Ενεργό ρόλο διεκδικεί η Ένωση Ασθενών Ελλάδας, στο πλαίσιο της συζήτησης που έχει ανοίξει για το νέο ΕΣΥ.
Στον… πυρετό των διαβουλεύσεων και των εξαγγελιών για την επόμενη μέρα του Εθνικού Συστήματος Υγείας, η πρόεδρος της Ένωσης Κατερίνα Κουτσογιάννη απαντά στις ερωτήσεις του Healthstories, για τον καίριο ρόλο των ασθενών στην μετά COVID-19 Ελλάδα. Των ασθενών, που όλους τους προηγούμενους μήνες έζησαν – και κάποιοι εξακολουθούν να ζουν – με έντονα τα αισθήματα του φόβου και της ανασφάλειας, κλεισμένοι στα σπίτια τους, ενίοτε χωρίς την απαραίτητη ιατρική φροντίδα. Οι ασθενείς αυτοί, πια, υψώνουν το ανάστημά τους και λένε: «ποτέ πια για εμάς, χωρίς εμάς».
Κυρία Κουτσογιάννη, ποια είναι η άποψή σας για τα σχέδια, που αφορούν στο νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας;
Με αυξημένο ενδιαφέρον παρακολουθούμε τον διάλογο, που έχει ανοίξει, αναφορικά με την αναδιάρθρωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Η επόμενη, μετά την επιδημία ημέρα, αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση. Οι μήνες, που πέρασαν, ανέδειξαν δυσλειτουργίες και παθογένειες και άφησαν ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους και στο σύστημα υγείας.
Η μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας στη χώρα αποτελεί μεγάλο στοίχημα, καθώς η δόμηση ενός συστήματος για την αντιμετώπιση των χρόνιων παθήσεων, η λειτουργία δομών ολιστικής φροντίδας, η ίδρυση και η λειτουργία εξωνοσοκομειακών δομών παρηγορητικής φροντίδας για ασθενείς, αλλά και για φροντιστές, αποτελούν αναπόσπαστους πυλώνες της. Δυστυχώς, όμως, παρατηρείται και πάλι η παντελής έλλειψη της συμμετοχής της Κοινωνίας των Πολιτών – και συγκεκριμένα των ίδιων των ληπτών υπηρεσιών υγείας – από τη συζήτηση για θέματα, που τους αφορούν άμεσα.
Θεωρείτε σημαντική τη συμμετοχή των ασθενών στον διάλογο για τη Δημόσια Υγεία;
Η συμμετοχή των ασθενών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων είναι απολύτως αναγκαία και αποτελεί βασικό δείγμα ωρίμανσης της σύγχρονης και συμπεριληπτικής Δημοκρατίας – κάτι που η Πολιτεία, δυστυχώς, δείχνει πως δεν αντιλαμβάνεται επαρκώς.
Η αποσπασματική συμμετοχή εκπροσώπων της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας στην Επιτροπή Ελέγχου και Διαφήμισης του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων, στην Επιτροπή Δεοντολογίας για τις κλινικές μελέτες, στην Επιτροπή Παρακολούθησης για τη φαρμακευτική δαπάνη, αλλά και στην Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, αποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα.
Ο δρόμος μέχρι τη θεσμοθέτηση της πλήρους συμμετοχής των πολιτών-ασθενών, ως ισότιμων εταίρων σε κάθε στάδιο χάραξης και διαμόρφωσης πολιτικών υγείας, είναι ακόμη μακρύς. Ωστόσο θεωρούμε πως η συγκυρία αυτή του διαλόγου για το νέο ΕΣΥ είναι μοναδική και οφείλει η Πολιτεία να την αξιοποιήσει.
