Πολλοί άνθρωποι μπορεί να είναι εξοικειωμένοι με την περιστασιακή χρήση του όρου ναρκισσιστής, που αναφέρεται σε ένα άτομο που είναι πολύ εγωκεντρικό και πεινασμένο για προσοχή και θαυμασμό, ωστόσο, η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας, είναι πιο σοβαρή, επίμονη και προβληματική κατάσταση.
Η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας είναι περίπλοκη και διαφοροποιημένη. Ορίζεται ως ένα διάχυτο μοτίβο μεγαλοπρέπειας (αίσθηση ανωτερότητας), ανάγκη για θαυμασμό και έλλειψη ενσυναίσθησης, που ξεκινά από την πρώιμη ενήλικη ζωή και εμφανίζεται σε διάφορα πλαίσια.
Εκτός από τη μεγαλοπρέπεια, η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας έχει μια σημαντική πτυχή ευαλωτότητας και τα άτομα μπορεί να εναλλάσσονται μεταξύ των δύο καταστάσεων. Η ευαλωτότητα μπορεί να κάνει τα άτομα πολύ ευαίσθητα στην κριτική ή την ήττα και παρόλο που μπορεί να μην το δείχνουν, αυτές οι εμπειρίες μπορεί να τους κάνουν να ντρέπονται, να νιώθουν κενό και πως οι άλλοι τους υποβαθμίζουν.
Τα άτομα με τη διαταραχή μπορεί να αντιδρούν στην κριτική ή την ήττα με περιφρόνηση ή με κοινωνική απόσυρση ή ταπεινότητα, που συγκαλύπτει τη μεγαλοπρέπεια. Αν και φαίνονται σαν αρκετά διαφορετικά χαρακτηριστικά, οι ειδικοί αναφέρουν ότι και οι δύο όψεις του ναρκισσισμού έχουν ως κοινά χαρακτηριστικά, τον εγωισμό, τον δόλο και την αναισθησία .
Μια μελέτη ανασκόπησης τόνισε τη μεταβλητότητα στη διαταραχή, σημειώνοντας ότι «άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να δείχνουν μία μεγαλοπρέπεια, να είναι εξωστρεφή ή κοινωνικά απομονωμένα, να είναι ηγέτες στην εργασία τους ή ανίκανοι να διατηρήσουν μία σταθερή απασχόληση, Μπορεί επίσης να είναι πρότυπα ως πολίτες ή επιρρεπή σε αντικοινωνικές δραστηριότητες». Τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να είναι ικανά με επαγγελματική και κοινωνική επιτυχία. Άλλα μπορεί να έχουν προβλήματα λειτουργικότητας, χαμηλή αυτοπεποίθηση και δυσκολία στο να δεχθούν την κριτική ή την ήττα.
Τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας έχουν συχνά δυσκολίες στις σχέσεις λόγω προβλημάτων που σχετίζονται με την ενασχόληση με τον εαυτό τους, την ανάγκη για θαυμασμό και την αναισθησία προς τους άλλους. Είναι επίσης πιο πιθανό να έχουν άλλες παθήσεις και σχετικά προβλήματα, όπως αυξημένη δυσφορία, κατάθλιψη, άγχος και διαταραχές χρήσης ουσιών. Η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο για νομικά προβλήματα, προβλήματα εργασίας και σχέσεων.
Αν και πολλοί άνθρωποι μπορεί να έχουν χαρακτηριστικά που μπορεί να θεωρηθούν ναρκισσιστικά, αυτό δεν είναι το ίδιο με τη ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας. Μόνο όταν αυτά τα χαρακτηριστικά είναι άκαμπτα, επίμονα και προκαλούν σημαντική λειτουργική έκπτωση ή υποκειμενική δυσφορία, συνιστούν ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας. Αν και ορισμένα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά μπορεί να είναι κοινά στους εφήβους, δεν υποδεικνύουν απαραίτητα ότι το άτομο θα αναπτύξει την διαταραχή στην ενήλικη ζωή.
Η έρευνα είναι περιορισμένη, αλλά οι μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα με αυτή την διαταραχή μπορούν να βελτιωθούν. Αυτή η βελτίωση είναι σταδιακή και αργή. Πολλές θεραπείες έχουν αναπτυχθεί για την πάθηση και μοιράζονται κοινές πτυχές, όπως ο καθορισμός σαφών, ρεαλιστικών στόχων.
Όσοι έχουν ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας μπορεί:
- Να έχουν μια μεγαλειώδη αίσθηση του εαυτού τους (π.χ. υπερβολή για τα επιτεύγματα και τα ταλέντα τους).
- Να είναι απασχολημένοι με φαντασιώσεις απεριόριστης επιτυχίας, δύναμης, λάμψης, ομορφιάς ή ιδανικής αγάπης.
- Πιστεύουν ότι είναι «ειδικοί» και μπορούν να γίνουν κατανοητοί μόνο από άλλους ειδικούς ή υψηλού επιπέδου άτομα.
- Απαιτούν υπερβολικό θαυμασμό.
- Μπορεί να έχουν παράλογες προσδοκίες για ιδιαίτερα ευνοϊκή μεταχείριση.
- Εκμεταλλεύονται τους άλλους για να πετύχουν τους δικούς τους σκοπούς.
- Έλλειψη ενσυναίσθησης ή είναι απρόθυμοι να αναγνωρίσουν ή να ταυτιστούν με τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων.
- Συχνά ζηλεύουν τους άλλους ή πιστεύουν ότι οι άλλοι τους ζηλεύουν.
- Δείχνουν αλαζονικές ή υπεροπτικές συμπεριφορές.
Με πληροφορίες από την Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση
Διαβάστε επίσης
Παγκόσμια Ημέρα κατά της Πνευμονίας: Δωρεάν προληπτικές εξετάσεις από πνευμονολόγους
Γιατί τα άτομα με κατάθλιψη δεν ζητούν βοήθεια
