Συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία για τη μικροβιακή αντοχή, όπως τα παρουσίασε ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων (ΕΕΛ), καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας – Λοιμωξιολογίας στο ΕΚΠΑ, Νίκος Σύψας, σε επιστημονική εκδήλωση.
Η Ελλάδα έχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη, καταγράφοντας διπλάσιες ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις (Λοιμώξεις Σχετιζόμενες με τη Φροντίδα Υγείας, ΛΣΦΥ), σύμφωνα με στοιχεία του 2023.
Επιπλέον είμαστε πρώτοι στην κοινότητα και έκτοι στην Ευρώπη στην κατανάλωση αντιβιοτικών εκτός και εντός νοσοκομείων αντίστοιχα.
Μικρόβια όπως τα Klebsiella pneumoniae, Acinetobacter baumannii και Pseudomonas aeruginosa εμφανίζουν αντοχή σε πολλαπλές κλάσεις αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία, περιορίζοντας δραματικά τις θεραπευτικές επιλογές.
Μικροβιακή αντοχή: Μη ασφαλής χώρα η Ελλάδα
Όλα αυτά είναι που, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), «καθιστούν την Ελλάδα μη ασφαλή χώρα για νοσηλεία».
Πιο συγκεκριμένα, το ECDC έκανε αυτοψία με ειδικούς επιστήμονες στα ελληνικά νοσοκομεία πριν από έναν χρόνο και στη συνέχεια εξέδωσε οδηγία προς τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.
Η αναφορά χαρακτήρισε την Ελλάδα «unsafe place for patients» («μη ασφαλές μέρος για ασθενείς») και συνέστησε την προληπτική απομόνωση ασθενών, που επιστρέφουν από νοσηλεία στην Ελλάδα, για την αποφυγή μετάδοσης πολυανθεκτικών παθογόνων.
Ο κ. Σύψας ανέλυσε τις συνθήκες, που ευνοούν την ανάπτυξη πολυανθεκτικών βακτηρίων. Μεταξύ αυτών είναι οι χειρουργικές επεμβάσεις, οι μετακινήσεις πληθυσμών, η κλιματική αλλαγή, αλλά και η ελλιπής τήρηση των κανόνων υγιεινής – με το καθόλου ή ανεπαρκές πλύσιμο των χεριών – από τους γιατρούς και τους νοσηλευτές.
Στην πρώτη θέση η Ελλάδα
Η Ελλάδα είναι πρώτη σε θνητότητα στην Ευρώπη λόγω της μικροβιακής αντοχής. Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι πεθαίνουν 2.500 άνθρωποι από Λοιμώξεις Σχετιζόμενες με τη Φροντίδα Υγείας.
Στην Ευρώπη καταλήγουν από 33.000 έως 35.000 ασθενείς τον χρόνο.
«Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία από τον ΕΟΔΥ, από το 2000 έως το 2018, η αντίσταση των παθογόνων στα αντιβιοτικά στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 46%, ενώ μόνο το 2020 είχαμε σχεδόν 40.891 λοιμώξεις από πολυανθεκτικά μικρόβια, καταγράφοντας αύξηση 76% σε σύγκριση με το 2016», τόνισε ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων.
«Τα αντιβιοτικά τελειώσανε. Με τη φύση δεν μπορεί να τα βάλει κανείς, είναι πιο έξυπνη από τον άνθρωπο», ανέφερε ο καθηγητής, εξηγώντας γιατί τα νέα αντιβιοτικά δεν μπορούν να μειώσουν τη διασπορά και τη θνητότητα.
«Κάνουν διασταυρούμενη αντοχή τα μικρόβια. Άρα πρέπει να αλλάξουμε τον μηχανισμό δράσης τους», πρόσθεσε ο κ. Σύψας.
