Γράφει η Δρ. Σταματούλα Τσικρικά, Πνευμονολόγος, Επιμελήτρια στο Γ.Ν. Σωτηρία, Ιατρός Δημόσιας Υγείας, Πρόεδρος της Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας
Ένας χρόνος πανδημίας, ένας χρόνος από την ταυτοποίηση ενός νέου φονικού RNA ιού από μια επαρχία της Κίνας ο οποίος κατάφερε μέσα σε λίγους μήνες να καταγράψει εκατομμύρια νοσούντες και θανάτους ανά τον κόσμο, ενώ παράλληλα μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα η ζήτηση υπηρεσιών υγείας και η άσκηση πίεσης σε υγειονομικά συστήματα κρατών ακόμα και σε εκείνα που θεωρούνταν τα πλέον αναπτυγμένα ξεπέρασε κάθε σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
Λέξεις όπως μάσκες, αντισηπτικά και διατήρηση σωματικής απόστασης έγιναν τα νέα συνθήματα της εποχής. Αντιθέτως, φιλιά και αγκαλιές, συναναστροφές και κάθε είδους κοινωνική εκδήλωση δεν υπάρχουν στην καθημερινότητά μας χωρίς κανένας να μπορέσει να εκτιμήσει με ακρίβεια πότε θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα και στον πρότερο τρόπο ζωής.
Τους τελευταίους δώδεκα μήνες τα κοινωνικά πρότυπα διαμορφώθηκαν διαφορετικά με τους κεντρικούς πρωταγωνιστές να είναι οι επαγγελματίες υγείας οι οποίοι παραμένουν από την πρώτη στιγμή στην πρώτη γραμμή της μάχης ως κορονοσκοποί ξεχνώντας ωράρια, χωρίς ρεπό και άδειες, μακριά από τα δικά τους αγαπημένα πρόσωπα, στέκονται δίπλα στον ασθενή ως δεύτερη οικογένεια του.
Ποτέ άλλοτε οι επαγγελματίες υγείας δεν υπήρξαν τόσο ευδιάκριτοι για τους υπόλοιπους, έστω και αν είναι καλυμμένοι με ολόσωμες στολές και μάσκες. Τα εξιτήρια, τα δάκρυα χαράς και τα παλαμάκια κατά την έξοδο από τις μονάδες εντατικής θεραπείας είναι εκείνα που γεμίζουν τις μπαταρίες της ψυχής παρά την απίστευτη σωματική κούραση, που δικαιώνουν τον αγώνα και την μνήμην εκείνων των συναδέλφων που έχασαν τη ζωή τους κατά την ώρα του καθήκοντος.
Η άλλη όψη όμως του νομίσματος, δεν περιέχει την εμπιστοσύνη στην επιστήμη και στην έρευνα αλλά στην αμφισβήτηση και στη στείρα επιχειρηματολογία, αφού τους τελευταίους δώδεκα μήνες υπήρξε η μεγαλύτερη διάδοση όσο αφορά τις θεωρίες συνωμοσίας, τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, καθώς και διαστρέβλωση της πραγματικής διάστασης της πανδημίας κυρίως μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Όλη αυτή η νοσηρή δυσπιστία στην επιστημονική γνώση είχε ως αποτέλεσμα την πρόκληση σύγχυσης, άγχους και την υιοθέτηση ανεύθυνων συμπεριφορών που δυστυχώς αποτυπώνονται σε αύξηση των αριθμών των κρουσμάτων λοίμωξης covid 19. Αν και είναι λογικό ότι για ένα λοιμώδες νόσημα που μετρά λίγο περισσότερους από δώδεκα μήνες ζωής οι νεοαποκτηθείσες γνώσεις και τα νεοαναδυόμενα ερωτήματα αναζητούν άμεσες λύσεις, παρόλα αυτά η επιστημονική κοινότητα οφείλει να απαντά μόνο κατόπιν έγκυρων και τεκμηριωμένων ερευνών και δεδομένων.
Μοναδική ελπίδα για σταδιακή αποκλιμάκωση και τερματισμό της πανδημίας αποτελούν τα εμβόλια έναντι του νέου κορονοϊού τα οποία μέσω σύγχρονων ιατροτεχνολογικών μεθόδων δύναται να χτίσουν το πολυπόθητο αλλά συνάμα τόσο απαραίτητο ανοσιακό τείχος και να αναχαιτίσουν τη μεταδοτικότητα του ιού.
Όμως, για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου σε παγκόσμια κλίμακα, απαραίτητες προϋποθέσεις είναι ο ταχύς εμβολιαστικός ρυθμός του πληθυσμού και ιδιαίτερα των ευπαθών ομάδων, καθώς και η συνεχή επικαιροποίηση των εμβολίων με στελέχη τα οποία παρουσιάζουν μεταλλάξεις και πιθανόν να διαφεύγουν της ανοσιακής απάντησης.
Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι δεν είναι πρώτη φορά που η ανθρωπότητα καλείται να αντιμετωπίσει και να επιβιώσει από ένα λοιμώδες νόσημα. Είναι όμως η πρώτη φορά που απαιτείται να καθιερωθεί παγκόσμια αλληλεγγύη και συνεργασία σε επίπεδο πολιτικών υγείας και φαρμακοβιομηχανίας, αλλά και να εδραιωθεί ο σεβασμός στην αξία της ανθρώπινης ζωής μέσω από την αναθεώρηση των κοινωνικών προτύπων.
