Η γνωστή Ψυχοθεραπεύτρια και έγκριτη Εκπαιδεύτρια Mindfulness, Δρ. Φαιδρα Λογοθετη, με 30ετή εμπειρία στην διδασκαλία και εφαρμογή του Μindfulness για την αντιμετωπιση του Αγχους, του Στρες και της Κατάθλιψης εξηγεί στο HealthStories τι είναι η Πρακτική της Ενσυνειδητότητας και πώς μπορεί να οδηγήσει στην ψυχική ισορροπία.
Γιατί σήμερα καταγράφονται τα μεγαλύτερα ποσοστά στρες, κατάθλιψης, ψυχοσωματικών ασθενειών και αϋπνίας; Τι βρίσκεται μέσα στον νου που εμποδίζει να νιώσουμε ευτυχία και ηρεμία;
Στην εποχή της ταχύτητας, και των ασταμάτητων υποχρεώσεων βομβαρδιζόμαστε από σκέψεις. Καθημερινά κάνουμε περίπου 50.000 σκέψεις και ο νους τις μισές φορες αναμασά και μηρυκάζει γεγονότα που έχουν συμβεί στο παρελθόν. Παίζει ξανα και ξανα την ιδια κασέτα.
Τις άλλες μισές, αγωνιά για το μέλλον και σκέφτεται την αρνητική έκβαση μιας κατάστασης με τα οικονομικά, τα παιδιά, τη δουλειά. Ο νους μας μοιάζει να ειναι τόσο φλύαρος και ανεξέλεγκτος.
Επιπλέον, η ζωή μας είναι γεμάτη από διασπάσεις. Κάνουμε ταυτόχρονα πολλά, πεταγόμαστε από το ένα στο άλλο, τρέχουμε από τη μια υποχρεωση στην άλλη και η ζωή μοιάζει απλά σαν μια άγευστη αλληλουχία στιγμών διεκπεραίωσης. Λειτουργούμε σαν υπνωτισμένοι, παραβλέποντας την ομορφιά που η ζωή πάντα έχει να προσφέρει. Δεν είναι τυχαίο ότι τη τελευταία δεκαετία παρατηρούμε τριπλασιασμό των διαταραχων του άγχους και του στρες και τετραπλασιασμό των περιστατικών κατάθλιψης.
Ζούμε, αλλά στην ουσία απουσιάζουμε από τη ζωή;
Ακριβώς. Σε μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το πανεπιστήμιο του Harvard βρεθηκε ότι το 47% του χρόνου σκεφτόμαστε άλλα πράγματα από αυτό που συμβαινει εκείνη τη στιγμή. Όση ώρα οδηγούμε για να φτάσουμε στο σπίτι απο τη δουλειά αφήνουμε τον νου να μας παρασύρει σε μια θύελλα σκέψεων.
Φτανουμε στο σπιτι και δεν θυμόμαστε καν πως φτάσαμε. Η απόλυτη απουσία απο τη ζωή. Χανόμαστε μέσα σε αυτό που κάνει ο νους. Και σε ότι αφορά την ευτυχία, γνωρίζουμε πλέον ότι, όταν ο νους περιπλανιέται και δεν βρίσκεται στην παρούσα στιγμή, είμαστε λιγότερο ευτυχισμένοι, περισσότερο αγχωμένοι και έχουμε μεγαλύτερες πιθανότητες να υποφέρουμε απο κατάθλιψη.
Υπάρχει τρόπος να ησυχασουμε τον νου από την φλυαρία του;
Η μεθοδος της Ενσυνειδητότητας (Mindfulness) μας προσφέρει μια εξαιρετική και επιστημονικά τεκμηριωμενη πρόταση σε αυτό. Τι είναι λοιπον η Ενσυνειδητότητα; Είναι ένας τρόπος να γνωρίζεις τι συμβαίνει μέσα στον νου σου χωρίς να παρασύρεσαι από την καταιγιδα των σκεψεων σου. Είναι επίσης ενας τροπος να εστιάζεις την προσοχή σου στην παρούσα στιγμή. Με άλλα λογια, να εστιάζεις εκεί που θέλεις εσύ και όχι εκεί που σε πάει ο ατιθασος νους σου, ο καταιγισμός των σκέψεων σου. Είναι μια τεράστια δεξιότητα ψυχικής ανθεκτικότητας και εσωτερικής ισορροπίας.
Το Μindfulness,επίσης, προσφέρει τη πνευματική διαύγεια που θα μας βοηθήσει να ανταποκριθούμε πιο έξυπνα και πιο σοφά σε μια σύγκρουση ή απογοήτευση αντι να παρασυρθούμε από συνηθισμένες παρορμητικές αντιδράσεις που θα μετανιώσουμε μετα.
Γιατί το Mindfulness χρησιμοποιείται πλεον τόσο ευρέως; Ξέρουμε ότι κολλοσοί όπως η Google, η Apple, η Nike προσφέρουν μαθήματα Mindfulness στα στελέχη τους. Πολλοί επιτυχημένοι επαγγελματίες, όπως η Oprah Winfrey ή ο Paul McCartney των Beatles κάνουν καθημερινά διαλογισμό Mindfulness.
