Ο θυμός είναι ένα από τα πιο βασικά συναισθήματα που βιώνει ένας άνθρωπος. Δεν εξαιρούνται βέβαια τα παιδιά, κάθε ηλικίας, τα οποία είναι ιδιαίτερα επιρρεπή σε ξεσπάσματα θυμού.
Η διαχείριση πιεστικών καταστάσεων, αρνητικών σκέψεων και διαπροσωπικών προβλημάτων προκαλεί θυμό τονίζει η Μαριάννα Λαγουμίδη, Σύμβουλος Παιδιού Πανεπιστημίου Λονδίνου, εξειδικευμένη στη Δυσλεξία.
Το συναίσθημα του θυμού
Η αλληλεπίδραση όλων αυτών των αγχογόνων παραγόντων αυξάνει την πιθανότητα εκδήλωσης επιθετικότητας. Όμως να θυμόμαστε ότι ο θυμός είναι ένα φυσικό και πανανθρώπινο συναίσθημα, άλλοτε καταστροφικό και άλλοτε δημιουργικό.
Είναι ένα συναίσθημα που δεν μπορούν να το ελέγξουν τα παιδιά, λόγω της αδυναμίας διαχωρισμού της λογικής από την αυθόρμητη σκέψη και το συναίσθημα.
Σημαντικό ρόλο στη συναίσθηση και στην έκφραση του θυμού παίζει η σχέση ασφάλειας που αναπτύσσεται ανάμεσα σε γονείς και παιδί, στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού και κυρίως στο χρόνο που περνούν μαζί.
Το παιδί έχει δικαίωμα να νιώθει θυμό
Το παιδί που μεγαλώνει σε περιβάλλον σταθερής αγάπης, ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά του, τις επιδόσεις του ή τις προσδοκίες των ενηλίκων, μαθαίνει ότι το σέβονται, το αποδέχονται και το αγαπούν για το χαρακτήρα που έχει.
Αυτή η άνευ όρων αρμονική αγάπη που του προσφέρεται, λειτουργεί ως θεμέλιο στην ψυχική του ασφάλεια, με συνέπεια την αύξηση της αυτοπεποίθησης και τη βελτίωση της συμπεριφοράς του.
Έχει εξέχουσα αξία να γνωρίζουμε ότι το παιδί έχει δικαίωμα να νιώθει και θυμό. Τα παιδιά δεν είναι όπως οι ενήλικες – τα παιδιά δυσκολεύονται να διαχειριστούν το θυμό, γι’ αυτό δεν αυτοσχεδιάζουν, αλλά περισσότερο μιμούνται τους μεγάλους ή ήρωες στην τηλεόραση. Η οικονομική/επαγγελματική ανασφάλεια της ελληνικής οικογένειας προκαλεί άγχος, ανασφάλεια, καβγάδες στους γονείς, συγχρόνως δε, θυμό με τον εαυτό τους, με τους άλλους, με τα παιδιά.
Σε εφαρμογή το παιχνίδι της “Φουρτούνας”
Μια λύση εκπαίδευσης διαχείρισης του θυμού με το παιδί είναι να παίξετε τη «Φουρτούνα». Θα χρειαστείτε:
– Ένα πλαστικό βάζο με καπάκι
– Άμμο θαλασσινή
– Κομφετί ή αλουμινόχαρτο σε πολύ μικρά κομματάκια
– Ένα μπαλονάκι ζωγραφισμένο σα φατσούλα
– Δυο φλιτζάνια νερό
– Δυο κουταλιές λάδι
Βάλτε την άμμο και το κομφετί σε ένα βάζο. Προσθέστε το νερό και το λάδι και κλείστε καλά το καπάκι. Δείξτε το βάζο στα παιδιά και πείτε:
«Ας φανταστούμε πως ένας άνθρωπος κολυμπά στην ήρεμη θάλασσα. Ξαφνικά, αρχίζει αέρας πολύς… φουρτούνα σηκώνεται… εκείνος κολυμπά με άγχος για να σωθεί. Τελικά (αφήνετε το βάζο πάνω στο τραπέζι), η άμμος ηρεμεί, η φουρτούνα υποχωρεί και ο κολυμβητής συνεχίζει να χαίρεται τη θάλασσα.
Όπως το παραπάνω πείραμα, ο θυμός και η φουρτούνα έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά: αρχή, εξέλιξη, τέλος. Το καλύτερο, λοιπόν, που μπορείτε να κάνετε σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η διαπραγμάτευση, προσανατολίζοντας το παιδί από την παράλογη απαίτηση, προς την πιο λογική και εφικτή.
Αν όμως δείτε πως δε γίνεται τίποτα, απλώς αφήστε το να ξεσπάσει. Σημαντικό είναι να προσέξετε να μη χτυπήσει, άρα απομακρύνετέ το σε έναν πιο ασφαλή χώρο, χωρίς βίαιες κινήσεις και στη συνέχεια δείξτε του ότι το αγνοείτε.
Η επιθετικότητα γεννά επιθετικότητα
Ως γονείς πρέπει να βοηθάτε το παιδί σας να καταλάβει γιατί θυμώνει.
Με αυτόν τον τρόπο, όταν στο παιδί εξηγήσουμε γιατί θυμώνει, αφενός θα ηρεμήσει, αφού θα μιλήσει για το θυμό του, και αφετέρου θα νιώθει και χαρούμενο, αφού οι γονείς έχουν καταλάβει τους λόγους που θύμωσε. Αν ο εκνευρισμός του παιδιού έχει ξεπεράσει τα όρια, το στέλνουμε στο δωμάτιό του (αν είναι ασφαλές) για να ηρεμήσει.
Οπωσδήποτε να έχουμε υπόψη μας ότι αν δείξουμε στο παιδί αποφασιστικότητα, το παιδί θα νιώθει πιο ασφαλές, θα αποδεχτεί την τιμωρία και αυτά που του λέτε θα γίνουν αποδεκτά. Σημαντικότατος είναι ο ρόλος που παίζουν η εκπαίδευση και το παράδειγμα στη διαχείριση του θυμού, από το παιδί.
Διαβάστε επίσης
Σε ισχύ από σήμερα το πρωί τα νέα μέτρα – Αυστηροί έλεγχοι σε όλη τη χώρα για την εφαρμογή τους
Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας: Νέες οδηγίες διατροφής
Long COVID : Οδηγίες της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας