιτίες του μπορεί να είναι πραγματικά πολλές.
Κι ενώ οι αιτίες του πόνου μπορεί να είναι πολλές, συνέπεια όλων είναι ένας βασανιστικός πόνος που σου καταστρέφει τη μέρα και τη διάθεση. Τι μπορεί να κρύβει και πώς θα τον αντιμετωπίσεις;
Αντίδραση σε ασυνήθιστη χρήση
Σε πολλές περιπτώσεις ο οξύς πόνος στην πλάτη είναι απλά μια αντίδραση σε ασυνήθιστη χρήση, για παράδειγμα αν ξεκίνησες γυμναστική έπειτα από καιρό ή έκανες κάποιες ασκήσεις που δεν είχες κάνει τελευταία. Ακόμη, όμως, μπορεί να ξυπνήσεις με δυνατό πόνο στην πλάτη, αν την προηγούμενη σήκωσες δυσανάλογα μεγάλο βάρος για κάποιο λόγο, π.χ. μετακόμιση. Ο πόνος και το πιάσιμο σε αυτή την περίπτωση οφείλονται σ’ ένα περαστικό σπασμό των μυών και ένα μικρό διάστρεμμα των συνδέσμων στην πλάτη σου, μια μικρή δηλαδή βλάβη, αποτέλεσμα υπερβολικού τεντώματος ή αδέξιας προσπάθειας να σηκώσεις ένα βάρος.
Ορθοπαιδικού τύπου αίτια
- Κύφωση – είτε λόγω κατασκευής, είτε λόγω στάσης, τόσο στα νέα παιδιά, όσο και στους ενήλικες και στους ηλικιωμένους.
- Σπονδυλοαρθρίτιδα, συνήθως μετά τα 50.
- Τα λεγόμενα σύνδρομα υπέρχρησης σε μικρούς και μεγάλους, όπως οι εργασίες του σπιτιού, η συνεχής επαφή με τα PC στο γραφείο ή στο σπίτι, η άρση βάρους παρατεταμένα.
- Έλλειψη άσκησης και αθλημάτων.
- Υπερβολικό στρες και η κακή ψυχοσυναισθηματική κατάσταση.
- Μυϊκές θλάσεις ή κακώσεις μετά από ατυχήματα.
- Οστικές βλάβες, όπως οστεόφυτα ή κατάγματα, είτε οστεοπορωτικά, είτε τραυματικά.
- Ρηχή αναπνοή, που δεν δίνει τη δυνατότητα στη διαστολή του θώρακα.
- Κήλες μεσοσπονδυλίου δίσκου, με συνοδό μεσοπλεύρια νευραλγία.
- Ινομυαλγία
Αίτια που δεν αφορούν στο μυοσκελετικό σύστημα
Πέρα από τις πιο γνωστές δομικό-μυοσυνδεσμικό-οστικό σκελετικές περιπτώσεις, είναι πιθανό να υποκρύπτονται κάποιες σπλαγχνικές και οργανικές παθήσεις, οι οποίες πρέπει να διαγνωστούν έγκαιρα, ώστε να μην παρασύρουν σε άσκοπες αγωγές, χάνοντας, έτσι, πολύτιμο χρόνο για το πραγματικό οργανικό αίτιο.
Οι σοβαρές παθήσεις που μπορεί να αντανακλούν στη ράχη μπορεί να είναι καρδιοπάθειες, νεφροπάθειες, έλκος στομάχου, κακοήθειες (καρκίνος παγκρέατος), νεοπλάσματα, λοιμώξεις της σπονδυλικής στήλης ή ακόμη και κάποια αυτοάνοσα νοσήματα, όπως σπονδυλίτιδα, ρευματοειδής σπονδυλαρθρίτιδα κ.ά.
Απαραίτητη αξιολόγηση
Εφόσον ο πόνος στην πλάτη είναι μηχανικής αιτιολογίας και μόνο, τότε η ορθοπαιδική, η ρευματολογία και η φυσικοθεραπεία θα σε βοηθήσουν σε σημαντικό βαθμό στην ανακούφιση ή στην εξάλειψη του πόνου.
Ένα πολύ σημαντικό σημείο είναι να καθοριστεί ότι ο πόνος αφορά μόνο στο μυοσκελετικό σύστημα και πως δεν συνυπάρχει μια σοβαρότερη υποκείμενη πάθηση – κάκωση, κάτι που θα γίνει έπειτα από λεπτομερή κλινική και εργαστηριακή αξιολόγηση από τους ειδικούς γιατρούς.
Αντιμετώπιση
Ο πολύ οξύς πόνος που νιώθεις στην πλάτη σου, θα αρχίσει να υποχωρεί, εφόσον δώσεις χρόνο και χώρο στην ανάπαυση. Θα σε βοηθήσει επίσης το ξάπλωμα σε σκληρή επιφάνεια, όπως το πάτωμα. Προσπάθησε να αποφύγεις κάθε θέση ή κίνηση που επιδεινώνει τον πόνο. Αν πρέπει να καθίσεις, βεβαιώσου ότι κάθεσαι στητή, αρκετά πίσω στην καρέκλα.
Όταν σηκώνεσαι από την καρέκλα ή το κρεβάτι, πιέσε με τα χέρια σου για να περιορίσεις την καταπόνηση της σπονδυλικής σας στήλης. Αν θέλεις να σηκωθείς από το κρεβάτι, κυλίσου μέχρι την άκρη του κρεβατιού και κατέβασε πρώτα τα πόδια σου στο πάτωμα, την ίδια ώρα που σηκώνεις το επάνω μέρος του κορμιού σου.
Η θεραπεία επίμονων πόνων εξαρτάται από την αιτία τους. Αν υπάρχει μηχανικό πρόβλημα που δε βελτιώνεται με την ανάπαυση, μπορεί να βοηθήσει η λήψη ή ενέσεις αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Μπορείς επίσης να βάλετε ζεστό επίθεμα, μια θερμαινόμενη κομπρέσα ή θερμοφόρα.
Προληπτικά, ασκήσου
Η άσκηση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ενδυνάμωση του σώματος και ειδικά του κορμού σου. Ασκήσεις όπως η ενδεδειγμένη για τις δυνατότητές σου άρση βαρών θα είναι εξαιρετικά χρήσιμη, αλλά και ασκήσεις όπως η πυγμαχία και το kick boxing θα σε βοηθήσουν δυναμώνοντας όλο το σώμα σου.
Πότε θα καλέσεις γιατρό;
Θα πρέπει να καλέσεις τον γιατρό όταν έχεις:
• πόνο στην πλάτη που επιμένει αρκετές ημέρες
• πόνο στην πλάτη κατά την διάρκεια της νύχτας
• δυσκολία ελέγχου στα έντερα ή την κύστη