Αναλυτικές οδηγίες εξέδωσε ο ΕΟΔΥ για τη νέα απειλή δημόσιας υγείας, που ενδεχομένως να προκύψει από την ευλογιά των πιθήκων, κρούσματα της οποίας εντοπίζονται σε Ευρώπη, Αμερική και Αφρική.
Οι κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ αφορούν τόσο στους πολίτες όσο και στους επαγγελματίες υγείας. Ειδικά στους επαγγελματίες υγείας δίνονται σαφείς οδηγίες – όπως έγραψε εγκαίρως το Healthstories – για τον ορισμό του κρούσματος (πιθανό ή επιβεβαιωμένο), για τα συμπλήρωση των δελτίων δήλωσης κρουσμάτων, καθώς και οδηγίες λήψης και μεταφοράς κλινικών δειγμάτων προς το Εργαστήριο Αναφοράς.
Οδηγίες του ΕΟΔΥ προς τους πολίτες για την ευλογιά των πιθήκων
Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων;
Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια σπάνια ιογενής λοίμωξη που κυρίως εμφανίζεται σε τροπικές περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.
Πώς μπορεί να νοσήσει κάποιος από ευλογιά των πιθήκων;
Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αναπνευστικού συστήματος κατόπιν εισπνοής μεγάλου μεγέθους σταγονιδίων και μέσω επαφής με δερματικές βλάβες πάσχοντος ή μολυσμένα υλικά (π.χ. κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες που έχει χρησιμοποιήσει ασθενής
Μετάδοση καταγράφεται, επίσης, μέσω της επαφής με άγρια ζώα, συνήθως πρωτεύοντα και τρωκτικά, όπως αρουραίοι, ποντίκια και σκίουροι ή ακόμα και με ζώα συντροφιάς που έχουν μολυνθεί από τα προηγούμενα.
Μπορεί σπάνια να μεταδοθεί με την κατανάλωση κρέατος από μολυσμένο ζώο που δεν έχει μαγειρευτεί επαρκώς ή με την επαφή με το δέρμα ή το τρίχωμα μολυσμένου ζώου.
Τι πρέπει να κάνω για να μην νοσήσω;
Απαιτείται η τήρηση των βασικών μέτρων ατομικής υγιεινής.
- πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό τακτικά ή χρησιμοποιείτε αλκοολούχο αντισηπτικό
- καταναλώνετε κρέας μόνο αν έχει μαγειρευτεί επαρκώς
- μην πλησιάζετε άγρια ζώα, συμπεριλαμβανομένων νεκρών ζώων
- μην έρχεστε σε στενή επαφή και μην μοιράζεστε ρούχα με άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικές βλάβες.
Ποια συμπτώματα μπορεί να έχει κάποιος που νοσεί;
Από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων χρειάζεται να περάσουν 5 έως 21 μέρες για να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα (συνήθως 6 με 13 ημέρες).
Αυτά μπορεί να είναι:
- Πυρετός
- Κεφαλαλγία
- Μυαλγίες
- Οσφυαλγία
- Διογκωμένοι λεμφαδένες (χαρακτηριστικό σημείο διαφορικής διάγνωσης από την ευλογιά)
- Ρίγος
- Καταβολή δυνάμεων
- Εξάνθημα (συνήθως παρουσιάζεται 1 με 3 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού). Συχνά προηγείται το δερματικού εξανθήματος, εμφάνιση βλαβών σε βλεννογόνους, όπως του στόματος. Το εξάνθημα εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται σε άλλα σημεία του σώματος συμπεριλαμβανομένων των παλαμών και των πελμάτων. Αρχικά εμφανίζεται με τη μορφή κηλίδων και βλατίδων οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές φυσαλίδες, φλύκταινες και έπειτα σε εφελκίδες που τελικά υποχωρούν.) Το εξάνθημα αυτό μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμευλογιάς.
Πόσο επικίνδυνο είναι το συγκεκριμένο νόσημα;
Στους περισσότερους ασθενείς τα συμπτώματα υποχωρούν σε 2 με 4 εβδομάδες.
Πότε να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας;
Εάν έχετε ένα εξάνθημα με φυσαλίδες και:
- έχετε επιστρέψει από τη Δυτική ή Κεντρική Αφρική τις τελευταίες 3 εβδομάδες
- έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε ευλογιά των πιθήκων τις τελευταίες 3 εβδομάδες
- έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε δερματικές βλάβες τις τελευταίες 3 εβδομάδες
Ποια είναι η θεραπεία για την ευλογιά των πιθήκων;
Η αντιμετώπιση της νόσου αποσκοπεί στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Συνήθως η πορεία είναι ήπια και οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σε 2 με 4 εβδομάδες.
Συχνά χρειάζεται παραμονή στο νοσοκομείο προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα αλλά και να αποτραπεί η μετάδοση της νόσου.
Πληροφορίες και οδηγίες του ΕΟΔΥ για Επαγγελματίες για την ευλογιά των πιθήκων:
Ορισμός κρούσματος
Κρούσμα συμβατό με την ακόλουθη κλινική εικόνα:
Οξεία έναρξη νόσου με πυρετό >380 C, έντονο πονοκέφαλο, λεμφαδενοπάθεια, οσφυαλγία/ραχιαλγία, μυαλγίες και έντονη κακουχία, ακολουθούμενο από την εμφάνιση εξανθήματος (1-3 μέρες μετά), που συνήθως ξεκινά από το πρόσωπο και επεκτείνεται στον κορμό, παλάμες, πέλματα.
Πιθανό Κρούσμα
Κρούσμα που πληροί τα κλινικά κριτήρια και συνδέεται επιδημιολογικά με επιβεβαιωμένο κρούσμα
Επιβεβαιωμένο κρούσμα
Κρούσμα που πληροί τα κλινικά κριτήρια και είναι επιβεβαιωμένο εργαστηριακά με:
- Απομόνωση του ιού σε καλλιέργεια
- Ανίχνευση του DNA του ιού με PCR σε κλινικό δείγμα
- Ανίχνευση παρουσίας orthopox-ιού σε ιστούς με ανοσοϊστοχημικές μεθόδους, με την προϋπόθεση απουσίας έκθεσης σε άλλο ιό της οικογένειας orthopox- ιών.
Διαβάστε επίσης
40 χρόνια ΣΦΕΕ: Δημήτρης loves Θεόδωρο – Οι ασθενείς στο περιθώριο