Η ρινορραγία αν και αντιμετωπίζεται γρήγορα και εύκολα, όταν συμβαίνει προκαλεί ένα μικρό πανικό, κυρίως σε μικρά παιδιά και ηλικιωμένους. Είναι μία συχνή κατάσταση που σπανίως μπορεί να κρύβει σοβαρότερο πρόβλημα.
Η δρ Ανατολή Παταρίδου, MD, Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος Κεφαλής και Τραχήλου, ΠαιδοΩΡΛ, επιστημονική συνεργάτης Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ-ΜΗΤΕΡΑ (www.pataridou.gr) τονίζει ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε τη ρινορραγία και εξηγεί ποιες είναι οι αιτίες του φαινομένου:
«Όσον αφορά στη ρινορραγία, συχνή αιτία είναι τα κρυολογήματα, η ξηρότητα λόγω έκθεσης σε χώρους με κλιματισμό, η ελλιπής ενυδάτωση, η αλλεργική ρινίτιδα, οι πολύποδες. Επιπλέον μπορεί να σχετίζεται με την υπέρταση -όταν δεν ρυθμίζεται αποτελεσματικά- με διαταραχές στην πήξη του αίματος λόγω αντιπηκτικής αγωγής, με διάφορες αιματολογικές παθήσεις, με κληρονομικές παθήσεις, όπως η Rendu Osler, με καλοήθεις και με κακοήθεις όγκους της μύτης και του ρινοφάρυγγα, αλλά και με φλεγμονές, όπως η ιγμορίτιδα και με την εργασία σε ανθυγιεινούς χώρους».
Οι πρόσθιες ρινορραγίες ξεκινούν με ροή αίματος από το ένα συνήθως ή και από τα δύο ρουθούνια, όταν κάποιος κάθεται ή στέκεται όρθιος.
Οι οπίσθιες ρινορραγίες μπορεί να ξεκινήσουν από ένα ψηλό και βαθύ τμήμα της μύτης και να ρέουν πίσω στον λαιμό, ακόμη κι όταν ο ασθενής κάθεται ή στέκεται όρθιος.
Όσον αφορά στις οπίσθιες ρινορραγίες και εδώ τα κρυώματα είναι ένα συχνό αίτιο. Επίσης η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα και, βέβαια, όγκοι στην περιοχή του στόματος, του φάρυγγα και του λάρυγγα.
Ρινορραγία στα παιδιά
Η ρινορραγία εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά ηλικίας από 3 έως 10 ετών και, όσο περνούν τα χρόνια, ελαττώνεται. Στις περισσότερες περιπτώσεις το αίμα τρέχει από το ένα ρουθούνι ή, πιο σπάνια, τρέχει και από τα δύο.
Η εισπνοή ξηρού αέρα (δηλαδή αέρα με ελάχιστη υγρασία) ερεθίζει και αφυδατώνει τους ρινικούς βλεννογόνους των παιδιών. Αλλά και το «σκάλισμα» της μύτης -συνήθεια ιδιαίτερα προσφιλής στα παιδιά- μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία.
«Επιπλέον δεν πρέπει να ξεχνάμε τα ξένα σώματα, που ενίοτε εισχωρούν στα ρουθούνια των παιδιών, τους τραυματισμούς στην ευαίσθητη αυτή περιοχή, την ατρησία της ρινικής χοάνης, τις συχνές φλεγμονές από τα κρεατάκια, αλλά και πιο σπάνιες καταστάσεις, όπως είναι η κυστική ίνωση», υπογραμμίζει η κα Παταρίδου.
Πως γίνεται η διάγνωση
Βασική εξέταση είναι η ενδοσκόπηση, με την οποία ο ειδικός ιατρός ελέγχει εύκολα και ανώδυνα στο ιατρείο τη μύτη, τον ρινοφάρυγγα, το στόμα, τον φάρυγγα και τον λάρυγγα. Ανάλογα με τα ευρήματα, κάποιες φορές είναι απαραίτητος ο απεικονιστικός έλεγχος με αξονική ή με μαγνητική τομογραφία, καθώς και ο αιματολογικός έλεγχος, για να αποκλειστεί κάποιο αιματολογικό νόσημα, λέει η Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος Κεφαλής και Τραχήλου.
Πως αντιμετωπίζεται
Όταν ο ωτορινολαρυγγολόγος εντοπίσει κάποιο μικρό αγγείο στη μύτη, μπορεί να γίνει καυτηριασμός τη στιγμή της ενδοσκόπησης στο ιατρείο. Αλλά, αν πρόκειται για πολύ μεγάλη αιμορραγία, τότε επιβάλλεται ο ασθενής να αντιμετωπιστεί χειρουργικά με γενική νάρκωση και κατά προτίμηση ενδοσκοπικά, ώστε ο χειρουργός να καυτηριάσει, αν είναι εφικτό, το αγγείο ή να βάλει αιμοστατικά clips, ώστε να αποφευχθεί ο ισχυρός πωματισμός της μύτης, ο οποίος είναι αρκετά επίπονος.
«Αν από τον πλήρη έλεγχο διαπιστωθεί κάποια φλεγμονή, όπως παραρρινοκολπίτιδα ή πολύποδες, τότε πρέπει να αντιμετωπιστεί αρχικά συντηρητικά με φάρμακα και, αν δεν υπάρξει βελτίωση, χειρουργικά. Αν υπάρχει στραβό διάφραγμα, τότε πρέπει να διορθωθεί χειρουργικά – οδηγεί σε κατάχρηση αγγειοσυσπαστικών σπρέι, τα οποία προκαλούν ρινορραγία πολύ συχνά. Σε περίπτωση κάποιου όγκου στο στόμα, στον λάρυγγα ή στον φάρυγγα, πρέπει να γίνει έλεγχος με βιοψία και, ανάλογα με την έκταση της βλάβης, να επιλεγεί η κατάλληλη θεραπεία. Αυτή μπορεί να αφορά σε χειρουργική αφαίρεση με laser, ρομποτικά με το σύστημα DaVinci, με ακτινοθεραπεία ή με χημειοθεραπεία ή συνδυασμό θεραπευτικών επιλογών», υπογραμμίζει η δρ Ανατολή Παταρίδου.
Πρώτες βοήθειες για την αιμορραγία της μύτης
Οι βασικές και εύκολα εφαρμόσιμες συμβουλές για την αντιμετώπιση της ρινορραγίας:
- Μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, αν υπάρχει η δυνατότητα
- Δυνατό φύσημα της μύτης για να φύγει το πήγμα
- Άμεση τοποθέτηση τεμαχίου βαμβακιού ποτισμένου με οξυζενέ (νωπό, όχι να στάζει)
- Εφαρμογή σταθερής πίεσης με τον αντίχειρα στο πτερύγιο της μύτης, στο μαλακό μέρος ακριβώς κάτω από το κόκαλο
- Σε όλους τους χειρισμούς το κεφάλι του ασθενούς πρέπει να είναι γερμένο προς τα εμπρός (και όχι προς τα πίσω, κάτι που προκαλεί πήξιμο από τη ροή του αίματος προς τον λαιμό).
Πάνω απ’ όλα ηρεμία και αυτοπεποίθηση
«Στην αιμορραγία από τον λαιμό είναι απαραίτητος ο έλεγχος από ωτορινολαρυγγολόγο και συχνά και από πνευμονολόγο, οπότε, ανάλογα με το αίτιο, θα προτείνουμε και την κατάλληλη θεραπεία. Γενικά είναι απαραίτητος ο έλεγχος, ώστε να εντοπιστεί η αιτία και να γίνει σωστή ενημέρωση από τον ειδικό ιατρό και όχι από το διαδίκτυο, το οποίο δημιουργεί εύκολα κλίμα πανικού», καταλήγει η Ανατολή Παταρίδου.