Κάθε φορά που ο μαιευτήρας – γυναικολόγος, ενδοσκοπικός ιατρός αναπαραγωγής και εθελοντής ιατρός της Ομάδας Αιγαίου, Στέφανος Χανδακάς, μιλά για τη HOPEgenesis, δύσκολα κρύβει τη συγκίνησή του.
Η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, στην οποία είναι ιδρυτής και πρόεδρος, συμπληρώνει φέτος τα δέκα της χρόνια και μετρά πολλές επιτυχίες κι άλλες τόσες προκλήσεις και αγωνίες.
Μέσα σε αυτή τη δεκαετία η HOPEgenesis μεγάλωσε, εξελίχθηκε και εμπλουτίστηκε. Ο στόχος της, όμως, έμεινε αναλλοίωτος στον χρόνο. Η ευαισθητοποίηση όλων για το δημογραφικό, μείζον πρόβλημα για τη χώρα μας, ήταν και παραμένει το όραμα του κ. Χανδακά και των συνεργατών του, που δίνουν φωνή στην ακριτική Ελλάδα, μέσα από τα μωρά που γεννιούνται κάθε χρόνο…
Στ. Χανδακάς: Το στόρι της HOPEgenesis
«Στην οικογένειά μου έχω 5 κόρες, την Αλεξάνδρα, την Αθανασία, την Πένυ, τη Ράνια και την HOPEgenesis.
Πώς να μην νιώθω παιδί μου την HOPEgenesis; Πέρασαν 10 χρόνια μοναδικών εμπειριών, ουσιαστικής ανιδιοτελούς προσφοράς, απερίγραπτων στιγμών ευτυχίας, αλλά και αγωνιών, που έπρεπε να ξεπεραστούν για την «ανατροφή» της.
Συναισθήματα τόσο δυνατά, σχεδόν όσο των πραγματικών μου παιδιών», λέει με αφοπλιστική ειλικρίνεια ο κ. Χανδακάς στο Mononews.
Την άνοιξη του 2014, κατά τη διάρκεια του διάπλου της Ομάδας Αιγαίου, ο κ. Χανδακάς βρίσκεται σε μικρά ακριτικά νησιά, για να προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του. Όμως δεν υπάρχουν έγκυοι, ούτε κοπέλες που θέλουν να προχωρήσουν στη μητρότητα.
«Κάτι είχε αλλάξει. Το επιβεβαιώνουν τόσο οι δήμαρχοι, όσο και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που μελέτησα στην επιστροφή μου.
– Ιωάννα, δεν θέλεις να κάνεις παιδιά;
– Θέλω, αλλά δεν μπορώ να περάσω την εγκυμοσύνη μου σε ένα ακριτικό νησί, που δεν υπάρχει ούτε μαία, ούτε σύνδεση με ιατρικές υποδομές, όταν έχει απαγορευτικό στα πλοία. Επιπλέον μία εγκυμοσύνη περιλαμβάνει ακτοπλοϊκά εισιτήρια για εμένα και τον σύντροφό μου σε κάποιο αστικό κέντρο για κάθε «δωρεάν» έλεγχο, διαμονή σε ξενοδοχείο, σίτιση, αποχή από την εργασία μας για όσο χρειαστεί. Είναι δυσβάστακτο το ποσό.
– Αν καλύπταμε τόσο την πρόσβαση σε μαιευτικό κέντρο και γιατρό, όσο και οικονομικά τα μεταφορικά και την διαμονή σας, θα έκανες παιδί;
– ΝΑΙ!
Κι έτσι γεννήθηκε η ιδέα της HOPEgenesis, που έγινε όραμα και αποστολή», περιγράφει ο μαιευτήρας – γυναικολόγος, ιατρός αναπαραγωγής.
HOPEgenesis: Το δημογραφικό και άλλες ιστορίες
Η αποστολή ξεκίνησε από τα ακριτικά νησιά και εξαπλώθηκε σε 500 απομακρυσμένες περιοχές σε όλη την Ελλάδα.
Πρόκειται για μια αποστολή που εμπλουτίστηκε με παροχές IVF, σε συνεργασία με το Πολεμικό Ναυτικό και με την Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, για τις γυναίκες που θέλουν να τεκνοποιήσουν αλλά έχουν κάποιο πρόβλημα γονιμότητας.
Στα χρόνια διευρύνθηκε στην εύρεση λύσεων για το δημογραφικό ζήτημα και στην ανάγκη ευαισθητοποίησης τόσο της Πολιτείας, όσο και της κοινωνίας.
Ακολούθησαν μελέτες με κορυφαία Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, ώστε εμπεριστατωμένα να παρέχονται οι σωστές υπηρεσίες σε συγκεκριμένες περιοχές, που έχουν ανάγκη.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της HOPEgenesis, το δημογραφικό είναι πανελλαδικό πρόβλημα (πανευρωπαϊκό ουσιαστικά), αλλά είναι τόσοι οι παράγοντες που το επηρεάζουν, που η προσέγγιση πρέπει να είναι διαφορετική ανά περιοχή.
Όπως προέκυψε από την έρευνα, που έκανε η HOPEgenesis τον Οκτώβριο του 2019, με το Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιά, είναι διαφορετικοί οι λόγοι που οι κάτοικοι δεν προχωρούν σε τεκνοποίηση σε ένα ακριτικό νησί, σε ένα ηπειρωτικό χωριό και σε ένα αστικό ή ημιαστικό κέντρο, όπου η πρόσβαση στις ιατρικές υποδομές είναι πιο εύκολη.
