Η ζωή των ανθρώπων είναι περίπλοκη και απαιτητική σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά μετά τα 65 μας φέρνει αντιμέτωπους με έναν νέο κόσμο, όπου τα προβλήματα υγείας είναι αυξημένα. Τα όπλα μας για την αντιμετώπισή τους είναι τα φάρμακα και οι χειρουργικές επεμβάσεις. Μερικά από αυτά, όμως, θα μπορούσαν να προληφθούν ή να καθυστερήσουν να εμφανιστούν, βάζοντας απλώς την άσκηση στην καθημερινότητά μας.
Ωστόσο, το να παραμείνουν ενεργοί οι ηλικιωμένοι τις περισσότερες φορές είναι δύσκολο. Μεταξύ άλλων, ο πόνος στα οστά και τις αρθρώσεις μπορούν να καταστήσουν την άσκηση ιδιαίτερα δύσκολη και γι’ αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που θέλουν να κάνουν. Όμως, οι ασκήσεις στο νερό μπορούν να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση, χωρίς να καταπονούνται οι αρθρώσεις.
«Η κολύμβηση ωφελεί την υγεία, την ευεξία, την ψυχική κατάσταση και επομένως προσφέρει καλή ποιότητα ζωής σε άνδρες και γυναίκες μετά την ηλικία των 65. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Epidemiology, για παράδειγμα, αναφέρει ότι η κολύμβηση και οι ασκήσεις στο νερό μπορούν να είναι η καλύτερη μορφή άσκησης για τη μείωση του κινδύνου πτώσεων στους ηλικιωμένους, χάρη στη βελτίωση της ισορροπίας και στην ενίσχυση των μυών του κορμού που προσφέρει.
Σε αντίθεση με πολλές άλλες μορφές άσκησης, έχει χαμηλό αντίκτυπο και παρουσιάζει ελάχιστο κίνδυνο τραυματισμού», επισημαίνει ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Dr Δημήτρης Τριανταφυλλόπουλος, Διευθυντής Ορθοπαιδικής Κλινικής και Διευθυντής του Τμήματος Αναίμακτης-Μη Μεταγγιστικής Ορθοπαιδικής Χειρουργικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών – Κλινική Περιστερίου, και μας εξηγεί συγκεκριμένα ποια είναι τα οφέλη της κολύμβησης στους ηλικιωμένους:
Δυναμώνει το σώμα
Το πέρασμα του χρόνου επιδρά αρνητικά στο σώμα, το οποίο χάνει τις δυνάμεις και την αντοχή του σταδιακά. Η κολύμβηση και γενικά η άσκηση στο νερό βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους, το οποίο είναι το κλειδί για την αποφυγή πολλών παθήσεων και τραυματισμών, και τη μείωση του χρόνιου πόνου.
Δυναμώνει τους μυς
Η γήρανση συνοδεύεται πάντοτε από μυϊκή απώλεια, η οποία οδηγεί σε μειωμένη δύναμη. Το κολύμπι είναι φιλικό στις αρθρώσεις και τονώνει όλους τους μυς του σώματος ταυτόχρονα, λόγω της αντίστασης του νερού, το οποίο είναι περίπου δώδεκα φορές πυκνότερο από τον αέρα.
Ο ασκούμενος νοιώθει ότι φέρει μόνο το ήμισυ του βάρους του, ποσοστό που μειώνεται όσο πιο ψηλά είναι το νερό στο σώμα (έως τη μέση ή έως τους ώμους). Ρόλο παίζει και η ταχύτητα της βάδισης -όσο πιο γρήγορη τόσο περισσότερη η αντίσταση και τόσο μεγαλύτερη η αύξηση της μυϊκής δύναμης.
Βελτιώνει την ισορροπία
Η διατήρηση της ισορροπίας πρέπει να γίνεται στόχος κάθε ανθρώπου που γερνά και αυτό επιτυγχάνεται μόνο με την άσκηση. Οι περισσότεροι όμως ηλικιωμένοι έχουν περιορισμούς στη σωματική δραστηριότητα που μπορούν να κάνουν.
Συνήθως καταφεύγουν στο περπάτημα, αλλά αυτό δεν αρκεί για να ενισχύσει αρκετά τους μυς του κορμού και να βελτιώσει την ισορροπία, σε αντίθεση με την κολύμβηση. Έτσι, όσοι κολυμπούν αποφεύγουν σε μεγάλο ποσοστό τις πτώσεις, οι οποίες σε αυτές τις ηλικίες οδηγούν πολλές φορές σε κατάγματα.
Βελτιώνει την ευλυγισία
Η διατήρηση της ευλυγισίας μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη τραυματισμών. Η γήρανση στερεί την κινητικότητα και την ευλυγισία αλλά το κολύμπι αναχαιτίζει αυτήν την πορεία.
Οι αρθρώσεις εξακολουθούν να κινούνται σε ένα φυσιολογικό εύρος χωρίς να πονάνε, και οι μύες γίνονται αρκετά δυνατοί για να υποστηρίζουν τις αρθρώσεις. Επίσης, το κολύμπι μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του συντονισμού των μυών, στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της στάσης του σώματος.
Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης
Η μειωμένη οστική πυκνότητα επηρεάζει εκατομμύρια γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση (και τους άνδρες) και τις αφήνει ευάλωτες σε πολλές αρθριτικές παθήσεις. Η απώλεια οστικής μάζας και η μικροαρχιτεκτονική επιδείνωση του οστικού ιστού σχετίζονται άμεσα με μείωση της αντοχής των οστών και στη συνέχεια με αυξημένο κίνδυνο κατάγματος, γεγονός που τελικά οδηγεί σε καταστάσεις κλινικά γνωστές ως οστεοπενία και οστεοπόρωση.
Τα οστεοπορωτικά κατάγματα ευθύνονται για την υπερβολική νοσηρότητα, χρόνιο πόνο, μείωση της ποιότητας ζωής και εισαγωγή σε ιδρύματα μακροχρόνιας περίθαλψης.
Δραστηριότητες όπως το κολύμπι μπορούν να μειώσουν αυτούς τους κινδύνους, ενισχύοντας την πυκνότητα των οστών. Το aqua αερόμπικ, που περιλαμβάνει περπάτημα στο νερό, χορό και άλλες αεροβικές ασκήσεις, είναι ένας τρόπος άσκησης που βοηθά στην επιβράδυνση της οστικής απώλειας.
«Η κολύμβηση και οι δραστηριότητες μέσα στο νερό είναι η ιδανική άσκηση για τους ηλικιωμένους. Είναι ένας ευχάριστος τρόπος να ενισχύσουν το μυοσκελετικό τους σύστημα, όπως άλλωστε και το καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό. Παράλληλα είναι ένας ανέξοδος τρόπος να αποφύγουν την αύξηση του σωματικού βάρους, το οποίο βοηθά στηn αποφυγή εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας, μιας από τις κυριότερες αιτίες πόνου και αναπηρίας. Κυρίως, όμως, συμβάλλει στην αποφυγή καταγμάτων είτε από πτώση είτε από οστεοπόρωση, τα οποία έχουν υψηλή θνησιμότητα», καταλήγει ο Dr Δημήτρης Τριανταφυλλόπουλος.