Το Mindfulness είναι μια τεκμηριωμένη μέθοδος διαλογισμού, με τουλάχιστον 14.000 επιστημονικές έρευνες δημοσιευμένες σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά που επιβεβαιώνουν τα εξαιρετικά της οφέλη στην ψυχική και σωματική υγεία. Κορυφαία πανεπιστημια του κόσμου διαθέτουν εδώ και πολλά χρόνια Κέντρα Έρευνας και Μελέτης του Mindfulness – το Harvard, το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το Brown, το πανεπιστήμιο της Μασσαχουσετης και πολλά ακόμη.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Μ. Βρετανίας συνταγογραφεί το ειδικά σχεδιασμένο για την διαχείριση της κατάθλιψης πρόγραμμα Mindfulness (ΜΒCT) αφού, σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, το πρόγραμμα αυτό έχει τα ίδια αποτελέσματα στην κατάθλιψη με τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα! Οι έρευνες μας αποδεικνύουν ότι το Mindfulness έχει εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα στη μείωση του άγχους, τον χρόνιο πόνο, τις κρίσεις πανικού, στον ύπνο, τη μείωση του βομβαρδισμού από τις εξουθενωτικές μας σκέψεις, την ικανότητα συγκέντρωσης, το γενικότερο αίσθημα της ευτυχίας και ενθουσιασμού για τη ζωή.
Πριν λίγους μήνες οργανώθηκε σεμινάριο Πρακτικής Mindfulness για το υγειονομικό προσωπικό που εργάζεται με ασθενείς Covid-19. Ενας πληθυσμός πραγματικά επιβαρυμένος ολο αυτό το διάστημα, που στις follow-up αξιολογήσεις μας παρατηρήσαμε εξαιρετικά αποτελέσματα στη μείωση του στρες καθώς και του αισθήματος της εξουθένωσης.
Η μέθοδος εφαρμοζεται σε σχολεια, πανεπιστήμια, νοσοκομεία και εταιρείες σε ολο τον κόσμο. Ακόμη και το Κοινοβούλιο της Μεγ. Βρετανίας έχει δημιουργήσει ομάδα μελέτης του Mindfulness με σκοπό να προωθήσει περισσότερο το Mindfulness σε όλους τους τομείς της ζωής των Βρετανών.
Πολλοί άνθρωποι δεν αγαπάνε τον εαυτό τους πραγματικά. Μπορεί το Mindfulness να βοηθήσει σε αυτό;
‘Εχοντας εργαστεί 31 χρονια ψυχοθεραπευτικά με περισσότερους από 12.000 ενηλίκους, παρατηρώ ότι η πίσω από κάθε ανθρώπινη δυσκολία κρύβεται η αγωνία ότι δεν είμαστε αρκετοί, ο φόβος ότι μπορεί να μη τα καταφέρουμε τελικά, ότι μπορεί κάποια μέρα οι άλλοι να ανακαλύψουν ότι δεν είμαστε τόσο καλοί ή επαρκεις όσο φαινόμαστε. Επιπλέον πρόβλημα είναι η δυσκολία να αγκαλιάσουμε τον εαυτό μας άνευ όρων ακόμη και όταν έχουμε κάνει ένα σφάλμα, όταν αποτυγχάνουμε. Όλες οι έρευνες αποδεικνύουν ότι το Mindfulness, σε διδάσκει να αντιμετωπίζεις τον εαυτό σου με μια δίκαιη καλοσύνη. Σου μαθαίνει να είσαι ευγενικός με τις αδυναμίες και τα τραύματα σου, να αγαπάς τον εαυτό σου ακόμη και όταν κάνεις λάθος, να παρατηρείς με ενδιαφέρον και όχι να επικρίνεις τα ευάλωτα σημεία του εαυτου σου. Μεγάλη ξεκούραση για τη ψυχή!….
Πως μπορεί κανείς να εκπαιδευτεί στο Mindfulness;
Τα μαθήματα Mindfulness πρέπει να διδάσκονται από επιστήμονες στον τομεα της Ψυχικής Υγείας με σοβαρή κλινική και διαγνωστική εμπειρία. H μεθοδος, όπως σας είπα, είναι επιστημονική και έχει αντενδείξεις για άτομα που ανήκουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες διαταραχών, επομένως χρειάζονται αξιολόγηση από εμπειρο Κλινικό Ψυχολόγο ή Ψυχίατρο πριν την ένταξη τους σε αυτό. Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων μπορεί να το διδαχθεί. Το Mindfulness είναι μια πρακτική δώρο για τους περισσότερους ανθρώπους αφου βοηθά στο να ζήσουν την ευτυχία της παρούσας στιγμής, να απομακρυνθείς από τους αγωνιώδεις εσωτερικούς διαλόγους, να μη πνίγονται ακόμη και όταν τα πράγματα είναι δύσκολα, να μην αναμασούν το παρελθόν.Είναι η καλύτερη πνευματική γυμναστική που μπορεί να κάνει κάποιος σήμερα.
Η Δρ. Φαίδρα Λογοθέτη είναι Κλινική Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπευτρια, Εκπαιδεύτρια Μindfulness και Συγγραφέας με κλινική εμπειρία 30 ετών. Έχει ολοκληρώσει μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στη Ψυχοθεραπεία και την Κλινική Ψυχολογια στο πανεπιστήμιο του Keele στη Μεγ. Βρετανία και εχει εκπαιδευτεί στη Μέθοδο Mindfulness στο Central England College, το πανεπιστήμιο της Μασσαχουσετης καθως και στο πανεπιστήμιο της Οξφορδης. Ειδικεύεται σε θέματα Ψυχικής Ανθεκτικότητας, Διαχείρισης του Άγχους, του Στρες και της Καταθλιψης. www.faedralogotheti.gr