Η υποχρηματοδότηση της δαπάνης του φαρμάκου – αποτέλεσμα της πολυετούς οικονομικής κρίσης και των μνημονίων – και οι καθυστερήσεις σε έναρξη και αποδοτικότητα σημαντικών διαρθρωτικών μέτρων, (όπως η εφαρμογή κλειδωμένων θεραπευτικών πρωτοκόλλων, ο ψηφιακός φάκελος ασθενούς, τα μητρώα ασθενών, η αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων, καθώς και η υιοθέτηση νέων μοντέλων αξιολόγησης και αποζημίωσης των νέων θεραπειών), οδήγησαν σε υψηλές υποχρεωτικές επιστροφές από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις και δημιούργησαν εμπόδια για την είσοδο νέων φαρμάκων στη χώρα μας.
Ως αποτέλεσμα για το χρονικό διάστημα 2020 – 2023, μόνο 1 στα 5 νέα καινοτόμα φάρμακα που θα μπορούσαν να έχουν έρθει στην Ελλάδα, κυκλοφόρησαν τελικά στη χώρα μας (σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες μελέτες της IQVIA).
Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξαν οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις στην ετήσια τακτική γενική συνέλευση του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ) και στο ψήφισμα που εκδόθηκε, τονίζονται μεταξύ άλλων τα εξής:
“Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις έχουν φτάσει πια σε οριακό σημείο: από το 2022 και μετά το πρόβλημα έχει ενταθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να παρατηρούμε το μοναδικό φαινόμενο στα παγκόσμια χρονικά όπου η κρατική χρηματοδότηση είναι μικρότερη από τις υποχρεωτικές επιστροφές της φαρμακοβιομηχανίας. Πρακτικά η φαρμακευτική περίθαλψη των Ελλήνων χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από αυτούς που διαθέτουν τα φάρμακα στην αγορά.
Βρισκόμαστε στο μήνα Μάρτιο του 2025 και μόλις πρόσφατα λάβαμε σημειώματα για τα ποσά του clawback 2023, τα οποία μάλιστα έχουν σοβαρά λάθη, ενώ ακόμα δεν έχουμε λάβει κανένα σημείωμα για το 2024. Η έλλειψη διαφάνειας και σταθερότητας και η συνεχώς ανοδική πορεία των υποχρεωτικών επιστροφών και ειδικά για τα φάρμακα νοσοκομειακής χρήσης μας προκαλεί έντονο προβληματισμό και ανησυχία, για κάποιες εταιρείες έχει τεθεί θέμα συνολικής βιωσιμότητας”.
Ο ΣΦΕΕ σημειώνει επίσης ότι “η καινοτομία τιμωρείται σε ένα κλάδο που προσφέρει τόσα πολλά στο σύστημα υγείας, στην οικονομία, στην έρευνα, στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία, με μια υπερβολική υπερφορολόγηση που φρενάρει την ανάπτυξη.
Ο φαρμακευτικός κλάδος έχει επιδείξει αξιοσημείωτη προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα τα τελευταία χρόνια, συμβάλλοντας σημαντικά στην εθνική οικονομία, με 120.000 θέσεις εργασίας και επίδραση στο 3,2% του ΑΕΠ”.
Προτάσεις του ΣΦΕΕ για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα
Για να αξιοποιηθεί πλήρως αυτή η δυναμική, απαιτούνται στρατηγικές που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της φαρμακοβιομηχανίας. Η χώρα μας χρειάζεται άμεσες μεταρρυθμίσεις και συγκεκριμένα:
1. Σταδιακό επαναπροσδιορισμό της δημόσιας χρηματοδότησης στο φάρμακο και ταυτόχρονα βελτίωση της απόδοσης των πόρων μέσω ψηφιακών εργαλείων και ελέγχων.
2. Όριο (cap) στις υποχρεωτικές επιστροφές (clawback) και αντιμετώπιση του προβλήματος των υπέρογκων επιστροφών με συνυπευθυνότητα μεταξύ Πολιτείας και φαρμακοβιομηχανίας.
3. Ενίσχυση του αποτυπώματος της φαρμακοβιομηχανίας στην Εθνική οικονομία, με περισσότερα κίνητρα για επενδύσεις σε παραγωγή, αλλά και έρευνα και ανάπτυξη, και με περισσότερες συνεργασίες μεταξύ Ελληνικών και Διεθνών επιχειρήσεων, αλλά και Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.
“Η συνεργασία που έχουμε με την Κυβέρνηση πρέπει να μετουσιωθεί σε πιο απτά αποτελέσματα αλλά και να ενισχυθεί περαιτέρω. Ήδη ο Υπουργός Υγείας έχει λάβει υπόψη του αρκετά ζητήματα που έχουμε θέσει και υλοποιεί μια δέσμη μέτρων των οποίων αναμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα. Παρότι η παρούσα Κυβέρνηση έχει ενισχύσει τη χρηματοδότηση στο φάρμακο περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στο παρελθόν, δεν καλύπτει ούτε κατά το ήμισυ το τεράστιο χρηματοδοτικό κενό του παρελθόντος. Αυτός παραμένει και ο βασικός λόγος που δεν έρχονται αρκετά νέα φάρμακα στη χώρα μας.
Ταυτόχρονα όμως, η Κυβέρνηση αυτή δεν έχει εργασθεί αρκετά για τη βελτίωση της αποδοτικότητας των διατιθέμενων πόρων (μέτρα ελέγχου, αξιολόγηση δεδομένων, συνέπειες για τους παραβάτες κ.α.) και εδώ πρέπει να επιταχυνθούν οι εξελίξεις.
Η υλοποίηση βιώσιμων λύσεων που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες της κοινωνίας, των ασθενών και της οικονομίας παραμένει επιτακτική και η Πολιτεία οφείλει να θέσει την Υγεία και το φάρμακο σε προτεραιότητα, περισσότερο με πράξεις και λιγότερο με λόγια. Και ας μην ξεχνάμε ότι καλύτερη Υγεία σημαίνει καλύτερη Οικονομία”, καταλήγει το ψήφισμα του ΣΦΕΕ.
photo Shutterstock
Διαβάστε επίσης
Τα 7 καλύτερα βότανα για την υγεία μας
Γιατί δεν αθλούνται οι έφηβοι στην Ελλάδα – Τι δείχνει έρευνα
