Η διεθνής επιστημονική κοινότητα αναζητά τη νέα, άγνωστη μετάλλαξη του ιού της ευλογιάς των πιθήκων. Η συνεχής αύξηση στα περιστατικά της νόσου στην Ευρώπη κάνουν τους ειδικούς να πιστεύουν ότι μια νέα μετάλλαξη του ιού ευθύνεται για αυτή τη διασπορά. Μέχρι την ώρα, που γράφονται αυτές οι γραμμές, έχουν εντοπιστεί συνολικά 1.479 νέα περιστατικά σε χώρες εκτός Αφρικής, ενώ 1.581 είναι τα επιβεβαιωμένα μαζί με τα ύποπτα κρούσματα.
Στη χώρα μας οι αρμόδιες υγειονομικές Αρχές παραμένουν σε αυξημένη ετοιμότητα, μετά και τον εντοπισμό του πρώτου επιβεβαιωμένου κρούσματος σε 59χρονο άνδρα και του δεύτερου επιβεβαιωμένου κρούσματος σε 47χρονο, που πρόσφατα ταξίδεψε στην Ισπανία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τις τελευταίες εβδομάδες εξετάζονται στα εξειδικευμένα εργαστήρια του ΕΟΔΥ τουλάχιστον τρία δείγματα την εβδομάδα. Πηγές ανέφεραν ότι είναι κομβικής σημασίας ο έγκαιρος εντοπισμός των κρουσμάτων και κατ’ επέκταση η ταυτοποίηση και η άμεση απομόνωσή τους, μιας και φαίνεται ότι ο εν λόγω ιός, αν και δεν μεταδίδεται πολύ εύκολα, παρουσιάζει γεωμετρική αύξηση.
Για τούτο και στα εξειδικευμένα εργαστήρια τηρούνται συγκεκριμένα πρωτόκολλα ασφάλειας και τα δείγματα ελέγχονται ξανά και ξανά.
Συνεχής αύξηση: Το κριτήριο των ύποπτων κρουσμάτων
Οι γιατροί βρίσκονται σε εγρήγορση και αποστέλλουν αρκετά δείγματα στα εργαστήρια από άτομα, που εμφανίζουν πυρετό και εξάνθημα.
Ωστόσο τα συγκεκριμένα δείγματα, τα οποία εξετάζονται, δεν είναι όλα ύποπτα. Το βασικό κριτήριο, για να θεωρηθεί ένα περιστατικό ύποπτο, είναι να υπάρχει ιστορικό ταξιδιού, σύμφωνα με αυτά, που έχει ορίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ). Ειδικότερα το ταξίδι πρέπει να αφορά σε χώρες, όπου υπάρχει έξαρση ή ενδημεί ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων.
Για παράδειγμα στη χώρα μας το πρώτο κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων, που επιβεβαιώθηκε από το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Αρμποϊών και Αιμορραγικών Πυρετών του ΑΠΘ, ταξίδεψε από την Πορτογαλία, που παραμένει εδώ και μέρες τρίτη στη λίστα με τις χώρες της Ευρώπης, όπου εντοπίζονται τα περισσότερα επιβεβαιωμένα κρούσματα. Η ταυτοποίηση έγινε με μοριακή εξέταση και με τη λεγόμενη φυλογενετική ανάλυση του στελέχους.
Το δεύτερο κρούσμα σχετίζεται με ταξίδι στην Ισπανία, χώρα που είναι δεύτερη στην κατάταξη των κρουσμάτων.
«Κάποια περιστατικά μπορεί να συνέβησαν, χωρίς να γίνουν αμέσως αντιληπτά. Πρέπει να γίνει ιχνηλάτηση, για να ελέγξουμε τη διασπορά», ανέφερε η διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Αρμποϊών και Αιμορραγικών Πυρετών, καθηγήτρια Μικροβιολογίας στο ΑΠΘ, Άννα Παπά.
«Είναι ανησυχητικό ότι είναι αφρικάνικος ιός και πρέπει να το ψάξουμε, αλλά η μετάδοση είναι πιο δύσκολη», πρόσθεσε.
Ανησυχεί η συνεχής αύξηση στην Ευρώπη
H ευλογιά των πιθήκων είναι ενδημική νόσος στην κεντρική Αφρική. Ωστόσο το τελευταίο διάστημα εντοπίζονται συνεχώς νέα περιστατικά στην Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ. Κι όσο κι αν λένε οι επιστήμονες ότι δεν είναι τόσο εύκολη η μετάδοση του ιού και ότι δεν πρόκειται να εξελιχθεί σε νέα πανδημία, ο κόσμος ανησυχεί και φοβάται.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα https://map.monkeypox.global.health/country, που καθημερινά επικαιροποιεί τους αριθμούς ύποπτων και επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ανά τον κόσμο, έξαρση εξακολουθεί να παρατηρείται σε Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Πορτογαλία και Γερμανία.
Πιο συγκεκριμένα:
- Ηνωμένο Βασίλειο 366 επιβεβαιωμένα κρούσματα.
- Ισπανία 275 επιβεβαιωμένα κρούσματα.
- Πορτογαλία 209 επιβεβαιωμένα κρούσματα.
- Γερμανία 165 επιβεβαιωμένα κρούσματα.
- Καναδάς 116 επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Ακολουθούν Γαλλία, Ολλανδία, ΗΠΑ, Ιταλία, Βέλγιο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ελβετία με διψήφιο αριθμό περιστατικών.
Τι θα γίνει με τα εμβόλια
Μέσα σε όλα αυτά η Ελλάδα αναμένει τα πρώτα εμβόλια ενάντια στην ευλογιά των πιθήκων – αναμένεται να παραλάβει περίπου 5.000 δόσεις.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) και ειδικότερα ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης European Health Emergency Preparedness and Response Authority (HERA) έχει ξεκινήσει, ήδη, ενέργειες στην κατεύθυνση της κοινής προμήθειας εμβολίων με ταχείες διαδικασίες, προκειμένου να καλυφθούν οι δυνητικές ανάγκες κάθε χώρας.
Εκπρόσωπος της ΕΕ δήλωσε πως έχουν ξεκινήσει οι συνομιλίες με την παρασκευάστρια δανέζικη εταιρεία Bavarian Nordic, σχετικά με την επέκταση της παραγωγής του εμβολίου Imvanex, ώστε να δημιουργηθεί απόθεμα.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, το εμβόλιο θα χορηγείται σε άτομα, που έχουν έρθει σε επαφή με κρούσμα και όχι στο ίδιο το κρούσμα. Η σχετική απόφαση αναφέρει χαρακτηριστικά ότι το εμβόλιο θα χορηγείται μετά από έκθεση σε άτομα, που είχαν στενή επαφή με κρούσμα, όπως άτομα του στενού περιβάλλοντος και στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό. Η χορήγηση πρέπει να γίνεται εντός 4 ημερών από την έκθεση. Προληπτικά θα χορηγείται και σε άτομα, που εργάζονται σε χώρους με αυξημένο επαγγελματικό κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων, όπως είναι, για παράδειγμα, τα ερευνητικά εργαστήρια.
Να επισημάνουμε ότι για τους ασθενείς υπάρχει και αντιιικό φάρμακο.