Gaslighting…. Ενδεχομένως, ως όρος να μη σου λέει κάτι, αν και τα τελευταία χρόνια έχει πέσει και αυτό στο “τραπέζι” της κακοποίησης, καθώς πρόκειται για μία από τις πιο ύπουλες μορφές της. Μάλιστα, πρόσφατα το λεξικό Merriam-Webster ανακήρυξε το «gaslighting» ως λέξη της χρονιάς.
Τι είναι, όμως, ακριβώς;
Το Gaslighting είναι όταν κάποιος – ο σύντροφός σας, το αφεντικό σας, ο «καλύτερος» φίλος σας – χρησιμοποιεί τεχνικές χειραγώγησης και αντιπερισπασμούς για να διαστρεβλώσει την αλήθεια και να σε κάνει να αμφισβητήσεις τη δική σου πραγματικότητα, τα ίδια σου τα συναισθήματα.
Αυτό που κάνει τη συγκεκριμένη μορφή έμφυλης κακοποίησης –σύμφωνα με έρευνες, τα θύματα στη συντριπτική πλειοψηφία είναι γυναίκες– ανησυχητική, είναι πως δύσκολα μπορείς να αναγνωρίσεις τα σημάδια της. Ο χειριστικός, κατά κύριο λόγο, σύντροφος χρησιμοποιεί με τέτοιο τρόπο αυτή τη μορφή κακοποίησης, μετατοπίζοντας όλο το βάρος και τις ευθύνες της σχέσης στο θύμα, το οποίο – πάγια τακτική αυτή – προσπαθούν και καταφέρνουν να πείσουν πως… είναι τρελή.
Σκοπός του θύτη; Να κάνει το θύμα να αμφιβάλλει εντελώς για τον εαυτό του και στο τέλος να εξαρτάται απόλυτα από εκείνον, επιτρέποντάς του να έχει τον απόλυτο έλεγχο πάνω του.
“Είσαι τρελή”
Ο χειριστικός σύντροφος δεν θα αποκαλύψει από την αρχή το πραγματικό του πρόσωπο. Άλλωστε, αυτό που κάνει το gaslighting “ύπουλο” είναι πως συμβαίνει σταδιακά και αρχικά το θύμα δεν μπορεί να το αξιολογήσει. Με το πέρασμα του χρόνου, η γυναίκα αρχίζει να αισθάνεται μπερδεμένη και αγχωμένη, καθώς νιώθει πως δεν μπορεί να καταλάβει τι γίνεται. Είναι ευάλωτη και ο θύτης το εκμεταλλεύεται, χρησιμοποιώντας τεχνικές χειραγώγησης, όπως το να αρνείται πραγματικά γεγονότα ή συμπεριφορές του, πείθοντας το θύμα πως τα έβγαλε από το μυαλό του.
Μία ακόμα τεχνική του είναι να υποβαθμίσει θέματα που για τη γυναίκα έχουν σημασία, πείθοντάς την πως δεν έχουν σημασία. «Θα αφήσεις αυτό το ασήμαντο πράγμα να χαλάσει τη σχέση μας;», είναι από τις φράσεις που χρησιμοποιεί ο χειριστικός σύντροφος.
Επίσης, ο θύτης αρνείται να συζητήσει, να ακούσει τα συναισθήματα του θύματος, αλλά και να μοιραστεί τα δικά του. Κι εδώ, προσπαθεί να γεμίσει με ενοχές το θύμα, του τύπου “παραείσαι ευαίσθητη”.
Σημάδια δύσκολο να αναγνωριστούν
Δυστυχώς, τα σημάδια του gaslighting δεν είναι εύκολο να αναγνωριστούν και πολλές γυναίκες μπαίνουν σε αυτόν τον σκοτεινό κύκλο κακοποίησης, αδυνατώντας κάποιες φορές να ξεφύγει από αυτήν. Και είναι τόσο ύπουλη αυτή η μορφή που ακόμα και το περιβάλλον του θύματος – η οικογένεια, οι φίλες – δυσκολεύονται να την δουν και να βοηθήσουν.
Your Reality: Η ταινία μικρού μήκους που “ξεγυμνώνει” τον χειριστικό σύντροφο
Μία ταινία μικρού μήκους, το “Your reality” – που έχει αποσπάσει και βραβεία – έρχεται να κάνει αυτό ακριβώς: να ξεγυμνώσει τον χειριστικό σύντροφο και να βοηθήσει τις γυναίκες να αναγνωρίσουν τα σημάδια της ύπουλης αυτής μορφής κακοποίησης.
Στην ταινία, παρακολουθούμε την ιστορία ενός νέου και μοντέρνου ζευγαριού. Εκείνη, στέλεχος σε διαφημιστική εταιρεία κι εκείνος πετυχημένος φωτογράφος. Η σχέση τους στις αρχές μοιάζει ιδανική, όμως, το gaslighting αρχίζει να κάνει την εμφάνισή του. Εκείνος, ξεκινά σιγά-σιγά και με ύπουλο τρόπο να την χειραγωγεί. Την κάνει να αμφισβητεί τις πράξεις της, τα συναισθήματά της, τις σκέψεις της, τον ίδιο της τον εαυτό.
Εκείνη, αρχίζει να χάνει το μυαλό της, μπαίνει σε σκοτεινά μονοπάτια κι εκείνος εκμεταλλευόμενος το πόσο ευάλωτη είναι, τις μετατοπίζει όλες τις ευθύνες: για τη σχέση τους που έχει προβλήματα, για τη δουλειά της που έχασε, για την “εξάρτησή” της από το αλκοόλ. “Με έκανε ρεζίλι στους συναδέλφους μου”, της λέει.
Εμείς, θα σας προτείναμε να αφιερώσετε 20 λεπτά από τον χρόνο σας και να δείτε το ταινιάκι. Είναι από τις καλύτερες και πιο χρήσιμες δουλειές που έχουμε δει.
Δείτε την ταινία μικρού μήκους Your Reality
Διαβάστε επίσης
Δεν θα στολίσεις φέτος δέντρο; 6 εναλλακτικές ιδέες που θα σε βάλουν στο πνεύμα των Χριστουγέννων!