Στην πρώτη θέση της Ευρώπης παραμένει η Ελλάδα καθώς, όχι μόνο δεν έχουν μειωθεί οι νοσοκομειακές λοιμώξεις στα ελληνικά νοσοκομεία μετά την πανδημία, αλλά έχουν αυξηθεί, όπως δείχνει η έκθεση του ΕΟΔΥ με τα αποτελέσματα της Επιτήρησης Μικροβιακής Αντοχής, Κατανάλωσης Αντιβιοτικών και Λοιμώξεων που Σχετίζονται με Φροντίδα Υγείας.
Στη μελέτη του ΕΟΔΥ συμμετείχαν 50 νοσοκομεία από όλη τη χώρα και συνολικά συμπεριλήφθηκαν 9.707 νοσηλευόμενοι. Το 12,1% των νοσηλευόμενων εμφάνισε τουλάχιστον μία λοίμωξη την ημέρα της καταγραφής. Σε κάθε ασθενή με λοίμωξη αντιστοιχούσαν κατά μέσο όρο 1,2 λοιμώξεις.
Νοσοκομειακές λοιμώξεις και Μικροβιακή αντοχή
✓ Η Μικροβιακή Αντοχή (ΜΑ) είναι μια από τις δέκα πιο σοβαρές απειλές για τη
δημόσια υγεία παγκοσμίως και συνδέεται άμεσα με τις Νοσοκομειακές Λοιμώξεις
(ΝΛ), καθώς για την αντιμετώπισή τους χρησιμοποιούνται συνήθως αντιβιοτικά
ευρέως φάσματος.
✓ Οι Νοσοκομειακές λοιμώξεις και η Μικροβιακή αντοχή αποτελούν απειλή για τους ασθενείς, καθώς σχετίζονται με αυξημένη νοσηρότητα, θνητότητα και διάρκεια νοσηλείας, ενώ επιβαρύνουν οικονομικά, σε μεγάλο βαθμό, το σύστημα υγείας.
✓ Η χώρα μας κατατάσσεται πρώτη μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στον επιπολασμό
των ΝΛ, ενώ καταγράφει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ΜΑ στην Ευρώπη για
συγκεκριμένα μικροβιακά στελέχη.
✓ Τα ποσοστά ΜΑ στην Ελλάδα παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με τα προ της
πανδημίας COVID-19 έτη.
✓ Σε πρόσφατη έκθεση του ECDC η Ελλάδα έχει πάρει την αρνητική πρωτιά της χώρας
με τα περισσότερα έτη ζωής που χάνονται λόγω ΜΑ.
✓ Σε μελέτη καταγραφής του σημειακού επιπολασμού των λοιμώξεων που συνδέονται
με χώρους παροχής υγείας και της χρήσης αντιβιοτικών το διάστημα 2022-2023 ο
επιπολασμός ανήλθε σε 12,1%, ενώ σε αντίστοιχη μελέτη το 2016-2017 ήταν 10,0%.
✓ Η κατανάλωση αντιβιοτικών το 2022-2023 κυμάνθηκε σε παρόμοια επίπεδα με το
2016-2017 (55,4%) ήταν, όμως, σημαντικά μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο
ευρωπαϊκό μέσο όρο.
✓ Έλλειψη δεδομένων καταγράφεται σε σχέση με την εμφάνιση χειρουργικών
λοιμώξεων στη χώρα μας, η καταγραφή των οποίων αποτελεί στόχο του ΕΟΔΥ για
τους επόμενους μήνες.
Λοιμώξεις σε χώρους παροχής φροντίδας υγείας πλην των νοσοκομείων
✓ Καταγράφεται έλλειψη δεδομένων σχετικά με τη συχνότητα των λοιμώξεων και την Μικροβιακή Αντοχή σε χώρους παροχής φροντίδας υγείας πλην των νοσοκομείων, όπως είναι οι μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων.
✓ Στις ευρωπαϊκές εκθέσεις δεν παρουσιάζονται δεδομένα για τη χώρα μας.
✓ Φέτος ο ΕΟΔΥ συμμετείχε για πρώτη φορά σε μελέτη επίπτωσης λοιμώξεων τα
αποτελέσματα της οποίας περιλαμβάνονται παρακάτω.
✓ Κατόπιν πρόσκλησης του ECDC, o ΕΟΔΥ συμμετέχει, επίσης για πρώτη φορά, σε
μέλετη επιπολασμού λοιμώξεων και ΜΑ που πραγματοποιείται σε ευρωπαϊκό
επίπεδο. Η συλλογή των δεδομένων για περισσότερες από 25 δομές που επιλέχθηκαν
με τυχαιοποιημένο τρόπο έχει ολοκληρωθεί.
Επιτήρηση Candida auris στα νοσοκομεία της χώρας
✓ Ο ΕΟΔΥ ξεκίνησε να καταγράφει λοιμώξεις και αποικισμούς με τον παθογόνο μύκητα
C. auris το 2019. Τα δεδομένα δείχνουν ότι ο εν λόγω μύκητας απομονώνεται με
αυξανόμενη συχνότητα στο νοσοκομειακό περιβάλλον, γεγονός που σε κάποιο
βαθμό οφείλεται στην αύξηση της εργαστηριακής διερεύνησης για το παθογόνο.
