Ο μηχανισμός μετάστασης στον εγκέφαλο από το μελάνωμα αποκρυπτογραφήθηκε για πρώτη φορά από ερευνητές του Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και τα αποτελέσματα της έρευνας είναι πολύ ενθαρρυντικά.
Οι επιστήμονες κατανοώντας τον μηχανισμό που επιτρέπει στον καρκίνο του δέρματος και συγκεκριμένα το μελάνωμα, να δώσει μετάσταση στον εγκέφαλο, κατάφεραν να καθυστερήσουν την εξάπλωση της νόσου κατά 60% έως 80% χρησιμοποιώντας υπάρχουσες θεραπείες.
Επικεφαλής της ενθαρρυντικής μελέτης ήταν ο καθηγητής Ronit Satchi-Fainaro και ο Ph.D. φοιτήτρια Sabina Pozzi της Ιατρικής Σχολής Sackler στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό JCI Insight.
Αισιοδοξία για τη μείωση της εξάπλωση του καρκίνου στον εγκέφαλο από το μελάνωμα
«Σε προχωρημένο στάδιο, το 90% των ασθενών με μελάνωμα (καρκίνος του δέρματος) θα αναπτύξουν εγκεφαλικές μεταστάσεις», εξηγεί ο καθηγητής Satchi-Fainaro, αναφέρει το eurekalert.org. “Αυτό είναι ένα αινιγματικό στατιστικό. Αναμένουμε να δούμε μεταστάσεις στους πνεύμονες και το συκώτι, αλλά ο εγκέφαλος υποτίθεται ότι είναι ένα προστατευμένο όργανο. Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός εμποδίζει τις επιβλαβείς ουσίες να εισέλθουν στον εγκέφαλο, και εδώ υποτίθεται ότι δεν γίνεται η δουλειά—τα καρκινικά κύτταρα από το δέρμα κυκλοφορούν στο αίμα και καταφέρνουν να φτάσουν στον εγκέφαλο. Αναρωτηθήκαμε με «ποιον» «μιλούν» τα καρκινικά κύτταρα στον εγκέφαλο για να τον διεισδύσουν».
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ διαπίστωσαν ότι σε ασθενείς με μελάνωμα με εγκεφαλικές μεταστάσεις, τα καρκινικά κύτταρα «στρατολογούν» κύτταρα που ονομάζονται αστροκύτταρα, κύτταρα σε σχήμα αστεριού που βρίσκονται στο νωτιαίο μυελό και στον εγκέφαλο που είναι υπεύθυνα για την ομοιόσταση ή τη διατήρηση σταθερών συνθηκών στον εγκέφαλο.
«Τα αστροκύτταρα είναι τα πρώτα που έρχονται για να διορθώσουν την κατάσταση σε περίπτωση εγκεφαλικού ή τραύματος, για παράδειγμα», λέει ο καθηγητής Satchi-Fainaro, «και τελικά μαζί τους αλληλεπιδρούν τα καρκινικά κύτταρα, ανταλλάσσοντας μόρια και αλλοιώνοντάς τα. Επιπλέον, τα καρκινικά κύτταρα στρατολογούν τα αστροκύτταρα ώστε να μην αναστέλλουν την εξάπλωση των μεταστάσεων και ως εκ τούτου δημιουργούν τοπική φλεγμονή στις περιοχές αλληλεπίδρασης κυττάρων μελανώματος-αστροκυττάρων που αυξάνουν τη διαπερατότητα μέσω του αιματοεγκεφαλικού φραγμού, καθώς και διαίρεση και μετανάστευση των καρκινικών κυττάρων. Η επικοινωνία μεταξύ τους αντικατοπτρίζεται στο γεγονός ότι τα αστροκύτταρα αρχίζουν να εκκρίνουν μια πρωτεΐνη που προάγει τη φλεγμονή που ονομάζεται MCP-1 (επίσης γνωστή ως CCL2), και ως απάντηση σε αυτό, τα καρκινικά κύτταρα αρχίζουν να εκφράζονται στους υποδοχείς του CCR2 και CCR4,που υποψιαζόμασταν ότι ευθύνεται για την καταστροφική επικοινωνία με τα αστροκύτταρα».
Για να ελέγξουν την υπόθεσή τους, η καθ. Satchi-Fainaro και η ομάδα της προσπάθησαν να αναστείλουν την έκφραση της πρωτεΐνης και των υποδοχέων της σε γενετικά τροποποιημένα εργαστηριακά μοντέλα και σε τρισδιάστατα μοντέλα πρωτογενούς μελανώματος και εγκεφαλικών μεταστάσεων. Για το σκοπό αυτό, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τόσο ένα αντίσωμα (βιολογικό μόριο) όσο και ένα μικρό μόριο (συνθετικό), σχεδιασμένο να εμποδίζει την πρωτεΐνη MCP-1. Χρησιμοποίησαν επίσης την τεχνολογία CRISPR για να επεξεργαστούν γενετικά τα καρκινικά κύτταρα και να αποκόψουν τα δύο γονίδια που εκφράζουν τους δύο σχετικούς υποδοχείς, τον CCR2 και τον CCR4. Με κάθε μία από τις μεθόδους, οι ερευνητές μπόρεσαν να καθυστερήσουν την εξάπλωση των μεταστάσεων.
Αυτές οι μέθοδοι έχουν ήδη δοκιμαστεί σε ανθρώπους ως μέρος κλινικών δοκιμών. Επομένως, αυτές οι θεραπείες θεωρούνται ασφαλείς και μπορούμε να προσπαθήσουμε να τις επαναχρησιμοποιήσουμε για το μελάνωμα».
Η έρευνα διεξήχθη σε συνεργασία με πρόσθετους επιστήμονες και γιατρούς από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, συμπεριλαμβανομένων των καθηγητών Adi Barzel, Dr. Asaf Madi, Prof. Iris Barshack, Prof. Eran Perlson και Prof. Inna Slutsky. Στη μελέτη συμμετείχαν επίσης διεθνείς ερευνητές, μεταξύ των οποίων ο καθηγητής Eytan Ruppin από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (NIH), οι καθηγητές Henry Brem και Thomas Hyde από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins και η καθ. Helena Florindo από το Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας.
Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC), τη Συμμαχία Έρευνας Μελανώματος (MRA), το Ίδρυμα Kahn, το Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο του Ισραήλ (ICRF) και το Ισραηλινό Επιστημονικό Ίδρυμα (ISF).
Διαβάστε επίσης
Πολλαπλή σκλήρυνση: Τεράστιο το οικονομικό βάρος για τους ασθενείς και το σύστημα υγείας