Η παραδοσιακή Φανουρόπιτα συνδέεται με την ιστορία του Αγίου Φανουρίου και την προσευχή της φανουρόπιτας στην εκκλησία. Σε όλη την Ελλάδα τιμάμε την ημέρα μνήμης του Αγίου Φανουρίου στις 27 Αυγούστου προσφέροντας φανουρόπιτα στην εκκλησία και κάνοντας την αντίστοιχη προσευχή της φανουρόπιτας. Η φανουρόπιτα προσφέρεται στους πιστούς ως ευλογία. Ο σκοπός προσφοράς της είναι να «φανερωθεί» αυτό που χάθηκε. Η προσευχή και τα υλικά για φανουρόπιτα παραδοσιακή είναι θεμελιώδη και σταθερά συστατικά για τον εορτασμό της ημέρας. Ωστόσο, η φανουρόπιτα παραμένει ένα γλυκό που αξίζει να ξέρουμε ποιες είναι οι θερμίδες της.
Φανουρόπιτα θερμίδες
Η φανουρόπιτα θεωρείται ένα κέικ λαδιού ιδανικό για πρωινό ή για σνακ στη δουλειά ή στο σχολείο. Δεν χρειάζεται να αναμένουμε την ημέρα του Αγίου Φανουρίου για να τη φτιάξουμε. Είναι το εύκολο κέικ που μπορεί να συνοδεύσει τον καθημερινό σου καφέ ή τσάι.
Τα υλικά για φανουρόπιτα είναι απλά αλλά φέρουν πολλές θερμίδες. Το λάδι και η ζάχαρη αποτελούν βασικά συστατικά αυτού του παραδοσιακού νηστίσιμου κέικ και ως γνωστό είναι γεμάτα θερμίδες. Επομένως, χρειάζεται προσοχή ως προς την κατανάλωσή της και όχι υπερβολές. Οι θερμίδες για ένα κομμάτι φανουρόπιτας ποικίλλουν ανάλογα τη συνταγή και τις ποσότητες των υλικών που προστίθενται για την παρασκευή της ζύμης. Ωστόσο, για τη φανουρόπιτα παραδοσιακή οι θερμίδες είναι περίπου:
Φανουρόπιτα θερμίδες (1 κομμάτι): 420
Ευτυχώς, υπάρχει και η πιο light εκδοχή της φανουρόπιτας. Η ζάχαρη μπορεί να αντικατασταθεί με μέλι. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται και πιο υγιεινή. Η αφαίρεση της ζάχαρης μειώνει το θερμιδικό περιεχόμενο του παραδοσιακού εδέσματος. Ένα κομμάτι φανουρόπιτας χωρίς ζάχαρη έχει περίπου:
Φανουρόπιτα χωρίς ζάχαρη θερμίδες (1 κομμάτι): 300
Σε κάθε περίπτωση η φανουρόπιτα είναι ένα νηστίσιμο κέικ που μπορούν και οι χορτοφάγοι να το προτιμήσουν κι είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την χριστιανική μας παράδοση. Όμως, οι πολλές περιεχόμενες θερμίδες αποτρέπουν την ασύστολη κατανάλωσή της.
Η ιστορία της φανουρόπιτας
Την ημέρα του Αγίου Φανουρίου στις 27 Αυγούστου οι πιστοί πάνε στην εκκλησία φανουρόπιτα και ακολουθεί λειτουργία που εισακούγεται η προσευχή της φανουρόπιτας. Το χριστιανικό, αυτό, έθιμο τιμάει τον Άγιο Φανούριο που με τα χρόνια καθιερώθηκε η προσφορά πίτας ώστε να φανερωθεί κάτι που χάσαμε.
Η παράδοση αναφέρει ότι η μητέρα του Αγίου Φανουρίου ήταν μια αμαρτωλή γυναίκα που έτρεφε αρνητικά συναισθήματα για τους φτωχούς και ήταν σκληρή και άπονη μαζί τους. Λέγεται ότι για την αμετανόητη στάση της πήγε στην κόλαση παρά τις προσπάθειες του γιου της να την σώσει. Γι’ αυτό το λόγο ο Άγιος ζήτησε να μην φτιάξουν τίποτα για τον ίδιο αλλά μόνο για την ψυχή και την μνήμη της μητέρας του. Έτσι, οι γυναίκες πάνε στην εκκλησία φανουρόπιτα και ακούγεται η προσευχή της φανουρόπιτας για συγχωρεθεί η μητέρα του Αγίου «Θεός σχωρεσ’ τη μάνα του Αγίου Φανουρίου».
