Μια σημαντική ανακάλυψη που ενδέχεται να αλλάξει όσα γνωρίζουμε για το κοιλιακό λίπος στη μέση ηλικία, έκαναν ερευνητές στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science, εντοπίστηκε ένας νέος τύπος βλαστοκυττάρου, ο οποίος φαίνεται να ενεργοποιείται κατά την ενηλικίωση και να οδηγεί σε μαζική παραγωγή λιποκυττάρων – ακόμη και χωρίς αλλαγές στη διατροφή ή τη φυσική δραστηριότητα.
Η μελέτη, που βασίστηκε σε πειράματα τόσο σε ποντίκια όσο και σε ανθρώπινα δείγματα ιστού, αναδεικνύει την ύπαρξη των λεγόμενων CP-As (committed preadipocytes). Αυτά τα εξειδικευμένα προλιποκύτταρα εντοπίζονται στον λευκό λιπώδη ιστό – τον κύριο τύπο λιπώδους ιστού που τείνει να αυξάνεται με την ηλικία και σχετίζεται με μεταβολικές διαταραχές.
«Αυτή είναι η πρώτη ένδειξη ότι η κοιλιά μας μεγαλώνει με την ηλικία λόγω της αυξημένης παραγωγής νέων λιποκυττάρων», επισημαίνει ο ενδοκρινολόγος δρ. Αντόλφο Γκαρσία-Οκάνα από το ερευνητικό κέντρο City of Hope στην Καλιφόρνια.
Κοιλιακό λίπος και μέση ηλικία
Η μελέτη αποκάλυψε πως τα CP-As είναι σχεδόν ανενεργά σε νεαρές ηλικίες, αλλά ενεργοποιούνται σταδιακά στη μέση ηλικία, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μεγάλου αριθμού νέων κυττάρων λίπους, ιδιαίτερα στην περιοχή της κοιλιάς.
«Ανακαλύψαμε ότι η γήρανση ενεργοποιεί έναν νέο τύπο βλαστοκυττάρου που ενισχύει την παραγωγή λιποκυττάρων, ακόμη και χωρίς καμία αλλαγή στο βάρος ή στις καθημερινές συνήθειες», εξηγεί η δρ. Άνναμπελ Γουάνγκ από το Ινστιτούτο Έρευνας για τον Διαβήτη και τον Μεταβολισμό Arthur Riggs.
Σε αντίθεση με τα κλασικά προλιποκύτταρα (APCs), τα οποία ενεργοποιούνται μόνο υπό την επίδραση στρεσογόνων παραγόντων, τα CP-As φαίνεται πως με την πάροδο του χρόνου αποκτούν αυξημένη δραστηριότητα, οδηγώντας σε χαρακτηριστική συσσώρευση λίπους στην κοιλιά.
Το πείραμα και τα συμπεράσματα
Σε πειράματα με ποντίκια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν μετέφεραν βλαστοκύτταρα από νεαρά σε ηλικιωμένα ζώα, τα κύτταρα δεν παρήγαγαν νέο λίπος. Αυτό δείχνει ότι η «ενεργοποίηση» των CP-As σχετίζεται με την ίδια τη διαδικασία της κυτταρικής γήρανσης και όχι με το περιβάλλον του οργανισμού ή την παρουσία φλεγμονής.
Η ανάλυση RNA έδειξε ότι οι CP-As διαθέτουν διαφορετικό γενετικό προφίλ από τα βλαστοκύτταρα των νεαρών οργανισμών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αυξημένη δραστηριότητα του σηματοδοτικού μονοπατιού LIFR (Leukemia Inhibitory Factor Receptor), το οποίο φαίνεται να δίνει «σήμα» για την παραγωγή λιποκυττάρων.
Τι σημαίνει αυτό για τον άνθρωπο
Παρόμοια ευρήματα καταγράφηκαν και σε δείγματα ανθρώπινου ιστού από πέντε ενήλικες διαφορετικών ηλικιών, επιβεβαιώνοντας ότι η δραστηριότητα των CP-As δεν αποτελεί φαινόμενο μόνο των ζώων εργαστηρίου. Αν και οι επιστήμονες τονίζουν ότι το δείγμα ήταν περιορισμένο και περιελάμβανε μόλις μία γυναίκα, τα δεδομένα δείχνουν σαφή τάση που χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.
«Ενώ τα περισσότερα ενήλικα βλαστοκύτταρα μειώνουν τη δραστηριότητά τους με την ηλικία, εδώ βλέπουμε το αντίθετο: η γήρανση ενεργοποιεί αυτά τα κύτταρα, επιτρέποντάς τους να πολλαπλασιαστούν», σχολιάζει ο Γκαρσία-Οκάνα.
Η ερευνητική ομάδα εξετάζει τώρα κατά πόσο οι αλλαγές αυτές σχετίζονται με την κυτταρική γήρανση ή τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς είναι γνωστό ότι με την ηλικία αυξάνονται τα φλεγμονώδη κύτταρα στον λιπώδη ιστό.
Άσκηση και κοιλιακό λίπος
Παρότι δεν υπάρχουν ακόμη φαρμακευτικές θεραπείες για την παρεμπόδιση της δραστηριότητας των CP-As, οι ειδικοί συμφωνούν ότι η σωματική άσκηση παραμένει το πιο αποτελεσματικό μέτρο. Όχι μόνο βοηθά στη μείωση του συνολικού λίπους, αλλά μπορεί να συμβάλει και στον περιορισμό των αλλαγών που επιφέρει η ηλικία στον λιπώδη ιστό.
«Η κατανόηση του ρόλου των CP-As και του πώς επηρεάζουν τον μεταβολισμό με την πάροδο του χρόνου μπορεί να ανοίξει το δρόμο για στοχευμένες θεραπείες που θα μειώνουν το κοιλιακό λίπος και θα προάγουν τη μακροζωία», καταλήγει η δρ. Γουάνγκ.
Photo Shutterstock
Διαβάστε επίσης
Το κοιλιακό λίπος στους μεσήλικες συνδέεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ
6 συμβουλές προς τις γυναίκες για να χάσουν το λίπος στην κοιλιά
