Ο καρκίνος παιδικής ηλικίας είναι ένα σπάνιο νόσημα, αλλά με σοβαρές επιπτώσεις τόσο στους ασθενείς όσο και στις οικογένειες τους, ειδικά στην περίοδο της πανδημίας COVID-19.
Ο καρκίνος παιδικής ηλικίας μπορεί να νικηθεί αλλά συχνά με επίπονες και μακροχρόνιες προσπάθειες και σοβαρές άμεσες και απώτερες επιπλοκές.
300-500 παιδιά με καρκίνο
Τα νούμερα για τον καρκίνο στα παιδιά είναι ενδεικτικά: 300-350 νέες διαγνώσεις κάθε χρόνο στην Ελλάδα, 35.000 σε όλη την Ευρώπη με 6.000 παιδιά να καταλήγουν λόγω καρκίνου.
Οι Παιδίατροι Ογκολόγοι-Αιματολόγοι, Έλενα Σολωμού και Αντώνης Καττάμης (Καθηγητής ΕΚΠΑ) αναφέρουν ότι στις αρχές του 2020, η πανδημία COVID-19 είχε σαν αποτέλεσμα να στραφεί η ερευνητική κοινότητα σε ένα νέο δρόμο προσέγγισης.
Ενώ η έρευνα στην COVID-19 εποχή θα μπορούσε να έχει γίνει μεμονωμένα ή ανταγωνιστικά, αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει στην ιατρική κοινότητα που ασχολείται με τον καρκίνο παιδικής ηλικίας.
Στο Lancet Oncology η εργασία της Sheena Mukkada και συνεργατών έδειξε ότι η επιστημονική κοινότητα αυτή τη δύσκολη εποχή είναι ενωμένη για το κοινό καλό.
Καρκίνος παιδικής ηλικίας και COVID-19
Στην προοπτική μελέτη αυτή αναλύθηκαν τα δεδομένα παιδιών και εφήβων (<19 ετών) με καρκίνο και COVID-19 σε όλο τον κόσμο.
Χαρακτηριστικά, χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από περίπου 1500 ασθενείς από 131 νοσοκομεία σε 45 χώρες, συμπεριλαμβανομένων και ασθενών από την Ελλάδα.
Οι 259 (19,9%) από τους ασθενείς είχαν σοβαρή ή κρίσιμη λοίμωξη, ενώ 50 (3,8%) περιπτώσεις κατέληξαν.
Συγκρίνοντας τα δεδομένα με τους ενήλικες, η θνητότητα σε ενήλικες με καρκίνο αγγίζει το 28%, πολύ υψηλότερο απ’ ότι στα παιδιά.
Ασυμπτωματικά παιδιά με καρκίνο
Ο Mukkada και οι συνεργάτες βρήκαν ένα υψηλό ποσοστό (35,0%) ασυμπτωματικών παιδιών με καρκίνο.
Οι ασθενείς από χώρες χαμηλού εισοδήματος και χαμηλού-μεσαίου εισοδήματος είχαν υψηλότερο ποσοστό σοβαρών περιπτώσεων (41,7%) από χώρες μεσαίου προς υψηλού εισοδήματος (16,5%) και χώρες υψηλού εισοδήματος (7,4%).
Οι θάνατοι από COVID-19 ήταν υψηλότεροι σε ασθενείς από χώρες χαμηλού και χαμηλού-μεσαίου εισοδήματος από ασθενείς από χώρες μεσαίου προς υψηλού εισοδήματος και χώρες υψηλού εισοδήματος.
Οι ανισότητες στα συστήματα υγείας παγκοσμίως έχουν επιδεινωθεί από την πανδημία του COVID-19.
Ανισότητες στον παιδικό καρκίνο
Τα παιδιά που ζουν σε χώρες χαμηλού εισοδήματος και μεσαίου εισοδήματος έχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά παιδικού καρκίνου και βιώνουν τις μεγαλύτερες ανισότητες από πλευράς παροχής υπηρεσιών.
Η πανδημία φαίνεται να έχει φέρει στην επιφάνεια και τώρα φαίνονται ακόμα πιο καθαρά οι αδυναμίες στα συστήματα υγείας όσον αφορά τον καρκίνο παιδικής ηλικίας.
Υπήρξε μείωση της πρόσβασης σε διαγνωστικές και θεραπευτικές υπηρεσίες, επιδείνωση της πρόσβασης σε βασικά φάρμακα, αναβολή της χημειοθεραπείας, καθυστέρηση και ακόμη και αναβολή της ακτινοθεραπείας.
Τα πιο πάνω όπως περιγράφονται δεν φαίνεται να ισχύουν για χώρες υψηλού εισοδήματος.
Προτεραιότητα ο καρκίνος παιδικής ηλικίας
Ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για κάθε στρατηγικό σχεδιασμό των συστημάτων υγείας κάθε χώρας.
Τα νοσήματα αυτά στη παιδική ηλικία είναι θεραπεύσιμα, με συνολική επιβίωση στο 80% σε χώρες υψηλού εισοδήματος.
Όταν όμως δεν υπάρχουν οι κατάλληλοι πόροι όπως σε χώρες χαμηλού εισοδήματος και μεσαίου εισοδήματος , όπου καταγράφονται τα τρία τέταρτα του παγκόσμιου αριθμού του παιδικού καρκίνου, μόνο το 20-30% των ατόμων έχουν μακροχρόνια επιβίωση.
Καθυστερήσεις
Καθυστερήσεις στην έγκαιρη ανίχνευση, κακή πρόσβαση σε διαγνωστικές υπηρεσίες, απουσία πλήρους πρόσβασης στα αντικαρκινικά φάρμακα, καθώς και η άρνηση ή και η εγκατάλειψη της θεραπείας αποτελούν συνηθισμένα φαινόμενα.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες έχουν ως αποτέλεσμα χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης και υψηλότερα ποσοστά νοσηρότητας από ό, τι στις χώρες υψηλού εισοδήματος.
Η πανδημία της COVID-19 έχει επιδεινώσει τις ανισότητες στην πρόσβαση στα συστήματα υγείας κάθε χώρας παρά τις προσπάθειες που είχαν γίνει για τον καρκίνο παιδικής ηλικίας.
Το 2018 ο ΠΟΥ, έθεσε σαν στόχο να μπορούν να θεραπευθούν τουλάχιστον το 60% όλων των παιδιών με καρκίνο παγκοσμίως και να μειώσει τον πόνο για όλα τα παιδιά.
Το CureAll Framework για τον καρκίνο παιδικής ηλικίας περιγράφει τα απαραίτητα βήματα για τη βελτίωση της πρόσβασης στην περίθαλψη και τη μείωση των ανισοτήτων στο πλαίσιο της οικοδόμησης πιο ανθεκτικών συστημάτων υγείας.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας υπάρχει μια ευκαιρία να εφαρμοστούν στρατηγικές για να μειωθούν παγκοσμίως οι ανισότητες για τα παιδιά με καρκίνο.
Η συνεργασία και η αλληλεγγύη οδηγούν σε καλύτερα αποτελέσματα και η παγκόσμια κοινότητα του παιδικού καρκίνου έχει υιοθετήσει αυτή την προσέγγιση και τώρα την έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ.
Διαβάστε επίσης
Self και RAPID τεστ – Ποια είναι η σωστή χρήση
Κορονοϊός: Πόσο διαρκούν τα αντισώματα μετά τη σοβαρή λοίμωξη;