Με ισχυρό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία και έντονη παρουσία σε 85 χώρες η εταιρεία DEMO είναι έτοιμη για τη μάχη της θεραπείας της covid-19 με την δεξαμεθαζόνη, ολοκληρώνοντας παράλληλα τη νέα μεγάλη επένδυση με την ανάπτυξη Τεχνολογικού Κέντρου στη Θεσσαλονίκη.
Το 2021 θα είναι μία παραγωγική χρονιά για την εταιρεία, όπως εξηγεί σε συνέντευξή του στο Healthstories.gr ο Δημήτρης Δέμος, Διευθύνων Σύμβουλος της DEMO ΑΒΕΕ και αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), τονίζοντας την στοχοπροσήλωση στην ανάπτυξη και την έρευνα.
Ποιο είναι το μυστικό μιας οικογενειακής επιχείρησης που έχει καταφέρει όχι μόνο μία στέρεη και έντονη παρουσία στην Ελλάδα, αλλά και στις 5 ηπείρους του πλανήτη;
Η εταιρεία DEMO είναι μια αμιγώς Ελληνική εταιρεία η οποία κατάφερε να αυξήσει τις πωλήσεις μέσα στα 20 τελευταία χρόνια κατά 100 φορές και από 1,8εκατ ευρώ να είναι σήμερα στα 180 εκατ. ευρώ, κάνοντας εξαγωγές σε 85 χώρες σε όλο τον κόσμο. Αυτό το πέτυχε, κάνοντας χρήση μιας σειράς καινοτομιών, αν και παρέμεινε σταθερά προσανατολισμένη στην παραγωγή γενοσήμων φαρμάκων. Πρακτικά, για την τοπική επιχειρηματικότητα που δεν διαθέτει κεφάλαια για να επενδύσει σε νέες πλατφόρμες η απάντηση και το μυστικό βρίσκεται στην “οριακή καινοτομία”. Δηλαδή στον τρόπο με τον οποίο μπορείς να μετασχηματίσεις ένα προϊόν. Να αποκτήσει οριακά καινοτόμα χαρακτηριστικά.
Τη δεκαετία του 2000, η εταιρεία μας είχε ήδη επικεντρωθεί στην παραγωγή ενέσιμων διαλυμάτων, τα οποία λόγω της φύσης τους χρησιμοποιούνται στα νοσοκομεία. Τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στα νοσοκομεία έχουν μια ιδιαιτερότητα σε σχέση με τα προϊόντα του ιδιωτικού φαρμακείου: Τα προϊόντα αυτά, άλλος τα χρησιμοποιεί (νοσηλευτικό προσωπικό) και άλλος τα καταναλώνει (ασθενής). Δεδομένου ότι το νοσηλευτικό προσωπικό πρέπει να εξυπηρετήσει μεγάλο αριθμό ασθενών, ανακαλύψαμε μια σημαντική παράμετρο στην οποία μέχρι τότε δεν είχε δοθεί η απαραίτητη βαρύτητα: την ευχρηστία του προϊόντος.
Προχωρήσαμε, λοιπόν, σε μια σημαντική καινοτομία στο προϊόν και ήμασταν η πρώτη εταιρεία παγκοσμίως που παρήγαγε νοσοκομειακή αντιβίωση και γενικά σύνθετα μόρια σε πλαστικό περιέκτη. Για να παραχθεί αυτό το προϊόν ουσιαστικά καινοτομήσαμε στην παραγωγική διαδικασία, αφού ακολουθήθηκε τελείως διαφορετική διαδικασία από αυτήν που προβλέπεται για τα προϊόντα σε γυάλινο περιέκτη.
