Η αιτία για τα αυτοάνοσα νοσήματα, είναι ακόμη σε μεγάλο βαθμό άγνωστη, υπάρχουν ωστόσο ορισμένες πολύ συγκεκριμένες ενδείξεις για τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισής τους στις γυναίκες. “Η συνδυασμένη δράση της γενετικής και των ορμονών σημαίνει ότι οι γυναίκες είναι πιο ικανές να αναπτύξουν μια αυτοάνοση αντίδραση”, αναφέρει η Blanca Hernández, ρευματολόγος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Virgen Macarena στη Σεβίλλη. Η ίδια έδωσε διάλεξη σχετικά με την επίδραση του φύλου στην εξέλιξη και την πρόγνωση των συστηματικών αυτοάνοσων ρευματολογικών νοσημάτων.
«Είμαστε γενετικά σχεδιασμένοι να έχουμε διαφορετικές λειτουργίες ως ανθρώπινο είδος και αυτό οδηγεί σε διαφορές στην αυτοανοσία», εξηγεί και προσθέτει: «Αυτές οι διαφορές είναι ευπρόσδεκτες – κανείς δεν είναι καλύτερος ή χειρότερος – αλλά πρέπει να εντοπιστούν προκειμένου να προσπαθήσουμε να κάνουμε την ιατρική πιο εξατομικευμένη. Οι διαφορές αυτές αφορούν τόσο το φύλο όσο και το φύλο».
Πώς το φύλο επηρεάζει τα αυτοάνοσα νοσήματα
Το φύλο είναι ένα βιολογικό ζήτημα που, σύμφωνα με την Hernández, «είναι δεδομένο πριν από τη γέννηση, όταν τη στιγμή της σύλληψης τα κύτταρα του πατέρα και της μητέρας ενώνονται». Μόλις καθοριστεί το φύλο, υπάρχει στα χρωμοσώματα κάθε κυττάρου του σώματός μας: XX στις γυναίκες και XY στους άνδρες. Και αυτή η απόκλιση στα χρωμοσώματα του φύλου επηρεάζει απολύτως τα πάντα, από την ικανότητα εγκυμοσύνης, τα δευτερογενή σεξουαλικά χαρακτηριστικά και το αναπαραγωγικό σύστημα, μέχρι τη σύσταση του σώματος (άνδρες και γυναίκες έχουν διαφορετικές αναλογίες λίπους και μυών) και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
«Υπάρχουν διαφορές στην αυτοανοσία που συνδέονται με τα χρωμοσώματα αλλά και με τις ορμόνες», λέει η Hernandez. «Αυτό πιθανώς σχετίζεται με τη διαφορετική ανταπόκριση σε ορισμένα από τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε για τη θεραπεία του ERAS», προσθέτει.
Αυτό που συμβαίνει είναι ότι η ύπαρξη δύο χρωμοσωμάτων Χ αντί για ένα δίνει στις γυναίκες ένα επιπλέον γενετικό φορτίο που είναι καλό για ορισμένα πράγματα, αλλά επιζήμιο για άλλα, όπως οι αυτοάνοσες διεργασίες. «Οι γυναίκες δεν μπορούν να εκφράσουν και τα δύο Χ, διότι θα ήταν μια χρωμοσωμική παθολογία», λέει η ρευματολόγος. Αλλά η σίγαση των γονιδίων του χρωμοσώματος Χ που εκφράζονται δεν είναι πλήρης. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ένα χρωμόσωμα Χ έχει περίπου 1.000 γονίδια, ενώ το χρωμόσωμα Υ έχει 20% λιγότερα.
Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με την Hernández, είναι ότι «οι γυναίκες έχουν υψηλότερο γενετικό φορτίο και αυτό μας κάνει να ζούμε περισσότερο, αλλά πρέπει να πληρώσουμε ένα τίμημα, το οποίο είναι πιθανότατα η αυτοανοσία». Ως πλεονέκτημα, οι γυναίκες απολαμβάνουν επίσης καλύτερη άμυνα κατά των λοιμώξεων και κατά των καρκίνων που δεν συνδέονται με το αναπαραγωγικό σύστημα (όλοι εκτός από τον μαστό, το ενδομήτριο, τον τράχηλο της μήτρας).
Διαβάστε επίσης
The Lancet: Αυξημένος κίνδυνος καταγμάτων σε επιζώντες από 20 καρκίνους
