Κάθε χρόνο οι διακοπές ήταν οικογενειακή υπόθεση, αλλά φέτος για πρώτη φορά οι έφηβοι της οικογένειας θέλουν να πάνε διακοπές με φίλους.
Όπως είναι φυσικό η ανησυχία σας φτάνει στα ύψη και το δίλημμα του αν πρέπει ή όχι να το επιτρέψετε, κατέχει μια ξεκάθαρη πλέον θέση μέσα στο σπίτι. Ως μια πρώτη αντίδραση είναι πιθανή η άρνηση και ένταση στη σχέση σας με το παιδί σας. Το παιδί επιμένει, εσείς αρνείστε και οι καβγάδες συνεχίζονται. Στη συνέχεια, όμως, έρχεται η διαπραγμάτευση και κάποια από τις δυο πλευρές τελικά υποχωρεί.
Έφηβοι: Πότε να πάνε μόνοι τους διακοπές;
Θα λέγαμε ότι δεν υπάρχει σωστή ή λάθος ηλικία για να απομακρυνθεί το παιδί από την επίβλεψη των γονέων. Πάντα κρίνουμε ανάλογα με το αναπτυξιακό επίπεδο και την ψυχοσυναισθηματική του ωριμότητα.
Υπάρχουν έφηβοι – ενήλικοι κατά το νόμο – που στα 18 αδυνατούν να αναλάβουν την οποιαδήποτε ευθύνη για τον εαυτό τους και άλλοι που στα 16 είναι ώριμοι, υπεύθυνοι και προσεκτικοί. Η ερώτηση, λοιπόν, που ως γονείς καλείστε να κάνετε στον εαυτό σας είναι: «Μπορεί το παιδί μου να φροντίσει μόνο του τον εαυτό του;», «μπορώ να του έχω εμπιστοσύνη;». Αν η απάντηση είναι ναι, τότε ο έφηβος μπορεί να πάει τις πολυπόθητες διακοπές με τους φίλους του.
Τι πρέπει να κάνετε ως γονείς για να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας θα είναι καλά;
- Ενημερωθείτε για το πού θα πάει, πού θα μείνει, με ποιους. Γνωρίστε τους φίλους του και βεβαιωθείτε ότι δεν θα κάνουν κάτι, που δεν αρμόζει στην ηλικία και τις δυνατότητες τους, π.χ. η οδήγηση αυτοκινήτου.
- Θέστε κανόνες επικοινωνίας. Ζητήστε του να επικοινωνεί μαζί σας καθημερινά, ώστε να γνωρίζετε ότι είναι καλά.
- Βρείτε εναλλακτικές λύσεις για το μέρος όπου θα πάει. Σε ποιον θα μπορεί να απευθυνθεί σε περίπτωση που κάτι του συμβεί. Δώστε του χρήσιμα τηλέφωνα.
- Αν και πιθανότατα σας έχει ακούσει πολλές φορές να του τα λέτε, συζητήστε μαζί του για τους πιθανούς κινδύνους και για το τι θα πρέπει να αποφεύγει.
- Δείξτε του εμπιστοσύνη. Τονίστε τα θετικά στοιχεία υπευθυνότητας και αυτοπροστασίας που έχει και δηλώστε του την πίστη σας στις ικανότητες του.
- Ενθαρρύνετε αυτή του απόφαση. Εξάλλου σκεφτείτε ότι είναι μια καλή πρόβα για αργότερα, όταν θα αναγκαστεί να απομακρυνθεί από το σπίτι είτε λόγω σπουδών, είτε λόγω στρατού, είτε ακόμα και για να μείνει μόνο του. Πώς θα τα καταφέρει αν δεν έχει φύγει ούτε λίγες μέρες από κοντά σας; Θυμηθείτε ότι ο στόχος σας είναι να βοηθήσετε το παιδί να εξελιχθεί σε μια αυτόνομη και υπεύθυνη προσωπικότητα.
- Αναρωτηθείτε αν υπάρχει κάποιος πραγματικός κίνδυνος που σας κάνει να διστάζετε ή αν είναι οι δικοί σας φόβοι αυτοί που εντείνουν την ανησυχία. Τι διαφορετικό θα ισχύει σε 1-2 χρόνια όταν το παιδί θα έχει πλέον ενηλικιωθεί;
- Προσπαθήστε να δείτε τα πράγματα από τη δική του πλευρά. Σκεφτείτε πώς νιώθει και γιατί έχει αυτή την επιθυμία. Θυμηθείτε πώς νιώθατε εσείς ως έφηβοι και ποιες ήταν οι ανάγκες σας.
Η ανάγκη του εφήβου για αυτονομία είναι μεγάλη. Καθώς οδεύει προς την ενηλικίωση, καλείται να πάρει αποφάσεις για τον εαυτό του, να χτίσει νέους ισχυρούς δεσμούς με συνομηλίκους και να απομακρυνθεί από το προστατευμένο περιβάλλον της οικογένειας.
Ως γονείς οφείλετε να ενισχύσετε αυτή την φυσική τάση. Με αυτόν τον τρόπο θα βοηθήσετε το παιδί σας να πειραματιστεί, να μάθει από τα λάθη του, να κάνει τις δικές του επιλογές και εν τέλει να χτίσει τη δική του ταυτότητα.
Ιωάννα Κούρια, Ψυχολόγος – Οικογενειακή Θεραπεύτρια