Η έγκριση ενός προϊόντος σε πλαστικό περιέκτη αποτελεί πιο σύνθετη διαδικασία, αφού το πλαστικό είναι πορώδες υλικό από τη φύση του και επομένως μπορεί να αντιδράσει με το μόριο ή να αποβάλει διάφορες χημικές ρίζες στο προϊόν. Επιπλέον, η χρήση ακατάλληλης κόλλας στην ετικέτα μπορεί να εισχωρήσει στο διάλυμα και να το επιμολύνει, πράγμα που δεν μπορεί να συμβεί στην γυάλινη συσκευασία. Η αξία της καινοτομίας που επιτύχαμε στα μέσα της δεκαετίας του 2000 όχι μόνο αντανακλάται στα νούμερα της εταιρείας μας αλλά και σε όλη την παγκόσμια αγορά, αφού σήμερα όποιο φάρμακο σε ενέσιμη μορφή είναι συμβατό με τον πλαστικό περιέκτη έχει μερίδιο αγοράς 70% σε σχέση με το αντίστοιχο σε γυάλινο περιέκτη.
Η ανωτέρω φιλοσοφία, δηλαδή η «οριακή καινοτομία», υπάρχει πλέον στη νομοθεσία την ευρωπαϊκή με τον όρο «υβριδικά» και είναι μια κατηγορία που πολλές εταιρείες γενοσήμων, μεταξύ αυτών και αρκετές Ελληνικές, ψάχνουν να βρουν το συγκριτικό πλεονέκτημα τους και τη μεγέθυνση των οικονομικών αποτελεσμάτων τους.
Τα τελευταία χρόνια έχετε κάνει μεγάλες επενδύσεις για την Έρευνα και Ανάπτυξη (R&D). Τι θα πρέπει να περιμένουμε;
Πράγματι, την τελευταία πενταετία έχουν γίνει μεγάλες επενδύσεις στη DEMO, στους νευραλγικούς τομείς της παραγωγής, του R&D και της ψηφιοποίησης. Μια νέα, πρόσθετη μεγάλη επένδυση που ξεκινήσαμε στις αρχές του 2020, είναι η κατασκευή μιας νέας πτέρυγας για ενέσιμα σε γυάλινα φιαλίδια σε υγρή και λυοφιλοποιημένη μορφή. Αυτή η νέα επένδυση θα αυξήσει κατά πολύ την ετήσια παραγωγική μας ικανότητα σε λυοφιλοποιημένα προϊόντα και θα μας καθιερώσει ως έναν από τους σημαντικότερους παραγωγούς λυοφιλοποιημένων προϊόντων στην Ευρώπη.
Επιπλέον οι χώροι των εργαστηρίων στις μονάδες της Αττικής είναι πλέον είναι 2.500τμ . Τα δύο τελευταία χρόνια αναπτύξαμε 14 νέα προϊόντα στις εγκαταστάσεις μας, λάβαμε 300 άδειες σε 27 χώρες, ενώ ξεκινήσαμε πωλήσεις σε 6 νέες χώρες. Παράλληλα, κατασκευάζουμε το νέο μας Τεχνολογικό Κέντρο, στη Θεσσαλονίκη .Το σχέδιο ανάπτυξης των εργαστηρίων περιλαμβάνει την κατασκευή τεσσάρων φυσικοχημικών εργαστηρίων, ενός μικροβιολογικού, ενός εργαστηρίου μοριακής βιολογίας και κυτταρικής γενετικής. Οι χώροι θα εξοπλιστούν με αναλυτικά όργανα τελευταίας τεχνολογίας που θα επιταχύνουν και θα βελτιστοποιήσουν τις διαδικασίες ανάπτυξης νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων της DEMO.
Τα νέα εργαστήρια έκτασης 2.500 τετραγωνικών μέτρων, θα στεγαστούν στο κτίριο το οποίο σήμερα αποτελεί κέντρο διανομής για τη Βόρεια Ελλάδα και στην πλήρη εξέλιξή τους θα απασχολήσουν πάνω από 100 άτομα από διάφορους επιστημονικούς κλάδους. Η υλοποίηση αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2021.