Δεδομένα αντοχής ανά παθογόνο σε νοσοκομειακά στελέχη και στελέχη της κοινότητας
✓ Τα δεδομένα του δικτύου WHONET που παρουσιάζονται στην έκθεση αναλυτικά
δείχνουν την καθολική – εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις – υπεροχή της αντοχής στη
χώρα μας σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες ανά παθογόνο.
Στη μελέτη συμμετείχαν 50 νοσοκομεία από όλη τη χώρα και συνολικά συμπεριλήφθηκαν
9.707 νοσηλευόμενοι. Το 12,1% των νοσηλευόμενων εμφάνισε τουλάχιστον μία λοίμωξη την ημέρα της καταγραφής. Σε κάθε ασθενή με λοίμωξη αντιστοιχούσαν κατά μέσο όρο 1,2
λοιμώξεις.
Από το σύνολο των 1.408 καταγεγραμμένων λοιμώξεων, το 69,6% εμφανίστηκε 48 ώρες μετά την εισαγωγή στο νοσοκομείο, ενώ στο 28,6% των λοιμώξεων ο ασθενής παρουσίαζε τη λοίμωξη κατά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο. Οι ήδη εκδηλωμένες λοιμώξεις κατά την
εισαγωγή είχαν πιθανή προέλευση το ίδιο νοσοκομείο (επανεισαγωγή ασθενούς) στο 7,5%
των περιπτώσεων, άλλο νοσοκομείο στο 8,9%, μονάδες χρονίως πασχόντων στο 2,9% και μη καθορισμένης προέλευσης στο 9,2%. Για το 1,8% των λοιμώξεων η προέλευση δε μπορούσε να καθοριστεί.
Ο υψηλότερος επιπολασμός νοσοκομειακών λοιμώξεων καταγράφηκε στους ασθενείς των
μονάδων εντατικής θεραπείας όπου 45,7% των νοσηλευόμενων εμφάνιζε τουλάχιστον μία
λοίμωξη. Ακολούθησαν οι ασθενείς που νοσηλεύονταν σε κλινικές του παθολογικού τομέα
(μεταξύ αυτών εσωτερική παθολογία, καρδιολογία, ογκολογία κ.α.) με επιπολασμό 13,5%
και σε κλινικές του χειρουργικού τομέα (γενική χειρουργική, ΩΡΛ κ.α.) με επιπολασμό 8,2%.
Αντίθετα, οι λοιμώξεις αυτές καταγράφηκαν λιγότερο συχνά στους νοσηλευόμενους
παιδιατρικών κλινικών (3%), μαιευτικής – γυναικολογίας (1,4%) και ψυχιατρικής (1,2%).
Η συχνότερη εντόπιση των λοιμώξεων ήταν το κατώτερο αναπνευστικό με
ποσοστό 28,9% του συνόλου, που στην πλειονότητά τους ήταν πνευμονίες (24,9% του συνόλου).
Τα μικρόβια που προκαλούν ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και έχουν αντοχή στα αντιβιοτικά
Τουλάχιστον ένας μικροοργανισμός ταυτοποιήθηκε στο 58,9% των λοιμώξεων και
δηλώθηκαν 1.259 μικροοργανισμοί. Συχνότερα ήταν τα Gram αρνητικά βακτήρια: Klebsiella
spp. σε ποσοστό 20,5%, Acinetobacter spp. σε 12,8% και η P. aeruginosa σε 10,2%.
Τα τρία αυτά είδη συνολικά είναι υπεύθυνα για τις μισές περίπου λοιμώξεις στους χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα.
Τα είδη του μύκητα Candida κατείχαν την τέταρτη θέση με ποσοστό 7,9%. Ο Staphylococcus aureus και η Escherichia coli, δύο συχνά αίτια λοίμωξης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, δηλώθηκαν λιγότερα συχνά στην Ελλάδα με 6,3% και 4,9% αντίστοιχα.
Αθροιστικά, τα μη ευαίσθητα στελέχη αποτελούσαν το 69,3% (400/577) μεταξύ εκείνων που
είχαν αποτελέσματα σε έλεγχο ευαισθησίας. Ο συνδυαστικός αυτός δείκτης αντοχής
υπολογίστηκε λαμβάνοντας υπόψη τους ελέγχους ευαισθησίας σε συγκεκριμένους
αντιμικροβιακούς δείκτες. Αφορά σε στελέχη S. aureus ανθεκτικά στη μεθικιλλίνη (MRSA),
Εντεροκόκκους ανθεκτικούς στη βανκομυκίνη (VRE), Εντεροβακτηριακά μη ευαίσθητα στις
3ης γενιάς κεφαλοσπορίνες (3GC-NS Enterobacteriaceae) και στελέχη P. aeruginosa και A.
baumannii μη ευαίσθητα στις καρβαπενέμες.
Δείτε εδώ την έκθεση του ΕΟΔΥ
Διαβάστε επίσης
Τα καλύτερα και τα χειρότερα τρόφιμα για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση