Ο χειμώνας αποτελεί για πολλούς τη δυσκολότερη περίοδο σε σχέση με τη διατροφή και τον έλεγχο του βάρους. Η όρεξη αυξάνεται, η επιθυμία για ζεστά και χορταστικά φαγητά γίνεται πιο έντονη και η συνέπεια σε ένα διατροφικό πλάνο ή σε δίαιτα δοκιμάζεται καθημερινά. Όπως αναφέρει η Kλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc, MBA, SRD Υπεύθυνη του Επιστημονικού Διαιτολογικού Κέντρου ‘Σώμα Υγιές’’, Κάλλια Γιαννιτσοπούλου, οι αλλαγές αυτές δεν οφείλονται σε έλλειψη θέλησης, αλλά σε συνδυασμό βιολογικών, ψυχολογικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που επηρεάζουν τη λειτουργία του οργανισμού και τη συμπεριφορά μας απέναντι στο φαγητό.
Μειωμένη ενυδάτωση και σύγχυση σημάτων πείνας
Τους χειμερινούς μήνες η κατανάλωση νερού μειώνεται σημαντικά, καθώς η αίσθηση της δίψας δεν είναι τόσο έντονη. Το σώμα όμως εξακολουθεί να χρειάζεται υγρά για σωστή λειτουργία του μεταβολισμού και ρύθμιση της όρεξης. Όταν η ενυδάτωση δεν είναι επαρκής, η δίψα συχνά εκλαμβάνεται ως πείνα, οδηγώντας σε συχνότερο φαγητό χωρίς πραγματική ανάγκη. Παράλληλα, η ήπια αφυδάτωση προκαλεί κόπωση και μειωμένη συγκέντρωση, ενισχύοντας την αναζήτηση τροφών που προσφέρουν γρήγορη ενέργεια και άμεση ικανοποίηση.
Λιγότερη κίνηση και περιορισμός της καθημερινής δραστηριότητας
Οι χαμηλές θερμοκρασίες, η μικρότερη διάρκεια της ημέρας και η κακοκαιρία περιορίζουν την κίνηση και τη φυσική δραστηριότητα. Η άσκηση συχνά αναβάλλεται, οι μετακινήσεις μειώνονται και περνάμε περισσότερες ώρες σε καθιστική στάση. Όταν η ενεργειακή κατανάλωση πέφτει, ενώ η πρόσληψη θερμίδων παραμένει ίδια ή αυξάνεται, το σώμα αποθηκεύει ευκολότερα ενέργεια. Το φαγητό γίνεται συχνά βασική μορφή απασχόλησης και χαλάρωσης, ειδικά τις βραδινές ώρες.
Φαγητό ως απάντηση στη βαρεμάρα και την ψυχική κόπωση
Η μειωμένη ηλιοφάνεια επηρεάζει τη διάθεση και τα επίπεδα ενέργειας. Η πτώση της σεροτονίνης κάνει το σώμα να αναζητά τροφές που προσφέρουν προσωρινή ευχαρίστηση, κυρίως υδατάνθρακες και λιπαρά. Το φαγητό λειτουργεί ως μέσο συναισθηματικής ανακούφισης απέναντι στη βαρεμάρα, το άγχος ή την ψυχική κόπωση. Έτσι, η κατανάλωση δεν βασίζεται σε πραγματική πείνα, αλλά σε ανάγκη για παρηγοριά και ζεστασιά.
Κρύο, αυξημένη όρεξη και επιλογή πιο βαριών γευμάτων
Το κρύο ενεργοποιεί μηχανισμούς επιβίωσης, αυξάνοντας την ανάγκη του οργανισμού για ενέργεια ώστε να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σώματος. Αυτό οδηγεί σε εντονότερα σήματα πείνας και σε προτίμηση για ζεστά, πλούσια και πιο λιπαρά φαγητά. Μαγειρευτά, σούπες με κρέμα, ζυμαρικά και γλυκά προσφέρουν κορεσμό και αίσθηση άνεσης, αλλά συχνά υπερβαίνουν τις πραγματικές ενεργειακές ανάγκες του σώματος.
Αλκοόλ και θερμίδες χωρίς κορεσμό
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα αυξάνεται και η κατανάλωση αλκοόλ, είτε στο σπίτι είτε σε κοινωνικές εξόδους. Αν και δημιουργεί την αίσθηση της ζεστασιάς, το αλκοόλ προκαλεί απώλεια θερμότητας και δεν προσφέρει πραγματικό κορεσμό. Ταυτόχρονα, προσθέτει σημαντικές θερμίδες και μειώνει τον έλεγχο στις διατροφικές επιλογές, οδηγώντας συχνά σε μεγαλύτερες μερίδες και πιο ανθυγιεινά συνοδευτικά.
Γιατί η δίαιτα γίνεται πιο απαιτητική τον χειμώνα
Όλοι οι παραπάνω παράγοντες λειτουργούν σωρευτικά, κάνοντας τη δίαιτα τον χειμώνα πιο δύσκολη. Η αυξημένη όρεξη, η μειωμένη κίνηση, η συναισθηματική φόρτιση και οι χειμερινές συνήθειες αυξάνουν τη συνολική πρόσληψη θερμίδων. Η αποτελεσματική διαχείριση δεν απαιτεί αυστηρή στέρηση, αλλά κατανόηση των αναγκών του σώματος, σωστή ενυδάτωση, ζεστά αλλά θρεπτικά γεύματα και ρεαλιστικές προσδοκίες. Με αυτή την προσέγγιση, ο χειμώνας μπορεί να γίνει περίοδος ισορροπίας και όχι αύξησης βάρους.
photo shutterstock
Διαβάστε επίσης
Γλυκά των Χριστουγέννων: Ποια να προτιμήσετε, αν είστε σε δίαιτα
Το διατροφικό μυστικό πριν και μετά το γιορτινό τραπέζι για να μην πάρεις βάρος