Υπάρχουν και άλλα μεγάλα σχέδια βέβαια, αλλά θα μου επιτρέψετε να μην τα αναφέρω για την ώρα…
Έχετε ανακοινώσει ότι θα συμβάλετε στην αντιμετώπιση του κορονοιού με ένα νέο σκεύασμα δεξαμεθαζόνης, το οποίο όπως έχει φανεί σε πολλές μελέτες έχει θετικά αποτελέσματα στη θεραπεία των ασθενών με Covid-19. Σε ποιο στάδιο βρίσκεστε;
Από πλευράς μας έχουμε ολοκληρώσει τις απαραίτητες ενέργειες και αναμένουμε την έκδοση της Άδειας Κυκλοφορίας από τον ΕΟΦ εντός των επόμενων εβδομάδων. Στη συνέχεια, θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες τιμολόγησης και αποζημίωσης από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, κάτι που εκτιμούμε ότι θα είναι εφικτό μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Σε ότι αφορά το ίδιο το σκεύασμα, σας λέω τα εξής: Όπως είδαμε μεγάλος αριθμός ασθενών, με σοβαρή νόσο Covid-19, αναπτύσσουν ένα είδος συστηματικής φλεγμονώδους απόκρισης η οποία οδηγεί σε βλάβες του πνευμονικού παρεγχύματος και σε πολυοργανική ανεπάρκεια.
Τα πρώιμα αποτελέσματα αρκετών μελετών έδειξαν ότι η ισχυρή αντιφλεγμονώδης δράση των κορτικοστεροιδών φαρμάκων και συγκεκριμένα της δεξαμεθαζόνης, του παλαιού και φθηνού αλλά σε πολλές περιπτώσεις αναντικατάστατου αυτού φαρμάκου, μπορεί να αποτρέψει ή έστω να μετριάσει τις σοβαρές και σε πολλές περιπτώσεις θανατηφόρες επιδράσεις του νέου κορωνοϊού. Η παραγωγική δυναμική της εταιρείας μας είναι ιδιαίτερα μεγάλη στη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων, που είναι τα ενέσιμα διαλύματα μικρού όγκου σε γυάλινες φύσιγγες. Η DEMO μπορεί να καλύψει στο 100% τις ανάγκες της χώρας αλλά ακόμη και της Ευρώπης στο σύνολό της. Επιπλέον η σύνθεση του προϊόντος της DEMO δεν περιέχει συντηρητικά, τα οποία υπάρχουν σε άλλα αντίστοιχα ενέσιμα σκευάσματα δεξαμεθαζόνης.
Η εξασφάλιση της αυτονομίας μιας χώρας, ειδικά στον τομέα της υγείας και των νοσοκομείων, σχετίζεται άμεσα με τις παραγωγικές δυνάμεις της. Πόσο έχει συμβάλει η δική σας εταιρεία αλλά και η ελληνική φαρμακοβιομηχανία, στην επάρκεια της υγειονομικής κάλυψης του πληθυσμού και μάλιστα την περίοδο της πανδημίας;
Είπαμε και στην αρχή ότι αυτή η «οριακή καινοτομία» του πλαστικού περιέκτη είναι που μας οδήγησε και στην όποια επιτυχία. Σήμερα είναι γνωστό ότι η DEMO είναι σταθερά πρώτη στις νοσοκομειακές πωλήσεις σε αριθμό τεμαχίων ενώ κατέχει μεγάλα μερίδια και στην νοσοκομειακή αγορά χωρών του εξωτερικού. Ενδεικτικά σας αναφέρω την πολυετή επιτυχημένη παρουσία μας στις χώρες της δυτικής Ευρώπης, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία με ποσοστό κάλυψης της αγοράς που προσεγγίζει τα 35% ανάλογα με την προϊοντική κατηγορία. Η ελληνική βιομηχανία και εγώ προσωπικά από το Δ.Σ της ΠΕΦ έχουμε δώσει αγώνα για το σύστημα διαγωνισμών στα ελληνικά νοσοκομεία με τρεις μειοδότες και όχι έναν, που θα επιτρέπει και που θα εγγυάται την απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών σε φάρμακα, τη διασφαλισμένη τους επάρκεια και φυσικά το οικονομικό όφελος για το ελληνικό Κράτος.
Αυτό όμως που πρέπει να τονιστεί είναι ότι η DEMO και το ελληνικό φάρμακο γενικά πρέπει να στηριχθεί από την πολιτεία, ώστε να μη λυγίσει από τις πιέσεις και να παραμένουν οι εταιρείες παραγωγής στη χώρα. Η Ελλάδα, σε αντίθεση με άλλες χώρες που εμφανίζουν μεγάλη εξάρτηση από τις εισαγωγές, διαθέτει ένα μοναδικό πλεονέκτημα καθώς περισσότεροι από 3 εκατομμύρια ασφαλισμένοι και ασθενείς καλύπτουν σήμερα τις ανάγκες τους με φάρμακα που παράγονται εγχωρίως από ελληνικά εργοστάσια.
