Η εργασία δεν είναι μόνο πηγή ικανοποίησης και κοινωνικο-οικονομικού status, αλλά επίσης αποτελεί πηγή άγχους, κούρασης και σε κάποιες περιπτώσεις εξάντλησης.
Ο όρος «Επαγγελματική Εξουθένωση» (burnout) χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει μια κατάσταση συναισθηματικής και σωματικής εξάντλησης στο πλαίσιο της εργασίας. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1974 από τον ψυχαναλυτή Herbert Freudenberger.
Δεν είναι γνωστό το ποσοστό των εργαζομένων που πάσχουν από επαγγελματική εξουθένωση και φυσικά αυτό κυμαίνεται ανάλογα με τη συγκεκριμένη εργασία, το εργασιακό καθεστώς, τη νομοθεσία και το περιβάλλον.
Η χώρα και ηλικία παίζουν σημαντικό ρόλο και λόγω του γεγονότος ότι ανάλογα με το γενικότερο εργασιακό περιβάλλον ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων με επαγγελματική εξουθένωση τελικά συνταξιοδοτούνται πρόωρα. Τα ποσοστά κυμαίνονται από 15-50%. Φαίνεται επίσης ότι υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού που εμφανίζει μια ευαλωτότητα στην ανάπτυξη εξουθένωσης.
Τα συμπτώματα του burnout
- Αίσθημα κόπωσης
- Μειωμένη αυτοπεποίθηση
- Αρνητική διάθεση
- Αίσθημα απομόνωσης
- Μειωμένη απόδοση
- Αίσθημα παγίδευσης
- Έλλειψη συγκέντρωσης
- Αυξημένος θυμός
- Έλλειψη κινήτρων
- Μειωμένη κινητικοποίηση
- Ψυχοσωματικές αντιδράσεις
- Ενοχές
Οι παράγοντες
- Υψηλές εργασιακές απαιτήσεις
- Εργασιακή ανασφάλεια
- Ασάφεια αρμοδιοτήτων
- Συγκρούσεις αξιών
- Κακή οργάνωση
- Έλλειψη αυτονομίας
- Έλλειψη αναγνώρισης
- Ανεπαρκής υποστήριξη
- Κακό εργασιακό περιβάλλον
- Αυξημένες ευθύνες
- Ελλιπής επικοινωνία
- Υπερβολική φιλοδοξία
- Τελειομανία
- Υπερεκτίμηση δυνατοτήτων
Τρόποι αντιμετώπισης
- Οργανώστε τις εργασίες σας και κάντε σωστή προτεραιοποίηση
- Θέστε καθημερινούς μικρούς και εφικτούς στόχους
- Επιβραβεύστε τον εαυτό σας
- Εντοπίστε τις πηγές άγχους
- Συζητήστε με συναδέλφους και προϊσταμένους πιθανές λύσεις που θα βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας
- Αναθεωρήστε τις προσδοκίες που έχετε από την εργασία αλλά και τους συναδέλφους σας
- Επαναπροσδιορίστε το ρόλο σας στο εργασιακό περιβάλλον
- Βάλτε όρια και σταματήστε το people pleasing
- Αποδεχτείτε λάθη που μπορεί να κάνετε & αποτυχίες
- “Αποσυνδεθείτε” από την εργασία σας όταν σχολάσετε
- Αποστασιοποιηθείτε και δημιουργήστε μια ρεαλιστική εικόνα για τον εαυτό σας & το εργασιακό σας περιβάλλον
- Αναγνωρίστε την αξία σας
- Διεκδικήστε αυτά που θέλετε
- Μην επιδιώκετε μόνιμα την τελειότητα
- Κάντε τακτά διαλείμματα
- Ασκηθείτε
Η καλύτερη αντιμετώπιση της επαγγελματικής εξουθένωσης είναι η έγκαιρη αναγνώριση των αρχικών συμπτωμάτων και η πρόληψη τόσο σε προσωπικό όσο και εργασιακό επίπεδο. Αφιερώστε τον απαραίτητο χρόνο να “ακούσετε” τον εαυτό σας, να εντοπίσετε τα προειδοποιητικά σημάδια και να αναλάβετε δράση!