Την φανουρόπιτα δεν την χαράσουμε και τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι 7 ή 9 γιατί είναι οι ιεροί αριθμοί.
Η φανουρόπιτα παραδοσιακή γίνεται αφράτη αν ακολουθήσεις όλα τα βήματα. Αξίζει να δοκιμάσεις όχι μόνο την ημέρα του Αγίου Φανουρίου για να λάβεις την προσευχή της φανουρόπιτας αλλά και μέσα στο χρόνο.
Συνταγή και εκτέλεση
Για την φανουρόπιτα
280 γρ. ελαιόλαδο απαλό (ή ηλιέλαιο)
290 γρ. ψιλή ζάχαρη
110 γρ. γλυκό κρασί
330 γρ. χυμό πορτοκάλι και ξύσμα από 2 πορτοκάλια
1 κ.γ. σόδα
Κανελογαρίφαλα
4 φλ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του (500 γραµ)
Προαιρετικά
60 γρ. σουσάμι
140 γρ. σταφίδες ανάμεικτες
120 γρ. καρύδια ψιλοκομμένα
Για το μείγμα μπαχαρικών
1 κ.γ. γεμάτο κανέλα
1/2 κ.γ. γαρίφαλο
1/3 κ.γ. μοσχοκάρυδο
Για το μίγμα της φανουρόπιτας
Σε ένα μπολ βάζουμε το λάδι, τη ζάχαρη, το ξύσμα και τα κανελογαρίφαλα.
Με σύρμα δουλεύουμε το μείγμα για 2 με 3 λεπτά να γίνει σαν κρέμα και να λιώσει καλά η ζάχαρη.
Προσθέτουμε το κρασί κι ανακατεύουμε το μίγμα.
Διαλύουμε τη μαγειρική σόδα στο χυμό πορτοκάλι σε μια κανάτα και ανακατεύουμε πάνω από το μπολ με το μίγμα, γιατί φουσκώνει και χύνεται ο χυμός.
Ανακατεύουμε το πορτοκάλι μέσα στα υλικά.
Προσθέτουμε το αλεύρι και με το σύρμα ανακατεύουμε.
Το μίγμα θα μοιάζει με χυλός.
Θα χρησιμοποιήσουμε ελαφρά λαδωμένο ταψί 30×24 εκ.
Αν χρησιμοποιήσετε σουσάμι, πασπαλίζετε το μισό στη βάση και στα τοιχώματα του ταψιού. Το υπόλοιπο θα το πασπαλίσετε στην επιφάνεια της.
Για το ψήσιμο
Έχουμε προθερμάνει καλά τον φούρνο στις αντιστάσεις πάνω κάτω, στους 170°C βαθμούς και θα ψήσουμε στην κάτω σχάρα για 1 ώρα και 10 λεπτά περίπου.
Εναλλακτικά, ψήνουμε στον αέρα στους 160°C βαθμούς, στην μεσαία σχάρα για περίπου 50 λεπτά.
Πριν την βγάλουμε από το φούρνο, τσεκάρουμε το κέντρο της με μαχαίρι, να βεβαιωθούμε ότι ψήθηκε σωστά. Το μαχαίρι πρέπει να βγαίνει στεγνό από ζύμη.
Αφού ψηθεί, θα φουσκώσει και θα διπλασιαστεί σε όγκο, η επιφάνεια της θα ροδίσει καλά και το άρωμα της θα σας τρελάνει.
Για το σερβίρισμα
Αφήστε να κρυώσει και να τραβήξει τα υγρά από την θερμοκρασία του φούρνου.
Κόψτε σε κομμάτια και σερβίρετε κι αν θέλετε πασπαλίστε με άχνη και κανέλα.
Πηγή: argiro.gr