Η Τόβα Φρίντμαν, 86 ετών σήμερα, βρέθηκε με τη μητέρα της μέσα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, όταν ήταν στην ηλικία των 6 ετών και είδε τις θηριωδίες των ναζί σε Εβραίους, Ρομά, ομοφυλόφιλους και πολιτικούς αντιπάλους.
Παρά το γεγονός ότι ήταν πολύ μικρή, θυμάται ακόμα όσα έζησε στο κολαστήριο
Αν και είχε γεννηθεί άλλη ημερομηνία, γιορτάζει τα γενέθλιά της στις 27 Ιανουαρίου, την ημέρα απελευθέρωσης του στρατοπέδου από τους Σοβιετικούς. Στην ομιλία της κατά τις εκδηλώσεις μνήμης στο Άουσβιτς, παρουσία ηγετών από όλο τον κόσμο, η Φρίντμαν είπε ότι «είμαστε εδώ για να διακηρύξουμε και να υποσχεθούμε ότι δεν θα επιτρέψουμε ποτέ, ποτέ, ποτέ στην ιστορία να επαναληφθεί».
Εξήγησε ότι ήταν έξι ετών όταν απελευθερώθηκε από το Άουσβιτς. Αναφερόμενη στο ταξίδι της εκεί, θυμάται ότι παρακολουθούσε από την κρυψώνα της το στρατόπεδο συγκέντρωσης και καταναγκαστικής εργασίας. Αφού όλα τα παιδιά συγκεντρώθηκαν εκεί «εστάλησαν στον θάνατό τους». Τα αναφιλητά των γονιών έπεφταν στο κενό, τόνισε. «Σκέφτηκα, μήπως είμαι το μόνο παιδί Εβραίων που έχει απομείνει στον κόσμο;».
Η συμβουλή της μητέρας της: Να μην κοιτά ποτέ τους ναζί στα μάτια
Η Φρίντμαν έχει ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στις ΗΠΑ και ήταν η πρώτη από τους επιζήσαντες που μίλησαν αγγλικά στην εκδήλωση μνήμης. Γεννήθηκε μόλις έναν χρόνο πριν από τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία, αλλά ακόμα θυμάται τη συμβουλή της μητέρας της: Να μην κοιτά ποτέ τους ναζί στα μάτια.
Η 86χρονη αφηγήθηκε πως η οικογένειά της συγκεντρώθηκε σε βαγόνια ζώων, εκείνη και η μητέρα της χωρίστηκαν από τον πατέρα της και μεταφέρθηκαν στο Άουσβιτς. Αυτή ήταν η μοναδική φορά που είδε τον πατέρα της να κλαίει, θυμάται.
«Κρατούσα σφιχτά το χέρι της μητέρας μου στο σκοτεινό βαγόνι για αμέτρητες ώρες, ενώ οι κραυγές και οι προσευχές τόσων απελπισμένων γυναικών μπήκαν στην ψυχή μου και με στοιχειώνουν μέχρι σήμερα», πρόσθεσε.
«Υπήρχαν σειρές και σειρές γυμνών γυναικών γύρω μου», περιέγραψε. «Ήμουν και εγώ γυμνή και προσπαθούσα να αποφύγω τη λάμψη από τα δόντια και τα μάτια των Γερμανών στρατιωτών». Είπε πως τη «χτυπούσαν αδιάκοπα» επειδή δεν μπορούσε να σταθεί ακίνητη και η μητέρα της την «παρακαλούσε» να μην κλάψει.
«Θυμάμαι ότι σκέφτηκα “δεν θα τους αφήσω να καταλάβουν πόσο με πληγώνουν”. Στα πεντέμισι είχα την επαναστατικότητα μέσα μου», είπε.
Θυμάται τον τρόμο που ένιωθε βλέποντας κορίτσια να οδηγούνται στα κρεματόρια, «κλαίγοντας και τρέμοντας» καθώς περπατούσαν ξυπόλητα στο χιόνι. «Αυτά τα κορίτσια έγιναν στάχτες», είπε.
«Νόμιζα ότι ήταν φυσιολογικό να πρέπει να πεθάνουμε… αν ήσουν παιδί Εβραίων έπρεπε να πεθάνεις. Ο θάνατος ήταν μία κανονική σκέψη» συνέχισε η Φρίντμαν μπροστά στο κοινό, που την άκουγε σιωπηλό.
photo tiktok.com
