Τι αλλάζει στις μεταμοσχεύσεις: Τα 13 σημεία που αναδεικνύει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας

Νέα εποχή ξεκινά για τις μεταμοσχεύσεις, με το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας. Στο ευαίσθητο όσο και κρίσιμο αυτό θέμα αναφέρθηκε στη χθεσινή ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής ο αρμόδιος Υπουργός. Ο Θάνος Πλεύρης ανέλυσε τα 13 σημεία αιχμής του νέου νομοσχεδίου, που αναμένεται να συμβάλει στο να αυξηθούν οι μεταμοσχεύσεις στη χώρα μας, βελτιώνοντας τις επιδόσεις μας διεθνώς.

Το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας φέρει τον τίτλο «Εκσυγχρονισμός του δικαίου για τη δωρεά και για τη μεταμόσχευση οργάνων». Επιδιώκει την προσαρμογή στις σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις του δικαίου των μεταμοσχεύσεων, με το οποίο έχει ενσωματωθεί στη ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2010/53/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 2010, σχετικά με τα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας των ανθρώπινων οργάνων, που προορίζονται για μεταμόσχευση.

Όπως είπε ο κ. Πλεύρης: «Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η συμπλήρωση και η επικαιροποίηση του νομικού πλαισίου, που διέπει τον εθνικό φορέα μεταμοσχεύσεων, προκειμένου να ασκήσει αποτελεσματικά τις αρμοδιότητές του στο συγκεκριμένο πεδίο».

Βασικά σημεία της προτεινόμενης νομοθετικής παρέμβασης είναι τα εξής:

1) Η αναβάθμιση της Επιτροπής Ζώντα Δότη και η οργάνωσή της σε δύο αυτοτελή τμήματα, ώστε να ασκεί χωρίς καθυστέρηση τις αρμοδιότητές της.

2) Η πρόβλεψη ότι, στο πλαίσιο μίας επιχειρούμενης μεταμόσχευσης, η ενημέρωση παρέχεται από ιατρούς, κατά προτίμηση διαφορετικούς από τους θεράποντες ιατρούς του υποψήφιου λήπτη ή από τους Συντονιστές Μεταμοσχεύσεων, εφόσον έχουν την ιατρική ιδιότητα, προκειμένου να αποφεύγεται η σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ των ιατρών που παρέχουν την ενημέρωση στον υποψήφιο δωρητή και αυτών που έχουν αναλάβει την φροντίδα του υποψήφιου λήπτη, και η εισαγωγή της υποχρέωσης χρήσης ενιαίου προδιατυπωμένου και εγκεκριμένου από τον ΕΟΜ εντύπου «Ενημέρωσης – Συγκατάθεσης», για τη διασφάλιση της πληρότητας της ενημέρωσης και εν γένει της διαδικασίας.

3) Η θέσπιση της υποχρέωσης των Μονάδων Μεταμόσχευσης να παρακολουθούν τον δωρητή τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο και σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.

4) Η εισαγωγή μίας ήπιας εκδοχής της εικαζόμενης συναίνεσης με την πρόβλεψη της δυνατότητας αφαίρεσης οργάνου-μοσχεύματος, στην περίπτωση που δεν υπάρχει εκφρασμένη βούληση του αποβιώσαντα και δεν ανευρίσκονται οικείοι του, υπό την τήρηση δικλείδων ασφαλείας που θα εξειδικευθούν με απόφαση του Υπουργού Υγείας μετά από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΟΜ. Γενικότερα ενισχύονται τα δικαιώματα των συμμετοχόντων στο σκέλος της ενημερωμένης συναίνεσης.

5) Η συμπερίληψη και του καρδιακού θανάτου, εκτός από τον εγκεφαλικό, παράλληλα με τη δυνατότητα επικαιροποίησης κάθε φορά των σχετικών πρωτοκόλλων και διαδικασιών, ώστε να παραμένουν εναρμονισμένα με τις σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις.

6) Η υποχρέωση του θεράποντα ιατρού ή του Τοπικού Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων να ενημερώνει το ΕΟΜ, προς τον σκοπό της αύξησης της διαθεσιμότητας μοσχευμάτων.

7) Η κατά προτεραιότητα διενέργεια των χειρουργικών πράξεων της αφαίρεσης και της μεταμόσχευσης οργάνων, σε σχέση με τις λοιπές χειρουργικές επεμβάσεις, εξαιρουμένων αυτών που είναι επείγουσες.

8) Η ενοποίηση σε Δίκτυο όλων των φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας που διαθέτουν Μονάδες Εντατικής Θεραπείας ή άλλα τμήματα, όπου είναι δυνατόν να νοσηλεύονται δυνητικοί δότες οργάνων (Δίκτυο Δωρεάς Οργάνων), καθώς και των Δομών Μεταμοσχεύσεων (Δίκτυο Μεταμόσχευσης Οργάνων), με στόχο τη διασφάλιση της συνεργασίας τους.

9) Η απόδοση μεγαλύτερης βαρύτητας στη μέτρηση του κλινικού αποτελέσματος των διενεργούμενων μεταμοσχεύσεων και στον επιτόπιο έλεγχο των Δομών Μεταμοσχεύσεων.

10) Η θεσμοθέτηση κριτηρίων αξιολόγησης των μεταμοσχευτικών κέντρων και συστήματος
παρακολούθησης και ελέγχου της συμμόρφωσης με τα κριτήρια αυτά.

11) Η αναβάθμιση του ρόλου του ΕΟΜ, ο οποίος μετονομάζεται σε «Ελληνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων», για να είναι ακριβέστερη η απόδοση της ονομασίας του στις διεθνείς σχέσεις. Εξοπλίζεται με επιπλέον αρμοδιότητες, ιδίως ως προς την αδειοδότηση, την αξιολόγηση και τον έλεγχο των Δομών Μεταμοσχεύσεων της Χώρας και προβλέπεται ότι θα επικουρείται από ειδικές επιτροπές, για την παροχή επιστημονικής συνδρομής σε εξειδικευμένα ζητήματα.

12) Η πρόβλεψη της δημιουργίας ενός ενιαίου Πληροφοριακού Συστήματος
Μεταμοσχεύσεων (ΠΣΜ) που ενσωματώνει όλες τις πληροφορίες, που σχετίζονται
με τη δωρεά, την αντιστοίχιση και την κατανομή οργάνων, τη μεταμόσχευση και τη
μακροπρόθεσμη μετα – μεταμοσχευτική παρακολούθηση.

13) Η διασφάλιση με επιπλέον πόρους, που θα καθοριστούν με ΚΥΑ, για την καλύτερη λειτουργία του ΕΟΜ.

Σύμφωνα με τον Υπουργό Υγείας: «Το νομοσχέδιο αποτελεί πρόταση επιτροπής με επιφανείς επιστήμονες στον χώρο των μεταμοσχεύσεων και βάζει τις βάσεις για ένα καλύτερο, πιο ευέλικτο και αποτελεσματικό πλαίσιο μεταμοσχεύσεων που θα αυξήσει τις μεταμοσχεύσεις διασφαλίζοντας καλύτερα τα δικαιώματα των ασθενών».