Το λεμφοίδημα είναι το οίδημα (πρήξιμο) ενός μέρους του σώματος εξαιτίας της συσσώρευσης λέμφου στους ιστούς κάτω από το δέρμα. Τις περισσότερες φορές σχετίζεται με την αφαίρεση των λεμφαδένων για τη θεραπεία του καρκίνου ή την ακτινοβολία και τη χημειοθεραπεία και ονομάζεται δευτεροπαθές.
Ωστόσο, υπάρχει και το πρωτοπαθές λεμφοίδημα, δηλαδή αυτό που εμφανίζεται σε ασθενείς οι οποίοι γεννήθηκαν με λιγότερα λεμφαγγεία ή λιγότερους λεμφαδένες. Οι ασθενείς με λεμφοίδημα εκτός από το πρήξιμο στο πόδι ή το χέρι, ή σε άλλο μέρος του σώματος, εμφανίζουν λοιμώξεις του δέρματος, ενώ επηρεάζεται η ποιότητα ζωής τους.
Για πολλά χρόνια δεν υπήρχε λύση στο λεμφοίδημα και οι ασθενείς βασίζονταν αποκλειστικά στις περιδέσεις και τις λεμφικές μαλάξεις. Πλέον, οι μικροχειρουργικές τεχνικές έχουν ανοίξει νέους ορίζοντες για την περαιτέρω αντιμετώπιση ή ακόμη και θεραπεία.
Η μεταμόσχευση λεμφαδένων αποτελεί την κορυφαία μέθοδο αντιμετώπισης του λεμφοιδήματος
Η κορυφαία μέθοδος αυτή τη στιγμή στην αντιμετώπιση του λεμφοιδήματος παγκοσμίως είναι η μεταμόσχευση λεμφαδένων, η οποία αποκαθιστά τους λεμφαδένες και τη συνέχεια του λεμφικού συστήματος με τη δημιουργία νέων λεμφαγγείων.
Η μεταμόσχευση λεμφαδένων, χάρη στην τοποθέτηση λεμφαδένων σε περιοχές όπου έχουν αφαιρεθεί, αλλάζει σταδιακά όλη την εικόνα του μέλους που πάσχει. Πρόκειται για μια επέμβαση «ελαφριά» για τον ασθενή, χωρίς μετεγχειρητική δυσκολία. Οι ασθενείς μπορεί να κινητοποιηθούν ήδη από την πρώτη μέρα και να περπατήσουν, ενώ τα πρώτα σημάδια βελτίωσης φαίνονται από τις πρώτες 15 μέρες! Βεβαίως όσο περνά ο χρόνος, τόσο βελτιώνεται και η πάσχουσα περιοχή.
Το αισιόδοξο είναι ότι βλέπουμε πλέον τα μακροχρόνια αποτελέσματα από τη μεταμόσχευση λεμφαδένων σε ασθενείς, οι οποίοι έχουν χειρουργηθεί και μετά από δέκα και πλέον χρόνια συνεχίζουν να ωφελούνται. Συγκεκριμένα, παρατηρούμε ότι αλλάζει η βιολογία των ιστών και βελτιώνονται πάσχουσες περιοχές του σώματος, αλλάζει η εικόνα του χεριού ή του ποδιού, ενώ μαλακώνει το δέρμα και το υποδόριο λίπος. Τα αποτελέσματα για τους ασθενείς είναι άμεσα ορατά, καθώς δεν πονάνε, γίνονται πιο λειτουργικοί, η ποιότητα ζωής τους βελτιώνεται και δεν κινδυνεύουν από επεισόδια λοίμωξης. Η βελτίωση της λειτουργικότητας συνοδεύεται και από αισθητική βελτίωση, λόγω της μείωσης του όγκου και του πρηξίματος.
Ποιοι είναι όμως οι ασθενείς με λεμφοίδημα που ωφελούνται από μια τέτοια επέμβαση;
Πρόκειται τόσο γι’ αυτούς με δευτεροπαθές λεμφοίδημα, δηλαδή γυναίκες που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή και λεμφαδενικό καθαρισμό για καρκίνο ή γυναίκες με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που υποβλήθηκαν σε υστερεκτομή, άνδρες που υποβλήθηκαν σε προστατεκτομή, σε επέμβαση για καρκίνο στα γεννητικά όργανα κ.α., όσο και αυτούς που πάσχουν από πρωτοπαθές λεμφοίδημα.
Δημήτρης Διονυσίου, Αναπληρωτής Καθηγητής Πλαστικής Χειρουργικής του Τμήματος Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Διαβάστε επίσης
Η αναβάθμιση του ΕΣΥ και η άποψη των νέων – Τι άλλαξε
ΠΟΥ: Πόσο κοντά είμαστε στην επόμενη πανδημία και ποιος ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής