Ένα νέο στέλεχος του ιού mpox έχει εντοπιστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε ευρωπαϊκές χώρες, προκαλώντας ανησυχία στις υγειονομικές αρχές. Οι επιδημιολόγοι προειδοποιούν ότι η επιτήρηση και ο έλεγχος της εξάπλωσης καθίστανται πιο δύσκολοι, καθώς αυξάνονται τα περιστατικά χωρίς σαφή επιδημιολογική σύνδεση.
Τα πρώτα περιστατικά του νέου στελέχους, γνωστού ως clade Ib, καταγράφηκαν τον Οκτώβριο στην Καλιφόρνια. Τρεις ασθενείς, δύο στο Λος Άντζελες και ένας στο Λονγκ Μπιτς, νοσηλεύτηκαν με σοβαρή νόσηση, χωρίς να έχουν ταξιδέψει πρόσφατα στο εξωτερικό ή να έχουν επαφή μεταξύ τους. Η εικόνα αυτή, σύμφωνα με τον γονιδιωματικό επιδημιολόγο Μιγκέλ Παρέδες από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, υποδηλώνει ότι ο ιός εξαπλώνεται τοπικά και παραμένει αδιάγνωστος σε ορισμένες κοινότητες.
Νέα πρόκληση για τη δημόσια υγεία
Μελέτη του Οκτωβρίου δείχνει ότι στο Λος Άντζελες ανιχνεύεται μόλις μία στις 33 περιπτώσεις του παλαιότερου στελέχους του mpox, γεγονός που αποκαλύπτει σημαντικά κενά στην επιδημιολογική επιτήρηση. Η μερική προστασία που προσφέρουν τα εμβόλια καθιστά την εικόνα ακόμη πιο σύνθετη, καθώς οι ήπιες περιπτώσεις συχνά δεν αναφέρονται. Ο Παρέδες υπογράμμισε ότι χρειάζεται ενίσχυση της δειγματοληψίας λυμάτων, μια οικονομική και διακριτική μέθοδος παρακολούθησης του ιού.
Τα νέα περιστατικά δεν περιορίζονται στις ΗΠΑ. Κρούσματα έχουν καταγραφεί σε Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία και Πορτογαλία, ενώ το παλαιότερο στέλεχος του mpox εξακολουθεί να κυκλοφορεί διεθνώς. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι μόνο μέσα στο 2025 έχουν καταγραφεί πάνω από 44.000 περιστατικά παγκοσμίως, αριθμός που ήδη ξεπερνά τα συνολικά κρούσματα του 2024.
Το νέο στέλεχος clade Ib και οι διαφορές με το 2022
Το νέο στέλεχος, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2023 στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, φαίνεται να επηρεάζει άνδρες και γυναίκες ηλικίας 25-40 ετών με παρόμοια συχνότητα. Σε αντίθεση με το στέλεχος clade IIb του 2022, που είχε πλήξει κυρίως άνδρες με σεξουαλικές επαφές με άνδρες, η εξάπλωση του νέου στελέχους δείχνει διαφορετικό επιδημιολογικό μοτίβο. «Στην Αφρική η μετάδοση παρατηρήθηκε σε κοινότητες με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους, ένα μοτίβο που ενδέχεται να διαφέρει ανά χώρα», ανέφερε ο Τζέισον Κιντράτσουκ, αντιπρόεδρος του Εθνικού Εργαστηρίου Μικροβιολογίας του Καναδά.
Η μείωση της χρηματοδότησης διεθνών προγραμμάτων υγείας από τις ΗΠΑ έχει περιορίσει τη δυνατότητα επιτήρησης τέτοιων επιδημιών. Παράλληλα, πολλοί πολίτες έχουν λάβει μόνο τη μία από τις δύο δόσεις του εμβολίου. «Ο εμβολιασμός παραμένει το πιο αποτελεσματικό εργαλείο. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τον κόσμο να ολοκληρώσει τον κύκλο του εμβολίου», τόνισε ο Παρέδες. Η δωρεάν διάθεση και η ευελιξία στα ωράρια εμβολιασμού θα μπορούσαν να αυξήσουν σημαντικά την κάλυψη.
Τα «κλειδιά» για τον περιορισμό της εξάπλωσης
Παρότι ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό παραμένει χαμηλός, η εμφάνιση ενός νέου στελέχους του mpox σε ΗΠΑ και Ευρώπη απαιτεί αυξημένη επιτήρηση και άμεση δράση. Η έγκαιρη ανίχνευση, η ενίσχυση των εμβολιαστικών προγραμμάτων και η σωστή ενημέρωση του κοινού παραμένουν τα πιο αποτελεσματικά όπλα απέναντι στην εξάπλωση του ιού.
photo shutterstock
Διαβάστε επίσης
Ξεκινά η πιλοτική φάση του HEALTH-IQ από τον ΠΟΥ και το Υπ. Υγείας