Τα νέα αντιβιοτικά και τα αστρονομικά κόστη
Μέχρι το 2050 οι απώλειες του ΑΕΠ από τη μικροβιακή αντοχή υπολογίζονται σε 100 τρισ. Ο στόχος είναι η Ελλάδα να καταφέρει να μειώσει τους θανάτους κατά 10% ως το 2030.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, τέσσερις είναι οι παράμετροι για την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών, οι οικονομικές, οι ρυθμιστικές, οι επιστημονικές και οι κλινικές.
Σε μια δεκαετία, όπως εξήγησε, για έξι κλινικά σημαντικά αντιβιοτικά απαιτούνται πάνω από 6.000 βασικά ερευνητικά προγράμματα.
Μέχρι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) να εγκρίνει ένα νέο αντιβιοτικό, μπορεί να τα έξοδα της φαρμακευτικής εταιρείας, η οποία το αναπτύσσει, να ξεπεράσουν το ένα δισ. ευρώ.
Παρά τον έλεγχο της χρήσης των αντιβιοτικών με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ο κ. Σύψας είπε ότι υπάρχουν σκέψεις από την Πολιτεία, ώστε γίνει υποχρεωτικό το αντιβιόγραμμα στα νοσοκομεία πριν από τη χορήγηση αντιβιοτικών.
Το ετήσιο κόστος υγειονομικής περίθαλψης και οι απώλειες παραγωγικότητας λόγω της μικροβιακής αντοχής εκτιμώνται σε 1,5 δισ. ευρώ. Το αντίστοιχο κόστος της μικροβιακής αντοχής στην Ελλάδα (EHR – Ετήσιο Κόστος Υγείας) είναι πάνω από 42 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον Director Policy & Public Affairs της Pfizer, Αντώνη Φουστέρη, το πρόβλημα έχει τόσο μεγάλες διαστάσεις, που η μόνη λύση φαίνεται να είναι η παροχή κινήτρων, ώστε να γίνει περισσότερο βιώσιμη αυτή η κατάσταση.
«Είναι αντικίνητρο να έχεις αντιβιοτικά εδώ στην Ελλάδα», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Φουστέρης.
«Μια λύση, που συζητείται στο πλαίσιο της αναθεώρησης της φαρμακευτικής νομοθεσίας στην ΕΕ, είναι η θέσπιση voucher.
Το voucher είναι ουσιαστικά ένα κίνητρο για μια εταιρεία, που θα ανακαλύψει ένα αντιβιοτικό, να μπορεί – είτε για το αντιβιοτικό αυτό, είτε για ένα άλλο φάρμακό της – να αυξήσει την πατέντα του κατά ένα χρονικό διάστημα. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι κατά 12 μήνες. Αυτό θεωρείται ένα καλό κίνητρο για τις εταιρείες για να μπορέσουν να κάνουν έργο.
Επιπλέον το voucher θα επιφέρει μείωση στα υψηλά κόστη, από τα 42 εκατ. στην Ελλάδα σε 7,3 εκατ.», πρόσθεσε.
Τα νέα αντιβιοτικά, σύμφωνα με τον Medical Lead της Pfizer, Βασίλη Γραμμέλη, καταφέρνουν να μειώσουν τη θνητότητα από το 35% στο 5%, όπερ σημαίνει ότι με τη χρήση τους θα μπορούσαν να αποφευχθούν 3 στους 10 θάνατοι ασθενών.
Ο πρόεδρος της ΕΕΛ επεσήμανε ότι η μικροβιακή αντοχή και η αντίσταση στα αντιβιοτικά χρήζουν ολιστικής παρέμβασης, στη λογική του λεγόμενου one health, δηλαδή Ιατρική – Κτηνοτροφία – Γεωργία.
Διαβάστε επίσης
Το μήνυμα Μητσοτάκη στο TikTok για ασφαλή οδήγηση: «Οδηγείς; Μην πιεις! Ήπιες; Μην οδηγήσεις»
Πασχαλινές αποδράσεις: Απλές και χρήσιμες συμβουλές για να αποφύγετε τις ανεπιθύμητες εκπλήξεις
