Για εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως, τα συνδυασμένα ορμονικά αντισυλληπτικά αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς τους, είτε για τον έλεγχο των γεννήσεων είτε για τη ρύθμιση του εμμηνορροϊκού κύκλου. Όμως, νέα επιστημονικά ευρήματα εγείρουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με έναν πιθανό κίνδυνο που δεν είναι ευρέως γνωστός: τον αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, ακόμη και σε νεαρές, υγιείς γυναίκες.
Τριπλάσιος ο κίνδυνος για κρυπτογενές εγκεφαλικό
Στο πρόσφατο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης για το Εγκεφαλικό Επεισόδιο, παρουσιάστηκε η μελέτη Secreto, μια διεθνής έρευνα που διερεύνησε τις αιτίες ανεξήγητων εγκεφαλικών επεισοδίων σε νέους ηλικίας 18 έως 49 ετών, σε δείγμα 608 ασθενών από 13 ευρωπαϊκές χώρες.
Το πλέον ανησυχητικό εύρημα: Οι γυναίκες που λάμβαναν συνδυασμένα από του στόματος αντισυλληπτικά είχαν τριπλάσιες πιθανότητες να υποστούν κρυπτογενές ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, σε σύγκριση με όσες δεν χρησιμοποιούσαν τέτοιου τύπου αντισύλληψη – ακόμα και όταν συνυπολογίστηκαν παράγοντες όπως η παχυσαρκία ή το ιστορικό ημικρανιών.
Τι είναι το κρυπτογενές εγκεφαλικό;
Πρόκειται για εγκεφαλικό επεισόδιο άγνωστης αιτίας. Παρόλο που οι περισσότεροι άνθρωποι το συνδέουν με προχωρημένη ηλικία και υποκείμενα νοσήματα, σε νεαρές γυναίκες τα κρυπτογενή εγκεφαλικά αποτελούν έως και το 40% των περιστατικών, γεγονός που υποδηλώνει την πιθανή συμμετοχή παραγόντων φύλου – όπως η λήψη ορμονών.
Ο μηχανισμός πίσω από τον κίνδυνο
Όπως εξηγεί η λέκτορας νευροεπιστημών Laura Elin Pigott, τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά περιέχουν συνθετικά οιστρογόνα και προγεσταγόνα, που επηρεάζουν τη φυσιολογία της πήξης του αίματος.
- Τα συνθετικά οιστρογόνα ενεργοποιούν το ήπαρ ώστε να παράγει περισσότερες πρωτεΐνες πήξης.
- Μειώνονται τα φυσικά αντιπηκτικά του οργανισμού.
- Το αίμα γίνεται πιο επιρρεπές στον σχηματισμό θρόμβων, οι οποίοι μπορεί να φράξουν τα αγγεία του εγκεφάλου.
- Παράλληλα, τα οιστρογόνα μπορεί να αυξήσουν την αρτηριακή πίεση και να μεταβάλλουν τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων, γεγονός που ενισχύει περαιτέρω τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Μελέτη παρακολούθησης 2 εκατομμυρίων γυναικών έδειξε ότι:
- Ο κολπικός δακτύλιος αύξησε τον κίνδυνο εγκεφαλικού κατά 2,4 φορές και καρδιακής προσβολής κατά 3,8 φορές.
- Το αντισυλληπτικό έμπλαστρο συνδέθηκε με σχεδόν 3,5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για εγκεφαλικό.
- Αντίθετα, το ενδομήτριο σπείραμα (IUD) που περιέχει μόνο προγεστερόνη, δεν αύξησε τον κίνδυνο.
Ο κίνδυνος εγκεφαλικού, αν και συνολικά χαμηλός, είναι αυξημένος στις γυναίκες που:
- Καπνίζουν
- Έχουν ημικρανίες
- Έχουν οικογενειακό ιστορικό θρόμβωσης
- Πάσχουν από υπέρταση ή μεταβολικό σύνδρομο
Τι σημαίνει αυτό για τις γυναίκες;
Η Pigott υπογραμμίζει ότι καμία μέθοδος αντισύλληψης δεν είναι απόλυτα ασφαλής ή ιδανική για όλες. Ωστόσο, η ενημέρωση και η εξατομικευμένη επιλογή, με τη συμβολή γιατρού, μπορούν να βοηθήσουν τις γυναίκες να επιλέξουν την καταλληλότερη λύση για τις ανάγκες τους και το ιατρικό τους προφίλ.
«Χρειαζόμαστε περισσότερη έρευνα που να αντανακλά την πολυπλοκότητα του γυναικείου σώματος, όχι μόνο για να βελτιώσουμε την ασφάλεια των φαρμάκων, αλλά και για να δώσουμε στις γυναίκες τη δυνατότητα ουσιαστικής και ενημερωμένης επιλογής», τονίζει η ερευνήτρια.
Photo Shutterstock
Διαβάστε επίσης
Αντιφλεγμονώδη και αντισυλληπτικά μαζί, αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβων
Κρίσεις πανικού: Πώς εκδηλώνονται, ο κρυφός κίνδυνος – Εξηγεί ο αν. καθ. Ψυχιατρικής Β. Μασδράκης