Ορισμένες τροφές έχουν αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο, επηρεάζοντας τη μνήμη και τη διάθεσή σας, αυξάνοντας κατά συνέπεια τον κίνδυνο άνοιας.
Οι εκτιμήσεις προβλέπουν ότι η άνοια θα επηρεάσει περισσότερους από 65 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως έως το 2030.
Ευτυχώς, μπορείτε να βοηθήσετε στη μείωση του κινδύνου της νόσου κόβοντας ορισμένα τρόφιμα από τη διατροφή σας.
Τροφές που κάνουν κακό στον εγκέφαλο μας
Ζαχαρούχα ποτά
Στα ζαχαρούχα ποτά συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων η σόδα, αθλητικά και ενεργειακά ποτά και οι χυμοί φρούτων.
Η υψηλή πρόσληψη ζαχαρούχων ποτών όχι μόνο φαρδαίνει τη μέση σας και αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 και καρδιακών παθήσεων αλλά έχει επίσης αρνητική επίδραση στον εγκέφαλό σας, αναφέρει το verywellmind.com.
Η υπερβολική πρόσληψη ζαχαρούχων ποτών αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, ο οποίος έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο να νοσήσετε από Αλτσχάιμερ.
Επιπλέον, τα υψηλότερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας, ακόμη και σε άτομα χωρίς διαβήτη.
Ένα κύριο συστατικό πολλών ζαχαρούχων ποτών είναι το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης (HFCS), το οποίο αποτελείται από 55% φρουκτόζη και 45% γλυκόζη.
Η υψηλή πρόσληψη φρουκτόζης μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία, υψηλή αρτηριακή πίεση, λιπίδια, διαβήτη και αρτηριακή δυσλειτουργία. Αυτές οι πτυχές του μεταβολικού συνδρόμου μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση του μακροπρόθεσμου κινδύνου εμφάνισης άνοιας.
Ενώ απαιτούνται περαιτέρω μελέτες σε ανθρώπους, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η υψηλή πρόσληψη φρουκτόζης από ζαχαρούχα ποτά μπορεί να έχει πρόσθετες αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο, πέρα από τις επιπτώσεις της ζάχαρης.
Ορισμένες εναλλακτικές λύσεις για τα ζαχαρούχα ποτά περιλαμβάνουν νερό, παγωμένο τσάι χωρίς ζάχαρη, χυμό λαχανικών και γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς ζάχαρη.
Εξευγενισμένοι υδατάνθρακες
Οι εξευγενισμένοι υδατάνθρακες περιλαμβάνουν σάκχαρα και εξαιρετικά επεξεργασμένους κόκκους, όπως το λευκό αλεύρι.
Αυτοί οι τύποι υδατανθράκων έχουν γενικά υψηλό γλυκαιμικό δείκτη (GI). Αυτό σημαίνει ότι το σώμα τα χωνεύει γρήγορα, προκαλώντας αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Επίσης, όταν καταναλώνονται σε μεγαλύτερες ποσότητες, αυτά τα τρόφιμα έχουν συχνά υψηλό γλυκαιμικό φορτίο (GL).
Έρευνες έχουν δείξει ότι ένα μόνο γεύμα με υψηλό γλυκαιμικό φορτίο μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες.
Η φλεγμονή αναγνωρίζεται ως παράγοντας κινδύνου για εκφυλιστικές ασθένειες του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένης της νόσου του Αλτσχάιμερ και της άνοιας.
Οι υγιείς, χαμηλότεροι υδατάνθρακες GI περιλαμβάνουν τρόφιμα όπως λαχανικά, φρούτα, όσπρια και δημητριακά ολικής αλέσεως.
Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε τρανς λιπαρά
Τα τρανς λιπαρά είναι ένας τύπος ακόρεστου λίπους που μπορεί να έχει επιζήμια επίδραση στην υγεία του εγκεφάλου.
Ενώ τα τρανς λιπαρά εμφανίζονται φυσικά σε ζωικά προϊόντα όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, αυτά δεν προκαλούν σημαντική ανησυχία. Στον αντίποδα βιομηχανικά παραγόμενα τρανς λιπαρά, επίσης γνωστά ως υδρογονωμένα φυτικά έλαια αποτελούν πρόβλημα.
Αυτά τα τεχνητά τρανς λιπαρά μπορούν να βρεθούν στη μαργαρίνη, το γλάσο, τα σνακ, τα έτοιμα κέικ και τα προσυσκευασμένα μπισκότα.
Τα στοιχεία για τα κορεσμένα λιπαρά είναι λίγο ασαφή. Τρεις μελέτες παρατήρησης έχουν βρει θετική συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης κορεσμένων λιπαρών και του κινδύνου εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ, ενώ μια τέταρτη μελέτη έδειξε το αντίθετο αποτέλεσμα.
Μια αιτία γι΄αυτό μπορεί να είναι ότι ένα υποσύνολο των πληθυσμών δοκιμής είχε γενετική προδιάθεση στη νόσο, η οποία προκαλείται από ένα γονίδιο γνωστό ως ApoE4. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα σχετικά με αυτό το θέμα.
Μια μελέτη σε 38 γυναίκες διαπίστωσε ότι εκείνες που κατανάλωναν περισσότερα κορεσμένα λιπαρά σε σχέση με το ακόρεστο λίπος είχαν χειρότερες επιδόσεις στην μνήμη τους
Κατά συνέπεια οι σχετικές αναλογίες λίπους στη διατροφή είναι ένας σημαντικός παράγοντας, όχι μόνο ο τύπος του ίδιου του λίπους.
