Σε ειδική Συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, ο Γιώργος Κουρέπης, Director στην ομάδα Strategy της Deloitte, παρουσίασε τη νέα μελέτη με τίτλο «Κοιτώντας μπροστά: Ένας οδικός χάρτης για τη φαρμακευτική πολιτική στην Ελλάδα». Πρόκειται για τη συνέχεια της αντίστοιχης μελέτης του 2020 και φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως ένα ολοκληρωμένο εργαλείο μετασχηματισμού του φαρμακευτικού συστήματος της χώρας, με επίκεντρο τη βιωσιμότητα, την ισότιμη πρόσβαση των ασθενών στις αναγκαίες θεραπείες και τη σύγκλιση με τα διεθνή πρότυπα.
Ένα σύστημα εγκλωβισμένο σε φαύλο κύκλο
Όπως ανέδειξε η ανάλυση, η χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης στην Ελλάδα παραμένει εγκλωβισμένη σε έναν φαύλο κύκλο που ξεκίνησε την περίοδο των μνημονίων και εξακολουθεί να παράγει δομικές στρεβλώσεις. Ο περιορισμένος έλεγχος της ζήτησης συντηρεί ένα μη αποδοτικό μείγμα δαπάνης, αυξάνοντας το συνολικό κόστος, την ώρα που η δημόσια χρηματοδότηση δεν ακολουθεί τον ίδιο ρυθμό. Το αποτέλεσμα είναι η συνεχής διόγκωση των υποχρεωτικών επιστροφών, χωρίς ουσιαστικά κίνητρα για την Πολιτεία να προχωρήσει σε βαθύτερες παρεμβάσεις ελέγχου της δαπάνης.
Τα παράδοξα της ελληνικής πραγματικότητας
Σύμφωνα με όσα παρουσίασε ο κ. Κουρέπης, η Ελλάδα καταγράφει τα υψηλότερα επίπεδα επιστροφών στην Ευρώπη, παρά το γεγονός ότι διαθέτει από τις χαμηλότερες τιμές πρωτοτύπων φαρμάκων. Ακόμη και μετά τις αυξήσεις της δημόσιας δαπάνης τα τελευταία χρόνια, οι επιστροφές συνεχίζουν να κινούνται ανοδικά. Την ίδια στιγμή, ενώ οι κανόνες τιμολόγησης είναι κοινοί στα κανάλια διανομής, παρατηρούνται έντονες αποκλίσεις στα βάρη που σηκώνει η φαρμακοβιομηχανία, με πρόσθετο κόστος από κοινωνικές και προνοιακές πολιτικές. Η πολυπλοκότητα του συστήματος εντείνεται περαιτέρω από την ύπαρξη πολλών καναλιών και εξαιρέσεων, σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή πρακτική.
Η μελέτη τοποθετεί την ελληνική φαρμακευτική πολιτική μέσα σε ένα απαιτητικό διεθνές περιβάλλον, όπου οι πιέσεις στην καινοτομία, οι αλλαγές στις επενδυτικές προτεραιότητες και ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός επηρεάζουν άμεσα τη βιωσιμότητα του κλάδου. Την περίοδο 2020–2022, η Ελλάδα κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης, αλλά τη μικρότερη αύξηση δημόσιας χρηματοδότησης σε κατά κεφαλήν όρους, σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ο δρόμος προς την ισορροπία
Κοιτώντας μπροστά, η Deloitte επισημαίνει ότι η εξισορρόπηση του συστήματος προϋποθέτει ταυτόχρονη συγκράτηση της συνολικής δαπάνης και σταδιακή αύξηση της δημόσιας χρηματοδότησης, με έναν μηχανισμό συνυπευθυνότητας για τη διαχείριση των αποκλίσεων. Χωρίς παρεμβάσεις, η συνολική δαπάνη μπορεί να αγγίξει τα 10,5 δισ. ευρώ έως το 2028, με το χρηματοδοτικό κενό να εκτιμάται στα 1,5 δισ. ευρώ. Παράλληλα, τίθεται ως ρεαλιστικός στόχος η αποκλιμάκωση των επιστροφών στα επίπεδα του 2020.
Η μελέτη καταλήγει ότι ο μετασχηματισμός του φαρμακευτικού συστήματος είναι μονόδρομος, ώστε η χώρα να περάσει από ένα περιβάλλον απωλειών για όλους, σε ένα σύστημα που δημιουργεί αξία και όφελος για ασθενείς, Πολιτεία και φαρμακευτικό κλάδο.
Διαβάστε επίσης
ΣΦΕΕ για ευρωπαϊκή φαρμακευτική νομοθεσία: Ορόσημο για την φαρμακοβιομηχανία