Η μικροβιακή αντοχή παραμένει μια “σιωπηλή” πανδημία. Πολλοί γιατροί συνταγογραφούν “λάθος” αντιβιοτικά, με αποτέλεσμα τα υπερμικρόβια να αντιστέκονται στις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις (Λοιμώξεις που σχετίζονται με Φροντίδα Υγείας, ΛΣΦΥ).
Αποτέλεσμα; Περίπου 2.000 άνθρωποι τον χρόνο στην Ελλάδα χάνουν τη ζωή τους ακριβώς από αυτές τις λοιμώξεις, που “ευημερούν” σε περιβάλλοντα ΜΕΘ, μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων και μονάδων χρόνιων νοσημάτων.
Όσα ακούστηκαν στην ενημερωτική εκδήλωση του ΕΟΔΥ για επίκαιρα θέματα δημόσιας υγείας προκαλούν έντονη ανησυχία. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ελλάδα παραμένει στην πρώτη θέση στην Ευρώπη στη μικροβιακή αντοχή και στις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.
Μικροβιακή αντοχή: Ποιοι γιατροί συνταγογραφούν “λάθος” αντιβιοτικά
Μια βασική παράμετρος είναι ότι πολλοί γιατροί δεν συνταγογραφούν τα λεγόμενα αντιβιοτικά “Access”. Δηλαδή αντιβιοτικά 1ης και 2ης γραμμής, που προσφέρουν την καλύτερη θεραπευτική αξία, ελαχιστοποιώντας παράλληλα το ενδεχόμενο μικροβιακής αντοχής.
Αυτά τα αντιβιοτικά πρέπει να χορηγούνται σε ποσοστό 65-70% σύμφωνα με τις διεθνείς συστάσεις, αλλά το ποσοστό είναι μικρότερο.
Φαίνεται ότι αρκετοί παθολόγοι, γενικοί γιατροί, παιδίατροι, ουρολόγοι και πνευμονολόγοι δεν συνταγογραφούν σε μεγάλο βαθμό αυτή την κατηγορία αντιβιοτικών, αλλά τα λεγόμενα ευρέως φάσματος αντιβιοτικά, με μεγάλη επίδραση στη μικροβιακή αντοχή.
Περίπου 3.800 ασθενείς τον χρόνο στη χώρα μας πεθαίνουν εξαιτίας τριών βασικών κατηγοριών ΛΣΦΥ, πνευμονίες, ουρολοιμώξεις και βακτηριαιμίες.
Όταν μπαίνουν στο νοσοκομείο, έχουν ήδη λοίμωξη
Το πρόβλημα είναι τεράστιο στην κοινότητα. Στα δημόσια νοσοκομεία – από όπου υπάρχουν στοιχεία – η Ελλάδα δεν είναι στην πρώτη θέση στην Ευρώπη, αλλά κάπου στη μέση. Παρόλα αυτά και εκεί τα στοιχεία είναι σοκαριστικά.
Υπολογίζεται ότι 12 στους 100 νοσηλευόμενους προσβάλλονται από ενδονοσοκομειακά μικρόβια, όταν σε άλλες χώρες της Ευρώπης το ποσοστό αυτό περιορίζεται σε 6,8%.
Όπως επεσήμανε ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Χρίστος Χατζηχριστοδούλου, από αυτούς, ο 1 στους 2 ήδη φέρει τη λοίμωξη κατά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι κάποιοι ασθενείς πάνε αποικισμένοι, όπως λέγεται, στα νοσοκομεία, γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη σύστασης δικτύου, για να ελέγχει τη φορεία των μικροβίων.
Μελέτη σημειακού επιπολασμού ΛΣΦΥ και χρήσης αντιβιοτικών σε ελληνικά νοσοκομεία κατέδειξε ότι οι συχνότερες λοιμώξεις την περίοδο 2022-2023 ήταν:
- Πνευμονίες (28.9%)
- Βακτηριαιμίες (20%)
- Ουρολοιμώξεις (13.1%)
- COVID-19 (8.4%)
- Λοιμώξεις χειρουργικού πεδίου (7.3%)
- Λοιμώξεις από Clostirioides difficile (4%).
ΕΟΔΥ: Σειρά μέτρων και δράσεων
Στο πλαίσιο αυτό ο ΕΟΔΥ έχει ήδη λάβει χρηματοδότηση και προχωρά στην υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων.
Συγκεκριμένα έχουν προσληφθεί 90 άτομα σε 55 νοσοκομεία, τα οποία ως βασική τους δουλειά θα έχουν να επιτηρούν εάν και κατά πόσο τηρούνται τα μέτρα πρόληψης από γιατρούς και νοσηλευτές.
Παράλληλα δρομολογείται η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ιχνηλάτησης των νέων εισαγωγών στα νοσοκομεία, ώστε να “φρενάρει” η διασπορά των μικροβίων.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως εξήγησε ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, Νίκος Σύψας, ο ασθενής χρειάζεται να μπαίνει σε θάλαμο απομόνωσης.
“Βέβαια το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε πολλούς θαλάμους απομόνωσης”, επεσήμανε ο κ. Σύψας, εξηγώντας ότι την κατάσταση δυσχεραίνει και το γεγονός ότι σε απομόνωση πρέπει να μπαίνουν και ασθενείς με γρίπη και COVID.
Στόχος του ΕΟΔΥ είναι, μέσα σε μία τριετία, οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις να μειωθούν από 12 προσβεβλημένους νοσηλευόμενους ανά 100, σε 9 νοσηλευόμενους ανά 100.
Επιπλέον, ως το 2030, η κατανάλωση αντιβιοτικών στην κοινότητα θα πρέπει να μειωθεί κατά 27% σε σύγκριση με το έτος αναφοράς 2019.
Σε αυτό, που συμφώνησαν όλοι οι επιστήμονες, που συμμετείχαν στην ενημερωτική εκδήλωση του Οργανισμού, είναι ότι η αλλαγή κουλτούρας μέσα από την εκπαίδευση παραμένει η αιχμή του δόρατος.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πλημμελής ή λανθασμένη τήρηση των κανόνων για υγιεινή των χεριών, που είναι κομβικής σημασίας στη διασπορά των μικροβίων.
Το Healthstories είχε δημοσιεύσει κατ’ αποκλειστικότητα λεπτομέρειες από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και τη μικροβιακή αντοχή.
Διαβάστε επίσης
Λοιμώξεις και μικροβιακή αντοχή: Έρχεται νέο εθνικό σχέδιο από τον ΕΟΔΥ, όλες οι λεπτομέρειες