Όπως διαπιστώθηκε, τα οριζόντια μέτρα δεν μπορούν να επιφέρουν τη βελτίωση στο ορεινό ηπειρωτικό χωριό που ερημώνει ή στο ακριτικό νησί που έχει διασύνδεση με το αστικό κέντρο μία φορά την εβδομάδα.
«Είναι Αύγουστος του 2020 και βρίσκομαι με την οικογένειά μου σε καλοκαιρινές διακοπές στην Πάτμο. Ψωνίζοντας στο τοπικό super market, συναντώ την ωφελούμενή μας στο ταμείο, να τσεκάρει τα προϊόντα, ενώ δίπλα της ήταν σε καρότσι το μωράκι, που είχαμε φέρει στον κόσμο λίγους μήνες πριν.
– Μαρία τι κάνεις εδώ;
– Γιατρέ μου, έπρεπε να επιστρέψω στην δουλειά μου και δεν έχω κάποιον να μου κρατήσει το μωρό.
Τότε συνειδητοποίησα ότι το πρόγραμμα της HOPEgenesis ναι, μεν, στηρίζει τις γυναίκες που θέλουν να αποκτήσουν παιδί, αλλά δημιουργεί κι ένα νέο πρόβλημα, αυτό της φύλαξης των παιδιών.
Έτσι γεννήθηκε η επόμενη ιδέα, η δημιουργία δημοτικών παιδικών σταθμών σε ακριτικές περιοχές, που δεν διαθέτουν υποδομές για την ασφαλή και δημιουργική απασχόληση των παιδιών, όταν εργάζονται οι γονείς», μας λέει ο Στέφανος Χανδακάς.
Παιδικοί σταθμοί, αποστολή ζωής
Σε συνεργασία με την εταιρία EUROLIFE FFH, η HOPEgenesis έχει, ήδη, παραδώσει 5 δημοτικούς παιδικούς σταθμούς στην Πάτμο, στα Άγραφα Ευρυτανίας, στους Λειψούς, στο Καστελλόριζο και στη Χάλκη.
Στα άμεσα σχέδιά της, δε, είναι να δημιουργήσει τουλάχιστον άλλους 7 στην Κάσο, στη Νίσυρο, στις Οινούσσες, στο Κουφονήσι, στην Τήλο, στη Σίκινο και στην Ανάφη.
Παράλληλα στηρίζει την τοπική κοινωνία με υποδομές, όπως παιδικές χαρές, θεατράκια, επισκευές σχολικών δομών και αποστολή σχολικού εξοπλισμού.
«Η προσπάθεια, δηλαδή, έχει εξελιχθεί σε μία πιο συνολική προσέγγιση, τόσο ως προς την απόκτηση παιδιών, όσο και ως προς την διευκόλυνση της οικογένειας, που έχει πάρει τη δύσκολη απόφαση να παραμένει στον τόπο της, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
Η προσπάθεια αυτή είναι συνεχιζόμενη και αναπτύσσεται περαιτέρω, όσο μεγαλώνουν και τα παιδιά που έχουν γεννηθεί μέσα από το Πρόγραμμα, τα δικά μας «hopeάκια», αλλά και οι συμμαθητές τους. Που αύριο θα χρειαστεί να σπουδάσουν και να βρουν μία δουλειά. Η HOPEgenesis θα βρίσκεται και πάλι κοντά τους, με υποτροφίες, πλέον, και με ευκαιρίες για επαγγελματική εξέλιξη στον τόπο τους», τονίζει ο εθελοντής ιατρός.
Δράσεις με κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα
Το όραμα ξεκίνησε από ακριτικά νησιά και έχει αναπτυχθεί σε όλη την Ελλάδα. Οι δράσεις πολλαπλασιάζονται, οι στρατηγικές συνεργασίες πληθαίνουν και αποφέρουν μετρήσιμα αποτελέσματα με κοινωνικό αποτύπωμα:
- Για κάθε 1€ που δέχεται η HOPEgenesis ως χορηγία-δωρεά, δημιουργείται κι επιστρέφεται αξία 5,69€ για την κοινωνία με επιπρόσθετα κοινωνικό-οικονομικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες.
- Το οικονομικό αποτύπωμα της συνολικής δραστηριότητας της HOPEgenesis για την κοινωνία ανέρχεται σε 2.660.000€.
- Μέχρι σήμερα έχουν γεννηθεί 800 μωρά μέσω του Προγράμματος.
«Η HOPEgenesis γίνεται 10 χρονών. Νιώθω συγκίνηση, περηφάνια και ευγνωμοσύνη. Ευγνωμοσύνη για όσους πίστεψαν στο όραμά μας και την εξέλιξή του. Χωρίς αυτούς δεν θα βρισκόμασταν εδώ σήμερα και δεν θα καταφέρουμε αυτό που θέλουμε να παραδώσουμε αύριο.
Γιατί η HOPEgenesis έχει τις βάσεις, για να συνεχίσει να προσφέρει. Για την ανατροπή της υπογεννητικότητας, τη στήριξη της οικογένειας, την εύρεση λύσεων για το δημογραφικό.
Είμαι ο Στέφανος Χανδακάς, πρόεδρος και ιδρυτής της HOPEgenesis, μαιευτήρας – γυναικολόγος, ενδοσκοπικός ιατρός αναπαραγωγής, πρόεδρος ΔΣ του νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ (HHG GROUP), αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, αλλά πάνω από όλα ευγνώμων για όλους εσάς, που στηρίζετε το «παιδί» μου, την HOPEgenesis», καταλήγει ο κ. Χανδακάς.
Για τα 10 χρόνια η HOPEgenesis διοργανώνει fundraising event την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου στο Θέατρο Λυκαβηττού.