Η ύπαρξη ισχυρής εγχώριας παραγωγικής φαρμακοβιομηχανίας εξασφαλίζει ότι η χώρα μας δεν αντιμετωπίζει και δεν θα αντιμετωπίσει ανάλογα προβλήματα με εκείνα πολλών άλλων ευρωπαϊκών χωρών που αντιμετώπισαν στην περίοδο του πρώτου κύματος της πανδημίας. Είχαν αναπνευστήρες και monitors και δεν είχαν παλιά, φθηνά και αναντικατάστατα νοσοκομειακά φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην νάρκωση ή στην ανάνηψη!
Μία εταιρεία δεν είναι πια μόνο τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες της και τα θετικά οικονομικά αποτελέσματα. Είναι η ευημερία των εργαζομένων της, η κοινωνική υπευθυνότητα και η βιώσιμη ανάπτυξη. Πως θα βαθμολογούσατε τη DEMO ΑΒΕΕ σε όλους αυτούς τους τομείς;
Η DEMO έχει ένα πρόγραμμα κοινωνικής υπευθυνότητας και βιωσιμότητας το οποίο και τιτλοφορείται «Είναι Ευθύνη ΜΑΣ». Και αυτό γιατί από την ίδρυσή της, μιας και ήταν μια οικογενειακή ελληνική επιχείρηση, δρούσε και παρήγαγε στη χώρα μας, ερχόμενη και η ίδια αντιμέτωπη με όλα τα καυτά θέματα που αφορούσαν τους εργαζόμενους, το περιβάλλον αλλά και την αγορά και τους κανόνες της. Αυτό που κάνουμε όμως την τελευταία 5ετία είναι το πρόγραμμα μας να είναι οργανωμένο, στοχευμένο και κυρίως μετρήσιμο ώστε να βαίνει συνεχώς βελτιούμενο.
Σύμφωνα και με την αποτίμηση των δράσεων του 2020, η υποστήριξη μας σε Πολιτεία, ΜΚΟ και Εργαζόμενους ξεπέρασε το 1 εκατομμύριο ευρώ.
Στη δύσκολη χρονιά του 2020 το κύριο μέρος του προγραμματισμένου ετήσιου προγράμματός μας άλλαξε και προσαρμόστηκε ώστε να καλύψει τις ανάγκες που προέκυψαν σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο. Η εταιρεία πήρε και συνεχίζει να παίρνει όλα τα μέτρα προστασίας που έχει υποδείξει η Πολιτεία για την ασφάλεια των εργαζομένων της ενώ προχώρησε και πέρα από αυτά. Πρόσφατα μάλιστα πιστοποιήθηκε και με το ISO 14001:2015 για το Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης καθώς και με το ISO 45001:2018 για το Σύστημα Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία.
Αυτό επίσης το οποίο μας ενδιαφέρει σαν εταιρεία και ενδιαφέρει και εμένα προσωπικά, είναι όλη η συζήτηση που γίνεται γύρω από το «brain drain». Η εταιρεία στο πλαίσιο της ενίσχυσης της απασχόλησης στην Ελλάδα έχει δημιουργήσει ένα δικό της πρόγραμμα υποτροφιών και πρακτικής άσκησης για νέους επιστήμονες 8 κλάδων με τον τίτλο «Start Your Journey». Το 2020 μάλιστα ήταν ο τρίτος του χρόνος και θα συνεχίσει και φέτος. Η πλειοψηφία των πρακτικών μετά την εξάμηνη άσκησή τους συνεχίζει και εργάζεται στην εταιρεία με το καθεστώς της μόνιμης πρόσληψης.
Όλες οι δράσεις μας βρίσκονται στην επίσημη ιστοσελίδα της DEMO και στο Annual Report μας ενώ ενημερώνουμε πολύ συχνά το ευρύ κοινό για αυτές. Θα έλεγα λοιπόν, ως βαθμολογία, ότι βρισκόμαστε πολύ μετά το ήμισυ της διαδρομής της ΕΚΕ και πάμε προς το στόχο.
