Ακόμη και μια σύντομη περίοδος κατανάλωσης πρόχειρου, λιπαρού φαγητού μπορεί να αφήσει το αποτύπωμά της στη μνήμη. Νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας δείχνει ότι, μόλις τέσσερις ημέρες διατροφής πλούσιας σε λιπαρά είναι αρκετές για να διαταραχθεί η λειτουργία του ιππόκαμπου, του κέντρου μνήμης του εγκεφάλου. Το ενθαρρυντικό είναι ότι οι επιπτώσεις αυτές δεν είναι μόνιμες και μπορούν να αναστραφούν με σωστές παρεμβάσεις.
Τα CCK κύτταρα λειτουργούν σαν «φρένα» στον ιππόκαμπο – την περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία και αποθήκευση μνήμης. Όταν υπερδραστηριοποιούνται, εμποδίζουν τη φυσιολογική λειτουργία των πυραμιδοειδών νευρώνων, με αποτέλεσμα οι μνήμες να μην αποθηκεύονται σωστά.
Μόλις τέσσερις ημέρες αρκούν
Η έρευνα έδειξε ότι τέσσερις ημέρες κατανάλωσης λιπαρών τροφών ήταν αρκετές ώστε να μειωθούν τα επίπεδα γλυκόζης στον εγκέφαλο των ποντικιών, οδηγώντας σε υπερδιέγερση των CCK κυττάρων. Η μεταβολική αυτή ανισορροπία προκάλεσε προβλήματα στη μνήμη, ακόμη και πριν εμφανιστούν σημάδια παχυσαρκίας ή διαβήτη.
Κεντρικό ρόλο στον μηχανισμό αυτόν φαίνεται να έχει η πρωτεΐνη PKM2, η οποία ρυθμίζει τη χρήση της γλυκόζης από τα νευρικά κύτταρα. Όταν η γλυκόζη είναι περιορισμένη, η PKM2 αλλάζει τρόπο δράσης, με αποτέλεσμα την υπερδραστηριότητα των CCK κυττάρων και την απορρύθμιση της μνήμης.
Οι επιπτώσεις δεν είναι μόνιμες
Το ενθαρρυντικό εύρημα της μελέτης είναι ότι οι επιπτώσεις αυτές είναι αναστρέψιμες. Όταν τα ποντίκια σταμάτησαν τη διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, η γλυκόζη στον εγκέφαλο αποκαταστάθηκε, τα CCK κύτταρα «ηρεμήσαν» και τα προβλήματα μνήμης εξαφανίστηκαν. Μάλιστα, η διαλειμματική νηστεία φάνηκε επίσης να επαναφέρει τη φυσιολογική λειτουργία των κυττάρων.
Προοπτικές για πρόληψη και θεραπεία
Σύμφωνα με τον επικεφαλής ερευνητή Χουάν Σονγκ, τα ευρήματα αυτά ανοίγουν τον δρόμο για νέες παρεμβάσεις που μπορούν να προλάβουν ή να μειώσουν τον κίνδυνο γνωστικών διαταραχών. Στρατηγικές όπως η διαλειμματική νηστεία ή η ανάπτυξη στοχευμένων θεραπειών θα μπορούσαν να προστατεύσουν από την απώλεια μνήμης, αλλά και να μειώσουν μακροπρόθεσμα τον κίνδυνο άνοιας και Αλτσχάιμερ.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Neuron και οι ερευνητές σχεδιάζουν τώρα να διερευνήσουν εάν τα ίδια αποτελέσματα ισχύουν και στους ανθρώπους.
Photo Shutterstock
Διαβάστε επίσης
Κυτταρίτιδα: Η αλήθεια για το αλάτι, τη ζάχαρη και τα καλά λιπαρά