Πώς μπορεί, λοιπόν, η Ένωση Ασθενών Ελλάδας να συμβάλει στην αναδιάρθρωση του ΕΣΥ; Τι προτείνετε;
Η πανδημία της COVID-19 ανέδειξε τα γρήγορα αντανακλαστικά και τις δυνατότητες προσαρμογής, που διαθέτουμε, σε έκτακτες καταστάσεις, τις οποίες οφείλουμε να αξιοποιήσουμε αλλά και να εξελίξουμε. Η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών υγείας, η δημιουργία θεραπευτικών πρωτοκόλλων αλλά και μητρώων ασθενών και η επένδυση στην εγγραμματοσύνη υγείας, ως εργαλείο ενδυνάμωσης των ασθενών, αποτελούν συστατικά στοιχεία αυτής της μεταρρύθμισης.
Εμείς, στην Ένωση Ασθενών Ελλάδας, όλο αυτό το διάστημα αξιοποιήσαμε το δίκτυο των οργανώσεών μας απ’ όλες τις θεραπευτικές κατηγορίες και σε όλη την Ελλάδα λειτουργήσαμε -, και εξακολουθούμε να λειτουργούμε – ως γέφυρα ανάμεσα στον πολίτη και στην Πολιτεία.
Η λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής υποστήριξης χρόνιων ασθενών 111 32, που λειτουργούμε εδώ και έναν χρόνο συνετέλεσε ακόμη περισσότερο σε αυτή την κατεύθυνση.
Μέσω αυτής ανιχνεύουμε σε πραγματικό χρόνο τα προβλήματα, που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς και μετουσιώνουμε την πληροφορία σε παρεμβάσεις, προτείνοντας άμεσες και εφαρμόσιμες λύσεις. Αυτή είναι η προστιθέμενη αξία, που μπορούμε να προσδώσουμε στη συζήτηση για το νέο ΕΣΥ: η εμπειρία, η αμεσότητα, οι προτάσεις μας για λύσεις, που ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των πολιτών, των ασθενών και, φυσικά, των φροντιστών τους.
Μπορεί η Ένωση Ασθενών Ελλάδας να ανταποκριθεί σε αυτόν τον ρόλο;
Αυτός ακριβώς είναι ο ρόλος της Ένωσης, της εθνικής συνομοσπονδία των συλλόγων ασθενών της χώρας. Η Ένωση αποτελεί την κοινή φωνή 60 συλλόγων – περίπου 90.000 ασθενών και φροντιστών από όλες τις θεραπευτικές κατηγορίες στη χώρα.
Η προάσπιση των δικαιωμάτων όλων των ληπτών υπηρεσιών υγείας, η συνεργασία και ο διάλογος με κοινωνικούς και με επιστημονικούς εταίρους, η υπεύθυνη πληροφόρηση του κοινού για ζητήματα υγείας και, βέβαια, ο διάλογος με την Πολιτεία και η ενεργός συμμετοχή των ασθενών σε όλες της διαδικασίες λήψης αποφάσεων, αποτελούν καταστατικούς μας στόχους.
Τα μέλη μας διαθέτουν πολυετή εμπειρία αλλά και εξειδικευμένη γνώση, καθιστώντας μας, έτσι, ένα όργανο αξιόπιστο και ικανό για γόνιμο διάλογο και για συνεργασία.
Το όραμα, που μας οδήγησε στη δημιουργία αυτής της κοινής «ομπρέλας» όλων των συλλόγων ασθενών, είναι να συμβάλουμε στο να υιοθετηθούν πολιτικές και μεταρρυθμίσεις, στις οποίες ο ασθενής θα βρίσκεται πραγματικά στο επίκεντρο, αλλά και στη δημιουργία ενός συστήματος υγείας, που θα προσφέρει ισότιμα στον κάθε πολίτη ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, καθώς και απρόσκοπτη πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες και σε νέες τεχνολογίες.
Η συμμετοχή της Κοινωνίας των Πολιτών αποτελεί ένδειξη Δημοκρατίας ενός υγιούς συστήματος, που μπορεί και αποφασίζει με όρους συμμετοχής, διαφάνειας, αλλά και αποτελεσματικότητας.