Η μάχη με την επιδημία του κορονοϊού βρίσκεται σε εξαιρετικά κρίσιμο σημείο.
Τα περιοριστικά μέτρα και η μη εφαρμογή τους σε σημαντικό βαθμό, δεν αναχαίτισαν τους κρίσιμους δείκτες που δείχνουν αν ελέγχεται ή όχι η διασπορά του κορονοϊού στην κοινότητα.
Ο κρίσιμος δείκτης Rt, ο ενεργός αριθμός αναπαραγωγής του κορονοϊού στην κοινότητα, ξεπέρασε το 1, παρά το lockdown.
Το Rt είναι στο 1,06 για την επικράτεια, αλλά ο αριθμός αυτός έχει προκύψει ως μέσος όρος του χαμηλότερου και του υψηλότερου δείκτη που έχουν καταγραφεί στη χώρα. Το χαμηλότερο Rt είναι 0,43 και αφορά στις κίτρινες περιοχές και το υψηλότερο Rt είναι 1,81 στις κόκκινες περιοχές όπως το λεκανοπέδιο Αττικής.
Όλοι οι επιστήμονες έχουν τονίσει κατ’ επανάληψη πως ο δείκτης Rt πρέπει να είναι κάτω από το 1 για τον περιορισμό της επιδημίας. Όσο ανεβαίνει το Rt τόσο θα αυξάνονται οι μολύνσεις και μετέπειτα οι εισαγωγές στα νοσοκομεία.
Οι δείκτες RO και Rt αποτυπώνουν τον μέσο αριθμό ανθρώπων που θα μολυνθούν με τον κορονοϊό από έναν άνθρωπο. Δηλαδή, αν το “R” είναι πάνω από το 2, ο φορέας του ιού θα κολλήσει τουλάχιστον άλλους δύο.
Τι είναι ο δείκτης Θετικότητας
Την ίδια στιγμή το ποσοστό θετικότητας στα τεστ που έγιναν την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου είναι στο 4.31%, όταν το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) έχει θέσει ως όριο το 4% για τον έλεγχο της επιδημίας.
Ο δείκτης θετικότητας δείχνει τη διασπορά του κορονοϊού στην κοινότητα και είναι μια σημαντική παράμετρος για την παρατήρηση της εξάπλωσης του ιού.
Ωστόσο ο δείκτης θετικότητας δεν είναι τόσο κρίσιμος στη λήψη αποφάσεων δεδομένου ότι πολλοί από εκείνους που προσέρχονται για τεστ, ακόμα και στις δειγματοληπτικές εξετάσεις του ΕΟΔΥ μέσα από το αυτοκίνητο, μπορεί να έχουν συμπτώματα ή υποψία επαφής με κρούσμα.
Τι είναι ο δείκτης RO
Ο δείκτης Rt θεωρείται ένας από τους κρισιμότερους δείκτες γιατί αποτυπώνει την διασπορά του κορονοϊού όταν εφαρμόζονται περιοριστικά μέτρα. Και εκεί είναι η διαφορά του με τον δείκτη RO για τον οποίο είχε μιλήσει ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας στο πρώτο και το δεύτερο κύμα της επιδημίας.
“Όταν ο δείκτης αυτός (RO) είναι στη μονάδα σημαίνει ότι μία επιδημία διατηρείται. Κάθε κρούσμα δύναται να μολύνει κατά μέσο όρο άλλο ένα άτομο. Περαιτέρω αύξηση αυτού του αριθμού θα σημαίνει ότι πλέον η επιδημία θα είναι εκτός ελέγχου. «Αν συνεχίσουμε έτσι, κάθε εισαγόμενο θετικό κρούσμα σε έναν πληθυσμό θα αποτελεί και μία συνεχιζόμενη αλυσίδα μετάδοσης και έτσι θα οδηγούμαστε σε αυξανόμενο ρυθμό μολύνσεων και κρουσμάτων”.
Το R0 εκφράζει πόσα άτομα μπορεί να μολύνει ένα κρούσμα στην αρχή της επιδημίας, όταν δηλαδή στον πληθυσμό δεν υπάρχει ανοσία και δεν έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται παρεμβάσεις για τον περιορισμό της μετάδοσης. Αν, για παράδειγμα, το R0 είναι ίσο με 3, κάθε κρούσμα μπορεί να μολύνει άλλα 3 άτομα κατά μέσο όρο, και αυτά με τη σειρά τους άλλα 3 το καθένα κ.ο.κ. Κατά συνέπεια, ο αριθμός των κρουσμάτων αυξάνει σταδιακά και ακολουθεί εκτεταμένη διασπορά. Αν το R0 είναι μικρότερο από 1, τότε δεν υπάρχει κίνδυνος επιδημίας.
Τι είναι ο δείκτης Rt
Σύμφωνα με ανάλυση της Αναπληρώτριας Καθηγήτριας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Βάνας Σύψα “όταν εφαρμόζονται παρεμβάσεις για τον περιορισμό της μετάδοσης, όπως για παράδειγμα τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, το ενδιαφέρον μετατοπίζεται από το R0 στον ενεργό αριθμό αναπαραγωγής Rt. Αυτός ο δείκτης εκφράζει τον αριθμό των ατόμων που μπορεί να μολύνει ένα κρούσμα παρουσία αυτών των παρεμβάσεων. Η τιμή του μπορεί να μεταβάλλεται διαχρονικά μιας και η σταδιακή εισαγωγή μέτρων και η αλλαγή συμπεριφοράς του πληθυσμού (π.χ. υγιεινή χεριών, περιορισμός επαφών) καθιστούν τη μετάδοση ολοένα και πιο δύσκολη. Στόχος είναι να μειωθεί σε επίπεδο μικρότερο του 1 μιας και αυτό υποδηλώνει ότι επιτεύχθηκε έλεγχος της επιδημίας”.
Η σταδιακή αύξηση του δείκτη Rt αποτυπώνεται και από τις τελευταίες μετρήσεις, αφού στις 24 Φεβρουαρίου ήταν 0,95 (95%Crl: 0.21-1.70) και στις 3 Μαρτίου ήταν 0,98 (95%Crl: 0,30-1,72) για να φτάσει στις 10 Μαρτίου στο 1,06 (95%Crl: 0.43-1.81).
Και όσο αυξάνεται ο δείκτης Rt, αυξάνονται οι νέες μολύνσεις και οι εισαγωγές. Στις 28 Φεβρουαρίου 259 ασθενείς εισήχθησαν σε νοσοκομεία με κορονοϊό, στις 5 Μαρτίου εισήχθησαν 356 και χθες 9 Μαρτίου 443.
«Σε κάθε εφημερία γεμίζει ένα νοσοκομείο δυναμικότητας 200 ελεύθερων κλινών τις τελευταίες ημέρες με ασθενείς Covid-19» είπε στη χθεσινή ενημέρωση ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, θέλοντας να καταδείξει ότι αρχίζει μία νέα μάχη έναντι του κορονοϊού.