Για παράδειγμα, δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα έχει βρεθεί ότι βοηθούν στην προστασία από τη γνωστική εξασθένηση. Τα ωμέγα-3 αυξάνουν την έκκριση αντιφλεγμονωδών ενώσεων στον εγκέφαλο και μπορούν να έχουν προστατευτικό αποτέλεσμα, ειδικά σε ηλικιωμένους ενήλικες.
Μπορείτε να αυξήσετε την ποσότητα των ωμέγα-3 λιπαρών στη διατροφή σας τρώγοντας τρόφιμα όπως ψάρια, σπόρους chia, σπόρους λιναριού και καρύδια.
Εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα
Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα τείνουν να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, πρόσθετα λίπη και αλάτι.
Περιλαμβάνουν τρόφιμα όπως τσιπς, γλυκά, νουντλς, ποπ κορν και έτοιμες σάλτσες.
Αυτά τα τρόφιμα είναι συνήθως υψηλά σε θερμίδες και χαμηλά σε άλλα θρεπτικά συστατικά. Είναι ακριβώς τα είδη των τροφίμων που προκαλούν αύξηση βάρους, η οποία μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην υγεία του εγκεφάλου σας.
Για όσους δεν το γνωρίζουν ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός είναι μια μεμβράνη μεταξύ του εγκεφάλου και της παροχής αίματος για το υπόλοιπο σώμα που βοηθά στην προστασία του εγκεφάλου εμποδίζοντας την είσοδο ορισμένων ουσιών.
Ένας από τους τρόπους με τους οποίους τα επεξεργασμένα τρόφιμα μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τον εγκέφαλο είναι η μείωση της παραγωγής ενός μορίου που ονομάζεται νευροτροφικός παράγοντας που προέρχεται από τον εγκέφαλο (BDNF).
Αυτό το μόριο βρίσκεται σε διάφορα μέρη του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένου του ιππόκαμπου, και είναι σημαντικό για τη μακροπρόθεσμη μνήμη, τη μάθηση και την ανάπτυξη νέων νευρώνων. Ως εκ τούτου, οποιαδήποτε μείωση μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις σε αυτές τις λειτουργίες.
Μπορείτε να αποφύγετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα τρώγοντας κυρίως φρέσκα, ολόκληρα τρόφιμα όπως φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους, όσπρια, κρέας και ψάρι. Επιπλέον, η μεσογειακή διατροφή έχει αποδειχθεί ότι προστατεύει από τη γνωστική εξασθένηση.
Ασπαρτάμη
Η ασπαρτάμη είναι ένα τεχνητό γλυκαντικό που χρησιμοποιείται σε πολλά προϊόντα χωρίς ζάχαρη.
Οι άνθρωποι συχνά επιλέγουν να τη χρησιμοποιήσουν όταν προσπαθούν να χάσουν βάρος ή να αποφύγουν τη ζάχαρη όταν έχουν διαβήτη. Βρίσκεται επίσης σε πολλά προϊόντα που δεν απευθύνονται ειδικά σε άτομα με διαβήτη.
Ωστόσο, αυτό το ευρέως χρησιμοποιούμενο γλυκαντικό έχει επίσης συνδεθεί με συμπεριφορικά και γνωστικά προβλήματα, αν και η έρευνα ήταν αμφιλεγόμενη.
Μερικοί επιστήμονες έχουν αποφανθεί ότι αυτοί οι παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στη μάθηση και τα συναισθήματα, τα οποία έχουν παρατηρηθεί όταν η ασπαρτάμη καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες.
Παρά τα ευρήματα αυτά, η ασπαρτάμη εξακολουθεί να θεωρείται ότι είναι ένα ασφαλές γλυκαντικό συνολικά εάν οι άνθρωποι το καταναλώνουν σε περίπου 18-23 mg ανά 40-50 mg ανά kg σωματικού βάρους ανά ημέρα ή λιγότερο.
Αλκοόλ
Όταν καταναλώνεται με μέτρο, το αλκοόλ μπορεί να είναι μια ευχάριστη «πινελιά» σε ένα νόστιμο γεύμα. Ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στον εγκέφαλο.
Η χρόνια χρήση αλκοόλ έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του όγκου του εγκεφάλου, τις μεταβολικές αλλαγές και τη διαταραχή των νευροδιαβιβαστών, οι οποίοι είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος για να επικοινωνήσει.
Τα άτομα με αλκοολισμό έχουν συχνά ανεπάρκεια σε βιταμίνη Β1. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια εγκεφαλική διαταραχή που ονομάζεται εγκεφαλοπάθεια του Wernicke, η οποία με τη σειρά της μπορεί να εξελιχθεί σε σύνδρομο Korsakoff.
Αυτό το σύνδρομο διακρίνεται από σοβαρή βλάβη στον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας μνήμης, των διαταραχών στην όραση, της σύγχυσης και της αστάθειας.
Μια πρόσθετη επίδραση του αλκοόλ είναι η διαταραχή των συνηθειών ύπνου. Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ πριν από τον ύπνο σχετίζεται με κακή ποιότητα ύπνου, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια στέρηση.
Διαβάστε επίσης
Λίστα: Οι τροφές με την υψηλότερη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες
Αλκοόλ: Γιατί πρέπει να το αποφεύγουμε στην παραλία