Ποιες διαρθρωτικές αλλαγές απαιτούνται για να απελευθερωθούν οι αναπτυξιακές δυνάμεις της ελληνικής φαρμακευτικής βιομηχανίας;
Για να καταφέρει η χώρα να καταγράψει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, απαιτείται να ενισχυθούν οι κλάδοι που έχουν σαφή εξαγωγικό προσανατολισμό και έντονη επενδυτική δυναμική. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία αυτή τη στιγμή διαθέτει 28 υπερσύγχρονα εργοστάσια εφοδιασμένα με τα πιο εξελιγμένα συστήματα ποιοτικού ελέγχου απασχολεί 11.000 εργαζομένους και 800 επιστήμονες υψηλής ειδίκευσης ενώ επηρεάζει συνολικά άμεσα και έμμεσα 53.000 θέσεις εργασίας. Η ελληνική παραγωγική φαρμακοβιομηχανία αποτελεί έναν κατ’ εξοχήν κλάδο της οικονομίας με ισχυρή επενδυτική προοπτική και έντονο εξαγωγικό αποτύπωμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό της συμμετοχής των φαρμάκων στο σύνολο των εξαγωγών τα τελευταία χρόνια, ξεπερνά το 6%, ενώ για το πρώτο τρίμηνο του 2020 οι εξαγωγές φαρμάκων και τροφίμων ήταν οι μόνες που κατέγραψαν θετικό πρόσημο, συγκριτικά με άλλα προϊόντα.
Η συμβολή της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας δεν περιορίζεται μόνο στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος και στην «κατάκτηση» των ξένων αγορών. Επεκτείνεται στις παραγωγικές επενδύσεις και στην αμφίδρομη σχέση τους με την ελληνική οικονομία. Η φαρμακοβιομηχανία έχει έτοιμα επενδυτικά σχέδια συνολικού ύψους 600 εκατ. ευρώ σε βάθος τριετίας. Οι επενδύσεις αυτές έχουν υψηλή ανταποδοτικότητα και μοναδική προστιθέμενη αξία για την απασχόληση, τα δημόσια έσοδα και το ΑΕΠ, όπως τεκμηριώνεται και από πρόσφατη μελέτη του Ιδρύματος Βιομηχανικών και Οικονομικών Ερευνών ( ΙΟΒΕ).
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, για κάθε 1 εκατ. ευρώ που επενδύεται για τη δημιουργία νέων παραγωγικών μονάδων, η ανταποδοτικότητα της επένδυσης αγγίζει το 86%, δημιουργούνται τουλάχιστον 20 νέες θέσεις εργασίας και τα έσοδα του Δημοσίου αντιστοιχούν στο 22,5% της επενδυτικής δαπάνης.
Ωστόσο για να είναι ικανές οι εγχώριες βιομηχανίες φαρμάκου να προχωρήσουν στην υλοποίηση των επενδύσεων και να συνεχίσουν να «κρατούν» ψηλά την ελληνική σημαία στις αγορές του εξωτερικού, απαιτείται η διαμόρφωση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου, που θα κινητροδοτεί τις επενδύσεις και θα άρει τα υφιστάμενα αντικίνητρα.
Η υπερφορολόγηση του κλάδου μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών και της άμεσης φορολογίας, οδηγεί στην αφαίμαξη του 70% του κύκλου εργασιών των φαρμακοβιομηχανιών και αποτελεί τροχοπέδη για την υλοποίηση των επενδύσεων. Εξορθολογισμός λοιπόν των υπέρμετρων επιβαρύνσεων, και παράλληλα μέτρα για την προώθηση των γενοσήμων. Τέλος ενίσχυση του μέτρου του συμψηφισμού clawback- επενδύσεων με δαπάνες παραγωγής και έρευνας.
Διαβάστε επίσης
Επενδύσεις €600 εκατ. και 2.000 νέες θέσεις εργασίας από την Ελληνική Φαρμακοβιομηχανία